BMKTCN - ĐHXD - Pháo đài cổ Masada, Israel

Hỏi:

Em cảm thấy vô hướng quá

Em chào thầy ạ, em là 1 sinh viên đang theo học tại trường Đại học Xây dựng Hà Nội và cũng đang học trong lớp Kiến trúc Công nghiệp của thầy ạ. Em có 1 số vấn đề nội tâm rất mong muốn được thầy giúp đỡ và mách bảo ạ.
Vấn đề chính em đang gặp phải là em cảm thấy rất vô hướng như trong tiêu đề ạ. Em thấy bản thân mình không có tý năng lực nào để mai sau có thể hành nghề kiến trúc sư. Hiện tại em bị nản chí và cũng lo sợ nữa. Em vào trường cũng vì ước mơ có thể xây ngôi nhà do chính mình thiết kế và hành nghề. Nhưng em cảm thấy mình không đủ năng lực để có thể hành nghề, kiến thức trên trường là vô cùng lớn mà dù e đã học rồi nhưng lại bị quên lãng chỉ sau 1 học kỳ. Em cũng không giỏi vẽ và vẽ rất xấu nếu vẽ tay thì nhìn rất trẻ con và thiếu chuyên nghiệp, nhìn các bạn khác em cảm thấy rất tự ti, Em cũng không biết mình còn có thể đủ trình độ để đi thực tập không nữa. Chuyên môn của em em tự đánh giá là khá tệ, em rất suy sụp và cố gắng học những gì có thể mà chuyên ngành cần. Thầy có thể cho em xin ý kiến và liệu có giải pháp khắc phục không ạ, em rất sợ rằng nếu hành nghề thì bản thân không giỏi giang thì kinh tế làm ra sẽ bị thấp, không đủ sống. Vậy em phải làm sao ạ.

Trả lời:

Thày đã nhận được thư.

Năng lực tự thân thời điểm này là kết quả của năng lực tự rèn luyện giai đoạn trước. Như em nêu trong thư, năng lực tự thân yếu, trước hết thể hiện:
i) Kiến thức chuyên môn còn nhiều khoảng trống và ngày càng rộng ra, do việc học không chăm chỉ;
ii) Trình bày bản vẽ kiến trúc xấu, do không cẩn thận khi thiết kế;
iii) Mất niềm tin vào chính mình, nản chí và dẫn đến lo sợ cho tương lai.
Phải thấy đó là điều không tốt đẹp do chính em gây ra, để có trách nhiệm mà sửa mình.
Được gia đình hỗ trợ, có sức khỏe và năng lực để học đến năm thứ 3, là may mắn lắm, khi so sánh với rất nhiều thanh niên người Việt khác.

Một số việc phải làm ngay:
i) Thay đổi ngay nhận thức cũ: Ta phải trở thành người tài với cả kỹ năng cứng và mềm phù hợp để cạnh tranh và hợp tác, không chỉ trong kiến trúc mà cả lĩnh vực liên quan khác mà xã hội đang cần và tạo ra giá trị gia tăng;
ii) Sử dụng thời gian hợp lý: Một ngày ngủ đủ 6- 7 tiếng để tái tạo sức lao động. Thời gian còn lại dành cho: Học ngoại ngữ và chuyển đổi số; Đi học đầy đủ và lắng nghe bài giảng; Đọc sách và tài liệu bổ sung kiến thức; Chủ động trao đổi chuyên môn với giảng viên và bạn bè;
iii) Chăm chỉ tự học tập: Lời chê ghê gớm nhất là Kẻ lười nhác. Từ Kẻ lười nhác đến Kẻ hèn hạ và vô dụng rất gần nhau. Không phải lúc nào cũng có người bên cạnh mà học hỏi, mà phải có kế hoạch tự học, từ trong sách vở đến mạng xã hội và thực tế;
iv) Mở ra với thế giới bên ngoài: Tìm người có đức, có tài mà chơi để học kiến thức và sự đồng thuận; Ra với môi trường tự nhiên mà hòa vào trong đó. Sẵn sàng trải nghiệm làm những điều tốt đẹp;
v) Còn 2 năm nữa mới ra trường. Phải học để tốt nghiệp đại học, điểm khởi đầu sự nghiệp của một người tri thức. Đây là thời gian đủ để em tìm lại sự cân bằng cảm xúc và tận tâm thay đổi chính mình.

Nếu có vấn đề gì về việc học tập có thể trao đổi với thày. Thày sẵn sàng đồng hành.

Ngày 4/11/2023; Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em kính chào thầy ạ.
Em đang đọc lần 2 quyển sách Nghĩ giàu làm giàu, xuất bản lần đầu năm 1937. Quyển sách được viết từ 90 năm trước nhưng nó vẫn đang phản ánh nhiều thực tế.
Em đã đọc được rằng "các cơ sở giáo dục cần có trách nhiệm hơn nữa trong việc định hướng nghề nghiệp cho sinh viên".
Em nghĩ đó là việc các thầy đang làm không ngừng.
Em viết mail này để cảm ơn công việc của thầy ạ.

Em cảm ơn thầy đã đọc ạ.
Sinh viên 60KD3

Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Rất cám ơn về những dòng chia sẻ, động viên.
Định hướng nghề nghiệp cho sinh viên không chỉ liên quan đến việc đào tạo kỹ năng cứng mà còn phải là kỹ năng mềm, liên quan trước hết đến năng lực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.
Cuốn sách "Nghĩ giàu, làm giàu" chỉ là một trong những nội dung mà thế hệ trẻ quan tâm.
Điều lớn lao hơn là họ phải có năng lực tự thân và năng lực tự rèn luyện để hình thành sự nghiệp và trở thành người tốt cho gia đình, cộng đồng và xã hội, phù hợp với chuẩn mực chung của loài người trong thế kỷ 21.
Sinh viên là tương lai của thày.
Thày cùng các thày cô giáo khác đang nỗ lực hết sức để biến tương lai tốt đẹp đó thành hiện thực.
Thày đang viết một cuốn sách với tiêu đề: 'Nâng cao năng lực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho sinh viên (và cựu sinh viên) trong lĩnh vực xây dựng'. Dự kiến tháng 5/2023 xuất bản.
Chúc mọi điều tốt lành.
Ngày 8/3/2023; Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Thưa thầy, em xin gửi kết quả bigfive mới của bản thân, qua đây em cũng xin cảm ơn thầy vì thông qua bài khảo sát bigfive và những lời thầy nói, em đã cố gắng khắc phục những yếu điểm của bản thân và cũng như trau dồi thêm kiến thức để khai phá bản thân, và thực tế đã có những chuyển biến tích cực trong cuộc sống và công việc của em, tuy vậy bản thân em cũng vẫn còn những thiếu sót, những điều em chưa thay đổi đc, em mong thầy thông cảm và trân thành cảm ơn thầy đã lắng nghe em.

Sinh viên Khóa 53KD, Khoa Kiến trúc Quy hoạch, ĐHXD Hà Nội

Trả lời:

Đã nhận được kết quả Big Five. Nên ghép thêm kết quả của những sinh viên khác, người khác để có thể so sánh và rút ra được nhận xét ta là ai và từ đó tự sửa mình.

Kết quả cho thấy: Tính cách (hay kỹ năng mềm) thuộc loại trung bình. Yếu về tính hướng ngoại.

Từng bước, từng bước mà cố gắng hơn.

Ngày 3/2/2023, thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi: Em gửi thầy kết quả Big Five ạ.

Trả lời: Thày đã nhận được kết quả đánh giá Big Five của em.

Sau một năm tự nhìn nhận mình là ai và đã có những thay đổi .

Tính cách Tận tâm và Hướng ngoại được cải thiện so với trước.

Tính cách Cân bằng cảm xúc vẫn yếu như cũ. Theo các nghiên cứu mà thày được biết, tính cách Cân bằng cảm xúc là cốt lõi. Mọi năng lực hoạt động chuyên môn, xã hội của một con người đều dựa vào đây mà ra cả.

Ta có mặt trên đời này đều có nguyên cớ tốt đẹp nào đó. Phải tự tin hơn nữa vào chính mình, trước hết là từ công việc chuyên môn, nay chính là đồ án tốt nghiệp.

Thày sẽ hỗ trợ chuyên môn để em có kết quả tốt nhất trong việc thực hiện học phần Đồ án tốt nghiệp.

Ngày 10/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi: E chào thầy ạ! E là Thắng ,sinh vien nhận đồ án tốt nghiệp nhóm thầy, nhóm mình có nhóm zalo riêng hay thế nào để trao đổi về đồ án k ạ ? Em tìm sđt thầy để add Zalo nhưng không được ạ! Em cảm ơn thầy.
Trả lời: Trao đổi trực tiếp với thày qua mail.

Một số nội dung chính thực hiện trong 4 tuần đầu tiên: :

1) Đọc kỹ các yêu cầu về nội dung Học phần đồ án tốt nghiệp của Khoa và Bộ môn KTCN; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành ngay trong tuần thứ 1)

2) Báo cáo về tên đề tài tốt nghiệp, vị trí cụ thể khu đất dự kiến theo tỷ lệ 1/500 (hoàn thành trong tuần thứ 1)

3) Chuản bị các quy định, tiêu chuẩn thiết kế có liên quan đến đề tài; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành trong tuần thứ 2)

4) Tìm 5 ví dụ trên thế giới về các công trình tương tự với loại hình dự kiến trong đề tài tốt nghiệp; nhận xét và đánh giá, kết luận rút ra để có thể ứng dụng cho đề tài (4 tuần phải hoàn thành);

5) Đọc lại các nguyên lý thiết kế kiến trúc đã được học (phải làm ngay và liên tục cho đến khi bảo vệ đề tài);

6) Nên tự đánh giá Ta là ai. Đánh giá theo phần mềm Big Five- tính cách sinh viên, để thày biết rõ hơn về sinh viên.

Phần mềm đánh giá: http://talaai.com.vn/ (talaai.com.vn)

Sau đó gửi ngay kết quả đánh giá tính cách cho thày, để có thể hỗ trợ.

Gặp nhau 2 tuần/lần. Mỗi lần gặp cần chuẩn bị sẵn câu hỏi để có thể trao đổi tối đa những vấn đề liên quan đến đề tài tốt nghiệp mà không tự trả lời được.

Địa điểm gặp: Chiều thứ tư hàng tuần, từ 16h - 17h30 tại Văn phòng Bộ môn KTCN.

Đồ án tốt nghiệp là một sự kiện quan trọng của đời người lao động trí óc.

Phải nỗ lực hết sức và dành tất cả thời gian, nguồn lực cho đồ án. Từ đây mới có kết quả tốt nhất, để trải nghiệm, hình thành năng lực cần thiết chuẩn bị cho việc ra trường và làm việc với vô số những người tài khác trong xã hội.

2/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi: Em chào bộ môn ạ, em là Hoàng Đức Dương lớp 66XD8 msv-0013966 đang làm bài tiểu luận về công trình dân dụng ạ em thấy bộ môn có đăng bài về công trình galaxy soho ở Trung Quốc vậy em muốn xin bộ môn cho em bài đăng đó được không ạ, em xin cảm ơn bộ môn,em chào bộ môn ạ.

Trả lời: Trang WEB bmktcn.com được thành lập với mục tiêu chính là phục vụ sinh viên. Đương nhiên là em được đăng lại các bài viết trên trang WEB này.

Chủ biên: TS. Phạm ĐÌnh Tuyển

Hỏi:

Em gửi thày bài Trắc nghiệm tính cách – Big Five (talaai.com.vn)

Trả lời:

Thày đã nhận được biểu tượng Big Five của em. Đây là Big Five rất điển hình của sinh viên. Em còn là người mạnh về Hướng ngoại, một tính cách rất được coi trọng trong Thời đại liên kết và hội nhập.
Do còn trong giai đoạn là sinh viên gắn với Học hỏi, Học tập là chính và chưa có Học hành, nên tính cách Tận tâm của em còn thiếu mạnh mẽ so với tính cách khác.
Khi làm việc trong doanh nghiệp hay tổ chức nào đó, người sử dụng lao động đánh giá trước hết tính cách Tận tâm và là kỹ năng mềm cơ bản của mỗi nhân viên.
Không đợi đến lúc ra trường, ngay từ bây giờ em dành quan tâm hơn cho tính cách này. Nếu làm được như vậy, sẽ thuận lợi hơn khi thử việc và nhiều cơ hội hơn trong sự nghiệp.
Khi trắc nghiệm Big Five, Tận tâm cũng là tính cách nổi trội của thày. Trong công việc, thày luôn có thiện cảm với những người Tận tâm.
Chúc em sớm trở thành con người thật sự Tận tâm.

Ngày 24/4/2021, Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi:

Em thưa thầy, thầy có thể cho em hỏi làm sao mình có thể kết nối làm quen với những người giỏi hơn mình ạ, em cảm ơn thầy.

Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Đối với một đất nước: Hiền tài như nguyên khí quốc gia. Mạnh hay yếu từ đó mà ra cả.
Đối với một cá nhân: Suốt cả đời gắn với việc học: Học cái gì và học thày nào. Và sự học luôn đi cùng với sự sang trọng và thịnh vượng.
Những người giỏi hay người hiền tài có thể thức tỉnh cho ta học cái gì một cách hiệu quả và qua đó họ cũng trở thành thày của ta.
Người tài giỏi là người làm những việc mang lại giá trị gia tăng cao mà người thường không làm được. Người hiền tài là người mang tài của mình ra giúp xã hội.
Vị thế xã hội cấp độ nào thì có người tài, người hiền tài cấp độ đó, ví như người tài giỏi trong lớp, trong trường, trong ngành, trong vùng, trong quốc gia và thế giới.
Mỗi người thường tìm và chơi với người giỏi phù hợp với vị thế của họ. Khi tiến bộ, sang một vị thế mới cao hơn, lại tìm thày giỏi tương xứng ở vị thế đó mà học.
Khi đã tài giỏi trong một vị thế, chính ta lại trở thành người thày để dẫn dắt những người khác chưa có điều kiện giỏi bằng ta. Từ đây ta cũng có được phẩm cách của người chủ và người lãnh đạo.
Khi đã hiểu được sự cần thiết của việc tìm người giỏi hay người hiền tài để học và hành, thì tất yếu ta sẽ tự thay đổi để tìm được cách kết nối với họ.
Những hiền tài luôn mong muốn làm những điều tốt đẹp. Vậy hãy thể hiện cho họ thấy tính cách của ta cũng luôn mạnh mẽ hướng về điều đó.
Là sinh viên, trước hết hãy tìm thày hay người giỏi trong lớp, khoa, trường; trong gia đình và dòng họ để học.
Thày chúc em sớm thành công.

Ngày 19/4/2021. Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em thưa thầy (cô). Trong quá trình làm đồ án thì trong lớp có nhóm không hoà đồng được và bạn trong nhóm xin sang nhóm khác. Vậy bạn đó đề xuất chuyển nhóm với thầy trong buổi thông tới luôn được không ạ? Em cảm ơn ạ!

Trả lời:

Bộ môn đã nhận được thư của em.
Học kỹ năng mềm phối hợp với các thành viên có liên quan trong hoạt động tư vấn là một trong những mục tiêu của việc Làm đồ án theo nhóm.
Ai cũng phải nỗ lực tự học điều này để đình hình được nhận thức: Sức mạnh và vị thế của một tổ chức chủ yếu được xây dựng trên nền tảng của việc "Cùng nghĩ,Cùng làm".Từ đó mới mong công việc đạt được hiệu quả cao nhất.
23/4/2019. Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em chào thầy, các câu trả lời của thầy khiến em thấy rất hữu ích. Em muốn hỏi thầy khi thầy gặp những bế tắc hay thất bại trong cuộc sống thầy đã tự khắc phục như thế nào, có khi nào thầy cảm thấy mệt mỏi với công việc của mình không. Hiện tại có những lúc em cảm thấy kém cỏi so với người khác, xin thầy cho em lời khuyên được không ạ?

Em cảm ơn thầy rất nhiều.
Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em
Chắc chắn trong cuộc đời không có ai chỉ toàn thành công cả.
Trong hoạt động chính trị, thất bại là gắn với tính mạng.
Trong hoạt động kinh tế, thất bại là gắn với thiệt hại về kinh tế và thời gian.
Trong hoạt động xã hội, thất bại là mất niềm tin và vị thế…

Trong thời đại hội nhập ngày nay, con người phải cạnh tranh với những đối thủ rất mạnh mà trong nhiều trường hợp ta còn chưa biết nhiều về họ; giống như đi thi Olimpic mà không biết sẽ phải thi môn gì; đến đó mới rõ.
Chính vì vậy, xã hội bây giờ cần những người: i) Tư tưởng tiến bộ; ii) Yêu tự do; iii) Hoạt động đa năng và biết liên kết với nhiều người để làm nhiều việc; trong đó đặc biệt với em là nhân tố thứ ba.

Nếu một người chỉ chăm chăm làm một việc; việc đó thất bại có nghĩa là mất tất cả.
Nếu một người làm ba việc; một việc thành công, hai việc thất bại, điều đó cũng chấp nhận được.
Nếu một người làm năm việc; ba việc thành công, hai việc thất bại, điều đó được coi như đã thành công.

Đã đi học được đến bậc đại học, chắc chắn em có cơ hội hơn rất nhiều người không có điều kiện đi học ngoài xã hội kia (thậm chí nhiều người còn khuyết tật).
Hãy học và rèn luyện trở thành người đa năng, nghĩa là tập làm nhiều việc một lúc (ưu tiên là việc theo chuyên môn giỏi nhất của mình, tiếp đến là việc mà xã hội đang cần và cuối cùng là việc mà mình yêu thích). Cũng chính từ đây em sẽ tìm được những mặt mạnh của mình.
Đối với những người tri thức, trong tâm thức của họ không có chỗ cho từ “bế tắc” và “mệt mỏi”, chỉ có từ “khó khăn” và “sáng tạo” để vượt qua mà thôi. (Tất nhiên, trong cuộc sống ai cũng phải chịu những nỗi đau buồn, ví như sự mất mát của người thân, bạn bè, đồng loại).
Một điều nữa em cũng cần biết: Sức mạnh để làm những điều khác biệt và sẽ thành công, không phải chỉ xuất phát từ bản thân em, từ thế giới thực tại này, mà còn được khởi nguồn từ sức mạnh tinh thần của tiền nhân, tổ tiên và dòng họ gia đình em. Vì vậy, phải tìm hiểu, học để phát huy cho được sức mạnh tinh thần này, thậm chí biến thành niềm tin cốt lõi của mình.

Chúc em trở thành con người đa năng và thành công.

Ngày 4/12/2018. Thày Phạm Đình Tuyển

Lịch sử Kiến trúc

Pháo đài cổ Masada, Israel

15/04/2016

Thông tin chung:
Công trình: Pháo đài cổ Masada
Địa điểm: Southern District, Israel (N31 18 48.6 E35 21 9.9)
Thiết kế kiến trúc:
Quy mô: Diện tích Di sản 276ha; diện tích vùng đệm 28965ha.
Năm thực hiện: Năm 40-30 trước Công nguyên
Giá trị: Di sản thế giới (năm 2001; hạng mục iii, iv, vi)

Israel là một quốc gia ở Tây Á, nằm trên bờ đông nam của Địa Trung Hải và bờ bắc của Biển Đỏ; có biên giới đất liền với Liban về phía bắc, Syria về phía đông bắc, Jordan và Palestine về phía đông, dải Gaza về phía tây, Ai Cập ở phía tây nam. Trung tâm kinh tế và công nghệ của Israel là thành phố Tel Aviv; nơi đặt chính phủ và thủ đô được tuyên bố là thành phố Jerusalem.
Israel có diện tích 20770–22072km2, dân số khoảng 9,2 triệu người (năm 2020); ngôn ngữ chính thức là tiếng Do thái; tôn giáo với 74,2% là Do Thái giáo (năm 2019).

Vào thời kỳ Đồ sắt (Iron Age), tại Israel đã nổi lên Vương quốc Israel (Kingdom of Israel, tồn tại năm 930 TCN – 720 TCN) và Vương quốc Judah (Kingdom of Judah, tồn tại năm 930 TCN - 587/586 TCN).
Vương quốc Israel bị Đế quốc Tân Assyria (Neo-Assyrian Empire, tồn tại năm 911 TCN – 609 TCN) tiêu diệt vào năm 720 TCN.
Vương quốc Judah bị chinh phục bởi Đế chế Tân Babylon (Neo Babylonian Empire, tồn tại năm 626 TCN – 539 TCN), Đế chế Ba Tư (Achaemenid Empire, tồn tại năm 550 TCN – 330 TCN) và bởi người Hy Lạp (Macedonia, tồn tại năm 808–168 TCN).
Cuộc nổi dậy của người Do Thái vào năm 167-160 TCN đã dẫn đến sự hình thành Vương quốc Hasmonean (Hasmonean Dynasty, tồn tại năm 140 TCN – 37 TCN) độc lập vào năm 110 TCN. Một số học giả hiện đại gọi giai đoạn này là thời kỳ Vương quốc Israel độc lập.

Quy mô đất đai của người Do Thái, thời kỳ Vương quốc Hasmonean (năm 140 – 37 TCN)

Kế tiếp vương quốc Hasmonean là Vương quốc Judea của người Herodian (Herodian Kingdom of Judea, tồn tại vào năm 37 – 4 TCN) do Herod Đại đế (Herod the Great) thành lập, đánh dấu sự kết thúc của triều đại Hasmonean. Judea dần thành nước chư hầu của Cộng hòa La Mã (Roman Republic, tồn tại năm 509 TCN – 27 TCN) và thành một tỉnh có tên Judea thuộc Đế chế La Mã (Roman Empire, tồn tại năm 27 TCN – 395 sau Công nguyên) vào năm 6 sau Công nguyên.
Sau khi thất bại trong một cuộc nổi dậy (Bar Kokhba Revolt - Cuộc nổi dậy lần thứ 3) chống lại sự đô hộ của người La Mã, người Do Thái bị trục xuất khỏi quê hương của họ và tên Judea đổi thành Syria Palaestina (năm 135 – 390 sau Công nguyên).
Vào thế kỷ thứ 7, vùng đất này thuộc khu vực có tên Levant, ngày nay gồm Palestine, Israel, Syria, Jordan, Lebanon và đông nam Anatolia (phần châu Á của Thổ Nhĩ Kỳ), thuộc quyền cai trị của vương triều Byzantine, một phần phía Đông của Đế chế La Mã (Roman Empire).
Levant nằm dưới quyền cai trị của vương triều Ayyubid vào năm 1187 (Ayyubid Dynasty, tồn tại năm 1171–1260).
Vương quốc Hồi giáo Mamluk của Ai Cập (Mamluk Sultanate Cairo, tồn tại năm 1250–1517) mở rộng quyền kiểm soát đối với Levant trong thế kỷ 13 cho đến khi bị Đế chế Ottoman (Ottoman Empire, tồn tại năm 1299–1922) đánh bại vào năm 1517.
Trong thế kỷ 19, người Do Thái thức tỉnh tinh thần dân tộc trong cộng đồng và dẫn đến làn sóng di cư trở về cố hương xưa tại vùng đất Ottoman Syria (khu vực phía Đông Địa Trung Hải) và Palestine.
Ngày 14/5/1948, Israel tuyên bố độc lập.
Israel ngày nay về mặt hành chính chia thành 6 tỉnh.

Bản đồ Israel, vị trí tỉnh Phía Nam (Southern District - ký hiệu 6) và pháo đài Masada

Một trong những giai đoạn lịch sử bi tráng của người Israel (Do Thái) là 3 cuộc chiến Do Thái – La Mã chống áp bức, vì tự do vào thế kỷ thứ 1 và 2 sau Công nguyên.

Chiến tranh Do Thái - La Mã lần thứ nhất (First Jewish Roman War) còn được gọi là Cuộc nổi dậy vĩ đại (Great Revolt), vào năm 66 – 73 sau Công nguyên. Kết quả là người La Mã giành thắng lợi với việc chiếm đóng vùng Galilê vào năm 67; Tàn phá Jerusalem và Ngôi đền thứ hai (Herod's Temple) vào năm 70, ngôi đền được coi là điểm tựa sức mạnh tinh thần của người Do Thái (thay thế Đền thờ của Solomon - Đền thờ đầu tiên đã bị phá hủy bởi Đế chế Tân Babylon vào năm 586 TCN); Công phá thành công pháo đài Masada, được coi là điểm tựa sức mạnh vật chất cuối cùng của vương quốc Israel, vào năm 73 sau Công nguyên.

Chiến tranh Do Thái-La Mã lần thứ hai, còn gọi là Cuộc chiến tranh Kitos (Kitos War). Cuộc chiến của những người Do Thái kéo dài từ năm 115 – 117 và thất bại trước người La Mã.

Chiến tranh Do Thái-La Mã lần thứ ba, còn được gọi là Cuộc nổi dậy Bar Kokhba (Bar Kokhba Revolt), kéo dài từ năm 132–136 và lại thất bại trước người La Mã cùng với sự thiệt hại to lớn về người, tài sản như một cuộc diệt chủng Do Thái (580.000 người Do Thái đã bị giết trong cuộc chiến, 50 thị trấn và 985 ngôi làng bị san bằng).

Tàn tích pháo đài Masada là phần còn lưu lại của pháo đài cổ xưa trong trận chiến Do Thái – La Mã lần thứ nhất.
Pháo đài Masada nằm trên một ngọn núi gồ ghề, có vẻ đẹp hùng vĩ, nằm tại rìa phía đông của sa mạc Judaean nhìn ra Biển Chết, thuộc tỉnh Phía Nam (Southern District), một trong 6 tỉnh của Israel. Masada nằm cách thành phố Arad 20km về phía đông.
Pháo đài Masada do Herod Đại đế (Herod the Great, trị vì năm 37 - 4 TCN), vị vua của vương triều Judea (Kingdom of Judea, tiếp theo của thời kỳ Vương triều Hasmonean) xây dựng trong vào năm 40 – 30 TCN, trên nền một pháo đài đã có từ trước. Pháo đài là một quần thể cung điện sang trọng được xây dựng theo phong cách La Mã cổ điển.

Sau cái chết của Herod Đại đế và khi Judaea trở thành một tỉnh của Đế chế La Mã, người La Mã đã đóng quân tại Masada. Khi Cuộc nổi dậy vĩ đại của người Do Thái chống lại người La Mã nổ ra vào năm 66 sau Công nguyên, một nhóm người Do Thái đã chiếm lấy pháo đài Masada.

Pháo đài Masada trở thành nơi trú ẩn của những người sống sót cuối cùng trong Cuộc nổi dậy đầu tiên của người Do Thái. Những người Do Thái đã trấn giữ được pháo đài trong gần 3 năm, trước sự tấn công của quân đội La Mã và đã chọn cái chết thay vì nô lệ khi pháo đài thất thủ.

Đây cũng là một địa điểm khảo cổ có ý nghĩa quan trọng. Những di tích còn lại của các cung điện La Mã là những ví dụ nổi bật của kiểu kiến trúc này. Cùng với đó là các công trình bao vây quanh pháo đài còn nguyên vẹn và hoàn chỉnh nhất trong thế giới La Mã cổ đại còn tồn tại đến nay.

Sau khi rơi vào tay người La Mã (năm 73 sau Công nguyên), Pháo đài Masada bị bỏ hoang, quên lãng cho đến khi được khám phá lại vào năm 1838 và được khai quật vào thập niên 1960.

Phối cảnh Pháo đài cổ Masada, tại sa mạc Judaean; phía xa là Biển Chết

Pháo đài cổ Masada, Israel được UNESCO tôn vinh là Di sản thế giới với tiêu chí:

Tiêu chí (iii): Masada là biểu tượng của Vương quốc Do Thái cổ đại của Israel (Jewish Kingdom of Israel, bao gồm Vương quốc Israel và Vương quốc Judah), bằng chứng đặc biệt về sự tàn phá của bạo lực và địa điểm cuối cùng của những người yêu nước Do Thái khi đối mặt với quân đội La Mã vào cuối thế kỷ thứ 1 sau Công nguyên.

Tiêu chí (iv): Cung điện của Herod Đại đế (Palace of Herod the Great) tại Masada là một ví dụ nổi bật về một kiểu kiến trúc cung điện sang trọng của Đế chế La Mã thời kỳ đầu (Early Roman Empire); các căn cứ và công sự bao quanh di tích tích là hệ thống công trình bao vây kiểu La Mã hoàn chỉnh nhất còn tồn tại đến nay.

Tiêu chí (vi): Những sự kiện bi thảm trong những ngày cuối cùng của những người Do Thái chiếm giữ pháo đài làm cho Masada trở thành một biểu tượng cho bản sắc văn hóa Do Thái và rộng hơn là cuộc đấu tranh của con người chống áp bức và vì tự do.

Sơ đồ phạm vi Di sản Pháo đài Masada, Israel

Khu vực pháo đài Masda

Pháo đài Masda thời bấy giờ được xem là bất khả xâm phạm, do nằm trên một đỉnh núi tại phía đông có độ cao 400m so với Biển Chết và tại phía tây có độ cao 100m với vách gần như thẳng đứng. Pháo đài chỉ có 3 con đường nhỏ để đi lên.

Trên đỉnh núi là một khuôn viên rộng 275m x 550m hình thoi, nơi xây dựng một quần thể lâu đài với tường thành bao quanh, dài khoảng 1,3km, dày 3,7m và hệ thống gần 40 tháp canh.

Bên trong tường thành vẫn còn dấu vết của cung điện với các bức tranh tường, tàn tích của các công trình nhà thờ, hội trường, nhà ở, nhà tắm kiểu La Mã, chuồng ngựa… Ngoài ra, để có thể phòng thủ được lâu dài trong trường hợp bị vây hãm, trong pháo đài có nhiều kho dự trữ lương thực và 12 bể nước có thể chứa hàng chục ngàn mét khối nước mưa đảm bảo cấp nước cho khoảng 2-3 năm.

Tại đây, các hạng mục công trình tập trung thành 2 khu vực: Khu vực Cung điện phía Bắc (North Palace) và Khu vực Cung điện tại phía Tây (West Palace).

Phối cảnh Pháo đài Masada và con đường lên Pháo đài tại phía đông bắc.

Đường lên thăm quan Pháo đài Masada, Israel

Mặt bằng và vị trí một số công trình chính tại Pháo đài Masada, Israel

Khu vực Cung điện phía Bắc pháo đài Masada

Khu vực Cung điện phía Bắc (North Palace) với hình thức như tạc vào trong vách đá, được xây dựng vào năm 25 trước Công nguyên, bổ sung cho Khu vực Cung điện phía Tây.

Khu vực Cung điện phía Bắc là một trong những cung điện - pháo đài xa hoa của Herod Đại đế, bao gồm các hạng mục công trình chính: Cổng phía Đông (East Gate, hình vẽ - ký hiệu 1); Tường với hào đặt súng đại bác (Casemate Wall – ký hiệu 2; 15); Tàn tích công trình (Buldings – ký hiệu 3); Mỏ đá (Quarry – ký hiệu 4); Nhà kho (Storehouse – ký hiệu 5, 6); Sân phía trên (Upper Terrace – ký hiện 7); Sân giữa (Middle Terrace – ký hiệu 8); Sân phía dưới (Lower Terrace – ký hiệu 9); Nhà tắm (Baths- ký hiệu 10); Nhà hành chính (Administrative Building – ký hiệu 11); Cổng phía Bắc (North Gate/Water Gate- ký hiệu 12); Tháp (Tower – ký hiệu 13; 16); Giáo đường Do Thái (Synagogue – ký hiệu 14); Tòa nhà La Mã (Byzantine Building, ký hiệu 17); Nhà thờ La Mã (Byzantine Church – ký hiệu 18).

Khu vực Cung điện phía Bắc nổi bật tại đỉnh núi sát rìa phía Bắc của pháo đài với các công trình xây dựng trên 3 bậc thềm.

Tại bậc thềm hay Sân trên cùng (Upper Terrace) còn lưu lại tàn tích của các công trình phục vụ sinh hoạt cho nhà vua và một hiên hình bán nguyệt để cung cấp tầm nhìn ra xung quanh. Một cầu thang phía tây dẫn xuống bậc thềm Sân giữa (Middle Terrace) với sảnh tiếp đón hình tròn. Bậc thềm dưới hay Sân dưới (Lower Terrace) còn lưu lại tàn tích của công trình tiếp khách và tổ chức tiệc; được bao bọc 4 phía là các cổng vòm và một nhà tắm kiểu La Mã.

Hình vẽ mô tả Khu vực Cung điện phía Bắc, Pháo đài Masada với các công trình bố trí theo 3 bậc thêm

Mặt bằng và mặt cắt rìa núi phía bắc, Khu vực Cung điện phía Bắc, Pháo đài Masada, Israel

Hệ thống tường hào bao quanh Khu vực Cung điện phía Bắc, Pháo đài Masada, Israel

Tàn tích lâu đài tại Khu vực Cung điện phía Bắc, Pháo đài Masada, Israel

Tàn tích lâu đài vua Herod tại Khu vực Cung điện phía Bắc, Pháo đài Masada, Israel

Tàn tích nhà ở, kho tại Khu vực Cung điện phía Bắc, Pháo đài Masada, Israel

Tại Khu vực Cung điện phía Bắc, các nhà khai quật đã tìm thấy tàn tích của một trong những giáo đường Do Thái lâu đời nhất trên thế giới và là giáo đường duy nhất có niên đại từ thời kỳ của ngôi đền.

Phía đông nam của Giáo đường Do Thái là tàn tích của Nhà thờ La Mã (Byzantine Church), được xây dựng vào thế kỷ thứ 5.

Tàn tish Giáo đường Do Thái (Synagogue) tại Khu vực Cung điện phía Bắc, pháo đài Masada, Israel,

Tàn tích Nhà thờ La Mã (Byzantine Church), tại Khu vực Cung điện phía Bắc, pháo đài Masada, Israel

Khu vực Cung điện tại phía Tây pháo đài Masada

Khu vực Cung điện tại phía Tây (West Palace) được xây dựng sớm nhất tại pháo đài Masada, vào năm 35 trước Công nguyên, gồm các hạng mục công trình chính:

Cổng phía Tây (West Gate – ký hiệu 19); Tháp (Tower – ký hiệu 20; 38); Khu hành chính (Administrative Area – ký hiệu 21); Nhà kho (Storerooms – ký hiệu 22); Căn hộ Hoàng gia (Royal Apartments – ký hiêu 23); Cung điện nhỏ (Small Palace – ký hiệu 24; 26; 33); Phòng tắm Nghi lễ (Ritual Bath – ký hiệu 25; 31); Bể nước (Cistern – ký hiệu 27; 36); Pháo đài phía Nam (South Bastion – ký hiệu 28); Bể nước ngầm (Underground Cistern – ký hiệu 29); Cổng phía Nam hay Cổng bể nước (South Gate/Cistern Gate- ký hiệu 30); Lăng mộ (Columbarium – ký hiệu 32); Khu dân cư La Mã (Byzantine Living Quarters – ký hiệu 34); Khu dân cư của giáo phái Do thái (Zealots Living Quarters – ký hiệu 35; 39); Nhà của người La Mã (Byzantine House – ký hiệu 37).

Trung tâm ban đầu của Khu vực Cung điện phía Tây có hình vuông, vào qua một sân mở ở góc Tây Bắc của tòa nhà. Tại đây còn lưu giữ được tàn tích của cung điện, bên trong có phòng đặt ngai vàng, gắn với một hành lang dành riêng cho nhà vua, dẫn đến phòng ngủ của vua và hoàng hậu.

Lối lên tại Khu vực Cung điện phía Tây, Pháo đài Masada, Israel

Tàn tích tại Khu vực Cung điện phía Tây, Pháo đài Masada, Israel

Tàn tích Cung điện tại Khu vực Cung điện phía Tây, Pháo đài Masada, Israel

Tàn tích phòng tắm hơi, Khu vực Cung điện phía Tây, Pháo đài Masada, Israel

Tàn tích viên gạch gốm lát nền nhà tắm, Khu vực Cung điện phía Tây, Pháo đài Masada, Israel

Phòng tắm nghi lễ, Khu vực Cung điện phía Tây, Pháo đài Masada, Israel

Tàn tích công trình bao vây pháo đài của người La Mã

Pháo đài Masada nằm trên một địa điểm khó tiếp cận nên khoảng 1 ngàn người nổi dậy Do Thái đã chống cự lại lực lượng hùng hậu của 15 ngàn lính La Mã trong vòng 3 năm.

Người La Mã đã cho xây một bức tường dài hơn 4km bao bọc quanh ngọn núi để chia cắt những người bị vây hãm với bên ngoài, và cho dựng 8 doanh trại quân sự để đồn trú quân đội lâu dài.
Tiếp đó, người La Mã cho đắp một bệ đất cao tại phía tây của pháo đài để đưa vũ khí phá thành đến sát pháo đài và cuối cùng đã phá được bức tường thành bảo vệ.

Khi quân lính Lã Mã xông vào thành, tất cả những người trong pháo đài đã chọn con đường tự sát hoặc bị thảm sát, chỉ một số rất ít phụ nữ và trẻ em còn sống sót.

Bên ngoài Thành cổ vẫn còn lưu lại tàn tích con đường và các doanh trại do người La Mã xây dựng trong thời gian tấn công pháo đài.

Tàn tích Trại lính La Mã trong thời gian bao vây Pháo đài Masada, Israel

Thành lũy bao vây của người La Mã khi tấn công Pháo đài Masada, Israel

Người La Mã đắp bệ đất cao để đưa vũ khí phá thành đến sát Pháo đài

Ngày nay, Di sản Masada là một trong những điểm du lịch phổ biến nhất của Israel.

Đặng Tú, Bộ môn KTCN, ĐHXD
Nguồn :
http://whc.unesco.org/en/list/1040
https://en.wikipedia.org/wiki/Israel
https://en.wikipedia.org/wiki/Hasmonean_dynasty
https://en.wikipedia.org/wiki/Herodian_dynasty
https://en.wikipedia.org/wiki/Masada
https://en.wikipedia.org/wiki/Siege_of_Masada
https://en.wikipedia.org/wiki/Josephus
https://en.wikipedia.org/wiki/First_Jewish%E2%80%93Roman_War
http://www.zionism-israel.com/dic/Massada.htm
https://web.archive.org/web/20160602101556/http://bibleinterp.com/
articles/2000/ben258001.shtml
http://www.goisrael.com/Tourism_Eng/Articles/Attractions/Pages/Massada.aspx

Xem video giới thiệu công trình tại đây

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Á và châu Đại Dương

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Âu

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Mỹ

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Phi

Cập nhật ( 06/09/2020 )

Tin mới đưa:

Tin đã đưa:

Tất cả các tin »