Thông tin chung:
Công trình: Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang (Ancient Building Complex in the Wudang Mountains)
Địa điểm: Thành phố Thập Yến, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc (N32 28 0,012 E111 0 0)
Thiết kế kiến trúc:
Quy mô: Diện tích Di sản ha; Vùng bảo vệ ha
Năm hình thành:
Giá trị: Di sản thế giới (1994; hạng mục i, ii, vi)
Trung Quốc (Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa) nằm tại Đông Á, là quốc gia đông dân nhất thế giới với khoảng 1,403 tỷ người (năm 2016). Trung Quốc có diện tích 9596961km2, là quốc gia có tổng diện tích lớn hàng đầu thế giới; Ngôn ngữ chính thức là tiếng Hán. Trung Quốc phân thành 22 tỉnh, 5 khu tự trị, 4 đô thị trực thuộc và 2 khu hành chính đặc biệt là Hồng Kông và Ma Cao.
Lịch sử Trung Quốc bắt nguồn từ một trong những nền văn minh cổ nhất thế giới, phát triển tại lưu vực sông Hoàng Hà, bình nguyên Hoa Bắc. Trải qua hơn 5.000 năm, Trung Hoa đã trở thành nền văn minh rực rỡ nhất thế giới trong thời Cổ đại và Trung cổ, được đặc trưng bởi hệ thống triết học thâm sâu (nổi bật nhất là Nho giáo, Đạo giáo và thuyết Âm dương ngũ hành); các thành tựu khoa học kỹ thuật (phát minh ra giấy, la bàn, thuốc súng, địa chấn kế, kỹ thuật in ấn...); hoạt động giao thương xuyên châu Á với nhiều quốc gia (Con đường tơ lụa); những đô thị có quy mô dân số và trình độ kiến trúc đứng đầu thế giới vào thời Trung cổ.
Hệ thống chính trị của Trung Quốc dựa trên các chế độ quân chủ kế tập, được gọi là các triều đại, khởi đầu là triều đại nhà Hạ.
Từ năm 221 trước Công nguyên (TCN), nhà Tần chinh phục các quốc gia khác để hình thành đế quốc Trung Hoa thống nhất.
Triều đại nhà Hán cai trị Trung Quốc từ năm 206 TCN đến năm 220 sau Công nguyên.
Triều đại nhà Đường cai trị từ năm 618–907.
Triều đại nhà Tống cai trị từ năm 960–1279.
Vào thế kỷ thứ 13, Trung Quốc bị Đế quốc Mông Cổ chinh phục. Năm 1271, Đại hãn người Mông Cổ thiết lập triều đại nhà Nguyên.
Triều đại nhà Minh cai trị Trung Quốc từ năm 1368–1644.
Triều đại nhà Thanh do người Mãn Châu thành lập cai trị Trung Quốc từ năm 1636–1912.
Trung Hoa Dân Quốc lật đổ nhà Thanh, triều đại phong kiến cuối cùng của Trung Quốc vào năm 1912 và cầm quyền tại Trung Quốc đại lục cho đến năm 1949. Sau khi Đế quốc Nhật Bản bại trận trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Trung Quốc chia thành hai: Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc) có thủ đô là Bắc Kinh và Trung Hoa Dân quốc tại đảo Đài Loan với thủ đô là Đài Bắc.
Hồ Bắc là một tỉnh ở miền Trung Trung Quốc, giáp với Hà Nam về phía Bắc, An Huy về phía Đông, Giang Tây về phía Đông Nam, Hồ Nam về phía Nam, Trùng Khánh về phía Tây, và Thiểm Tây về phía Tây Bắc.
Thập Yển là một thành phố cấp khu (dưới cấp tỉnh, trên cấp huyện), nằm ở phía Tây Bắc tỉnh Hồ Bắc, có ranh giới tiếp giáp tỉnh Hà Nam về phía Đông Bắc, Thiểm Tây về phía Bắc và Tây Bắc, thành phố trực thuộc trung ương Trùng Khánh về phía Tây Nam.

Bản đồ Trung Quốc và vị trí của tỉnh Hồ Bắc
Núi Võ Đang còn có tên là núi Thái Hòa, là một dãy núi nằm ở phía Nam thành phố Thập Yển, bờ Nam sông Hán (dài hơn 260 km chạy theo hướng Tây Bắc - Đông Nam), vốn là một nhánh phía Đông của núi Đại Ba.
Đây là nơi có một quần thể các ngôi đền và tu viện gắn liền với tục thờ Thần đạo, thờ thần Huyền Vũ, là một vị thần trấn Bắc (gắn với hình tượng Rùa đen). Theo truyền thuyết, ông là một hoàng tử của một vương quốc. Năm 15 tuổi rời cha mẹ đến núi Võ Đang tu luyện trong vòng 42 năm. Đến năm 57 tuổi đắc đạo và trở thành tiên, được Ngọc Hoàng phong làm Chân Võ Đại Đế.
Đạo giáo hay tục thờ thần đạo Trung Quốc không rõ khởi phát từ bao giờ, hình thành qua một quá trình lâu dài, thâu nhập nhiều trào lưu thờ thần từ thời thượng cổ (vũ trụ luận về Thiên Địa, Ngũ hành; thuyết Âm Dương và Kinh Dịch...)
Đạo giáo, còn gọi là Tiên đạo, Lão giáo, Đạo Lão, Đạo gia, trở thành một nhánh triết học và tôn giáo Trung Quốc, bắt đầu vào thời nhà Chu (1040-256 trước CN), vào thế kỷ thứ 4 TCN, khi tác phẩm Đạo Đức Kinh của Lão Tử xuất hiện.
Theo truyền thuyết, Lão tử sống ở thế kỷ thứ 6 TCN, thời Bách gia chư tử. Đây là thời kỳ được cho là hoàng kim của tư tưởng Trung Quốc cổ đại, thời kỳ của trăm nhà đua tiếng với sự nảy sinh nhiều trường phái tư tưởng khác nhau và là sự mở rộng to lớn về văn hóa, trí thức ở Trung Quốc kéo dài từ năm 771 đến 221 TCN. Thời kỳ này trùng khớp với giai đoạn Xuân Thu (năm 771 đến 476 TCN, tên bắt nguồn từ cuốn Kinh Xuân Thu của Khổng Tử) và giai đoạn Chiến Quốc (năm 476- 221) tới khi Trung Quốc thống nhất dưới thời nhà Tần.
Đạo Đức Kinh là quyển sách do triết gia Lão Tử viết ra vào khoảng năm 600 TCN, gồm có 81 chương với khoảng 5000 chữ Hán, chia làm 2 phần: Thượng Kinh và Hạ Kinh. Thượng Kinh gồm 37 chương, bắt đầu bằng câu: "Đạo khả đạo phi thường đạo, Danh khả danh phi thường danh" (Đạo mà nắm bắt được không thật là đạo, Tên mà gọi ra được không thật là tên). Thượng Kinh luận về chữ Đạo nên được gọi là Đạo Kinh. Hạ Kinh gồm 44 chương, bắt đầu bằng câu: "Thượng đức bất đức, thị dĩ hữu Đức; Hạ đức bất thất đức, thị dĩ vô đức " (Người có đức cao, không có ý cầu đức, cho nên có đức; Người có đức thấp, có ý cầu đức, nên không có đức). Hạ Kinh luận về chữ Đức nên được gọi là Đức Kinh.
Quan niệm về vũ trụ và nhân sinh của Lão Tử căn cứ trên hai chữ Đạo và Đức. Ông theo đó mà lập thành giáo lý. Lời lẽ trong Đạo Đức Kinh rất khúc chiết, ý nghĩa rất uyên thâm, luận về hai chữ "Đạo Đức", nói về tạo hóa và dạy cả những phương pháp huyền bí tu luyện thành bậc tiên, thánh.
Đạo trong sự trình bày của Lão Tử là một khái niệm trừu tượng chỉ cái tự nhiên: "Người thuận theo Đất, Đất thuận theo Trời, Trời thuận theo Đạo, Đạo thuận theo Tự nhiên". Nó là nguồn gốc của vạn vật. Đức là biểu hiện cụ thể của Đạo trong từng sự vật. Đạo sinh ra vạn vật, nhưng làm cho vật nào hình thành ra vật ấy và tồn tại được trong vũ trụ là do Đức. Nếu Đạo là cái Tĩnh vô hình thì Đức là cái Động hữu hình của Đạo. Nếu Đạo là bản chất của vũ trụ thì Đức là sự cấu tạo và tồn tại của vũ trụ. Sự sinh hóa từ Đạo ra Đức, từ Đức trở về Đạo.
Cuốn Đạo Đức Kinh có một ảnh hưởng rất rộng lớn và Lão Tử được công nhận là một trong những tổ của Đạo giáo (trở thành tiên với tên gọi Thái thượng lão quân).
Đạo giáo là một trong Tam giáo tồn tại từ thời Trung Quốc cổ đại, song song với Nho giáo và Phật giáo. Ba tư tưởng nội sinh (Nho-Lão) và ngoại nhập (Phật) này đã ảnh hưởng rất lớn đến nền tảng văn hoá dân tộc Trung Hoa. Mặc dù có rất nhiều quan điểm khác biệt nhưng cả ba giáo lý tôn giáo này đã hoà thành một, bao trùm các lĩnh vực chính trị, kinh tế, triết học, văn chương, nghệ thuật, âm nhạc, dưỡng sinh, y khoa, hoá học, địa lý và võ thuật; lan truyền đến các nước lân cận như Việt Nam, Hàn Quốc và Nhật Bản.

Hình vẽ Lão Tử cưỡi trâu rời Trung Hoa
Tục thờ Thần đạo gắn với Huyền Vũ và triết lý Đạo giáo của Lão Tử, trong đó có võ thuật đã hình thành nên quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang, biến nơi đây trở một trong 4 ngọn núi linh thiêng của Đạo giáo và cái nôi của võ thuật Đạo giáo (Võ Đang Sơn, tỉnh Hồ Bắc, đỉnh cao 1612m; Long Hổ Sơn, tỉnh Giang Tây, đỉnh cao 247,4m; Tề Vân sơn, tỉnh An Huy, đỉnh cao 585m; Thanh Thành Sơn, tỉnh Tứ Xuyên, đỉnh cao 1260m).
Lịch sử của Đạo giáo trên dãy núi Võ Đang đã tồn tại trong khoảng 2.000 năm, thịnh vượng trong các triều đại nhà Đường, Tống và đạt đến thời hoàng kim vào thời nhà Minh.
Vào thời nhà Hán (năm 206 TCN – 220 sau Công nguyên) đã có có tài liệu viết về núi Võ Đang là nơi thờ tự nhiên của người dân bản địa, hình thành văn hóa Đạo giáo.
Vào thời nhà Đường (năm 618-907), những ngôi đền Đạo giáo đầu tiên trên núi Võ Đang được xây dựng; Có hoàng đế nhà Đường đã tổ chức Lễ hội cầu mưa trên núi. Đến thời điểm này, Trung Quốc đã định hình 3 tôn giáo chính: Đạo giáo, Nho giáo và Phật giáo.
Vào thời nhà Tống (năm 960–1279), thế kỷ 13, đạo sĩ tu luyện trên núi Võ Đang Trương Tam Phong theo triết lý Đạo giáo đã sáng tạo ra võ thuật với 3 phái thuộc Nội gia quyền là Thái Cực quyền, Bát Quái quyền và Hình Ý quyền, tạo thành Võ Đang phái hay Võ Đang Công phu (Wutang Kungfu); đối lập với Ngoại gia quyền, là các môn quyền do bên ngoài Trung Hoa truyền vào như Thiếu Lâm phái, do Bồ Đề Đạt Ma sáng tạo ra.
Vào thời nhà Nguyên (năm 1271 – 1368), núi Võ Đang tiếp tục được các hoàng đế cho xây dựng bổ sung.
Vào thời nhà Minh (năm 1368–1644), núi Võ Đang được đại tu, xây dựng với quy mô lớn, đặc biệt vào giai đoạn trị vì của Minh Thành Tổ Chu Đệ (trị vì trong giai đoạn năm 1402- 1424) với mong muốn củng cố sự cai trị của mình bằng niềm tin vào sức mạnh của trời đất. Theo truyền thuyết, vào năm 1412, ông huy động đến 30 vạn người, trong vòng 11 năm để xây dựng đường lát đá xanh dài hơn 70km, từ châu thành Cổ Phong có cung Vĩnh Lạc đến tòa Kim Điện trên đỉnh Thiên Trụ. Dọc đường xây dựng 33 cụm công trình kiến trúc, bao gồm: 9 cung điện, 8 đền thờ, 36 tu viện, 72 đền đá, 39 cây cầu, 12 đình đài… tạo thành cả một quần thể kiến trúc vĩ đại thời bấy giờ.
Đạo giáo đã chứng kiến sự suy tàn trong triều đại nhà Thanh tiếp theo.
Sau năm 1949, các công trình trên núi Võ Đang được bảo tồn và dần phục dựng lại. Hiện đây còn lưu giữ được 53 tòa nhà và 9 địa điểm kiến trúc cổ xưa; 7.400 di tích văn hóa quý giá, đặc biệt là các di sản văn vật Đạo giáo.

Sơ đồ vị trí các hạng mục công trình chính trong Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang, tỉnh Hồ Bắc

Tranh vẽ các hạng mục công trình chính trong Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang, tỉnh Hồ Bắc
Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang với các tu viện, đền thờ nằm giữa các đỉnh núi và khe núi đẹp như tranh vẽ, được thành lập như một trung tâm Đạo giáo từ thời nhà Đường. Tuy nhiên các ngôi nhà cổ còn tồn tại đến ngày nay chủ yếu là thành tựu kiến trúc và và nghệ thuật trong thời nhà Nguyên, Minh và Thanh.
Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang có đặc điểm chính:
- Kỹ thuật tuyệt vời: Các tòa nhà khác nhau về phong cách và được xây dựng với các vật liệu khác nhau. Có những ngôi đền bằng gỗ, đá, tu viện bằng đồng và những ngôi đền đặt như treo trên vách đá. Bên trong các công trình có những bức tượng, đồ thờ cúng bằng đồng, gỗ, đá và đất được sáng tạo bằng các kỹ thuật rất tinh tế.
- Kho báu của lịch sử kiến trúc Đạo giáo: Các công trình Đạo giáo với quy mô lớn trên núi Võ Đang được thiết kế bởi các hoàng đế, được quản lý xây dựng bởi các quan chức hoàng gia và được xây dựng rất cẩn thận, công phu; bên trong đặt các bức tượng và đồ thờ cúng được coi là kiệt tác chưa từng có trong các địa điểm Đạo giáo Trung Quốc.
- Hoạt động nghi lễ cũng như hành vi Đạo giáo: Tuân theo các thủ tục được lưu truyền hàng ngàn năm bởi các thế hệ tu sĩ Đạo giáo thông qua việc tụng kinh, chơi nhạc cụ và biểu diễn võ thuật.
Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang được đặt trên nền cảnh quan thiên nhiên nổi bật với đỉnh Hải Bạt hay Thiên Trụ, cao tới 1.612 mét như một cột trụ chống trời, xung quanh có tới 72 đỉnh núi nhấp nhô hỗ trợ với mây mù bao phủ, cũng như 36 hang đá, 24 khe núi gắn với suối, hồ, 11 hang động và có tới 400 loại cây dược liệu quý. Công trình kiến trúc và tự nhiên nơi đây tích hợp lại, tạo nên một bức tranh tuyệt vời, được ví như nơi chốn bồng lai tiên cảnh trong cả 4 mùa Xuân Hạ Thu Đông, thích hợp cho cuộc sống tu tập và rèn luyện (sức khỏe, thiền và võ thuật).
Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang là một trung tâm Đạo giáo quy mô đặc biệt lớn và được bảo tồn tương đối tốt; đại diện cho trình độ cao nhất của nghệ thuật và kiến trúc Trung Quốc trong khoảng thời gian gần 1.000 năm. Đây là những ví dụ về các tòa nhà tôn giáo và thế tục gắn liền với sự phát triển của Đạo giáo ở Trung Quốc và được các hoàng đế các đời tiếp sau duy trì. Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang còn là dữ liệu quan trọng cho việc nghiên cứu chính trị thời nhà Minh và lịch sử tôn giáo của Trung Quốc.
Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang, thành phố Thập Yến, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc được UNESCO tôn vinh là Di sản văn hóa (năm 1994) với các tiêu chí:
Tiêu chí (i): Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang là một tuyệt tác về tài năng sáng tạo của con người, đại diện cho các tiêu chuẩn cao nhất về nghệ thuật và kiến trúc Trung Quốc trong khoảng thời gian gần một nghìn năm.
Tiêu chí (ii): Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang thể hiện sự giao lưu quan trọng giữa các giá trị phổ quát của nhân loại, tạo một bước phát triển lớn trong nghệ thuật tạo hình, kiến trúc tôn giáo và thế tục ở Trung Quốc.
Tiêu chí (vi): Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang là trung tâm của Đạo giáo, một trong những tôn giáo lớn ở phương Đông và đóng một vai trò sâu sắc trong việc lan truyền niềm tin và triết học trong khu vực.
Hành hương lên núi Võ Đang bắt đầu từ phía Bắc. Từ chân núi lên đỉnh có các hạng mục công trình chính sau:
Cổng lên núi Võ Đang
Cổng lên núi Võ Đang (Mountian Gate/Xuanyue Gate) nằm tại chân núi phía Bắc núi Võ Đang, được xây dựng bằng đá vào năm 1522, gồm 5 lối đi qua.

Cổng đá vào Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang, tỉnh Hồ Bắc
Cung điện Yuzhen
Cung điện Yuzhen (Yuzhen Palace/ 遇真宫 ), được xây dựng vào năm 1413, dưới thời của Minh Thành Tổ Chu Đệ (trị vì trong giai đoạn năm 1402- 1424), để tưởng nhớ đạo sĩ Đạo giáo huyền thoại Trương Tam Phong (Zhang Sanfeng). Đây là một trong chín cung điện núi Võ Đang. Công trình hiện đổ nát và đang được phục hồi.
Do cụm công trình nằm trong lưu vực hồ chứa nước Giang Giang. Cao độ mực nước của hồ được thiết kế nâng từ 162m, lên 176,6m để tăng khả năng trữ nước (nâng cao thêm 14,6m), nên hiện tại việc phục hồi công trình tiến hành cùng với việc nâng nền móng công trình.

Tàn tích cổng cung điện Yuzhen, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang

Cung điện Yuzhen được phục dựng cùng với việc nâng cao nền tránh lụt, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang
Cung điện Yuxu hay cung điện Ngọc Bích
Cung điện Yuxu (Jade Void Temple/ Yuxu Palace/ Yuxu Gong/ 玉虚宫 ) hay cung điện Ngọc Bích là nơi thờ Ngọc hoàng thượng đế, nằm trong một thung lũng rộng lớn, là một trong những khu phức hợp lớn nhất của Võ Đang. Cung điện được xây dựng vào năm 1413, dưới thời của Minh Thành Tổ Chu Đệ (trị vì trong giai đoạn năm 1402- 1424), cùng lúc với việc xây dựng Tử Cấm Thành tại Bắc Kinh (năm 1406- 1424). Cung điện Ngọc Bích được xây dựng như một cung điện hoàng gia, có 3 lớp tường thành bao quanh tạo thành 3 khu vực với khoảng 2 ngàn tòa nhà bên trong. Cụm công trình theo thời gian đã bị hủy hoại thành đống đổ nát, chỉ còn lại 2 bức tường thành dài khoảng 1036m và tàn tích của một số công trình, hiện đang dần được khôi phục.
Từ đây có đường dẫn đến Học viện Võ Đạo Kung Fu nằm kề liền.

Cung điện Yuxu, nhìn từ cổng chính, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang

Cung điện Yuxu, nhìn từ phía sau chính điện, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang

Công trình chính điện của Cung điện Yuxu, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang
Đền Grind Needle
Đền Grind Needle (Grind Needle Temple) nằm trên một gò núi giữa hai thung lũng suối.
Đền có tên liên quan đến sự tích về sự kiên trì “có công mài sắt có ngày nên kim”. Đền được xây dựng vào thời nhà Minh và được cải tạo lại vào thời nhà Thanh, là một quần thể kiến trúc với các cụm nhà nhỏ, bao quanh hai sân trong.

Đền Grind Needle, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang

Trang trí bằng đá bên trong đền Grind Needle, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang
Đền Hoàng Tử
Đền Hoàng Tử (Taizi Po/ Fuzhen Temple/ 太子 坡 ), hay đền thờ Huyền Vũ được xây dựng vào năm 1412, trong thời nhà Minh. Vào thời nhà Thanh, ngôi đền bị hỏa hoạn đến 3 lần và được xây dựng lại.
Tổ hợp đền Hoàng Tử được dựng theo truyền thuyết về vị thần Huyền Vũ, là hoàng tử của một vương quốc, đã lên núi Võ Đang học Đạo từ năm 15 tuổi, đã trở thành Đạo sư và bất tử. Cái tên Huyền Vũ gắn liền với biểu tượng cho vị thần trấn phương Bắc - Huyền Vũ, Rùa đen hoặc rùa quấn với rắn, là một trong 4 vị thần Trung Hoa cổ đại, cùng với Rồng xanh trấn phương Đông, Chim đỏ trấn phương Nam, Hổ trắng trấn phương Tây.
Tổ hợp công trình nằm trên sườn núi (mang tên Sư Tử), đối diện với thung lũng sâu, gần hồ tự nhiên; được coi là kiệt tác kinh điển trong việc xây dựng trên sườn dốc.
Tổ hợp có nhiều hạng mục công trình với quy mô đến 105 phòng, diện tích rộng 1600m2. Các công trình trong tổ hợp có mái ngói xanh thẫm, bức tường màu đỏ tươi tạo nên điểm nhấn trong bức tranh cảnh quan với màu xanh của trời, rừng núi xung quanh.
Trong tổ hợp đền Hoàng tử có các hạng mục công trình nổi tiếng như: Hội quán thánh thư, là nơi Huyền Vũ nghiên cứu kinh điển Đạo giáo; Tháp năm tầng (Five Clouds Pavilion), là một tòa nhà cao nhất trên núi Võ Đang có một hệ khung kết cấu gỗ được hỗ trợ bởi một cột giữa nhà đỡ 12 dầm sàn và mái; hệ kết cấu này đứng vững trong hàng trăm năm, được đánh giá là một trong những kiến trúc đặc sắc trong lịch sử kiến trúc Trung Quốc.
Ngoài ra công trình còn có các công trình như hội quán Zushi, hội quán Longhu, hội quán Huangjing, Wuyun Builing, hội quán Taizi…

Phối cảnh tổng thể đền Hoàng Tử, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang

Phối cảnh lối lên đền Hoàng Tử; phía trước là tòa lầu cao 5 tầng, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang

Phối cảnh một điện thờ thuộc đền Hoàng Tử; Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang

Cấu trúc xây dựng với hệ thống cột giữa nhà đỡ dâm sàn và mái, tại tòa lầu cao 5 tầng, thuộc đền Hoàng Tử; Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang
Cung điện 5 con rồng
Cung điện 5 con rồng (Five Dragon Palace / Wulong Gong/ 五龙宫) là một trong những cụm công trình được xây dựng sớm nhất trên núi Võ Đang vào thời nhà Đường, làm nơi tổ chức Lễ hội cầu mưa (thờ thần Mưa) của các vị hoàng đế và để vinh danh đạo sĩ Huyền Vũ (Zhen Wu), người đã sáng lập ra các quyền pháp nội gia thượng thừa, được các thế hệ sau, nổi bật là Trương Tam Phong, tiếp thu và phát triển.
Khu vực hiện chỉ còn tàn tích của 85 công trình, đang được phục dựng lại.

Tàn tích cung điện 5 con rồng, hiện đang được phục hồi, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang

Tàn tích tòa chánh điện, cung điện 5 con rồng, hiện đang được phục hồi, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang
Cung điện Nanyan
Cung điện Nanyan (South Cliff Temple/ Nanyan Palace/ 南岩宫 ) còn được gọi là Zixiaoyan, nằm trên vách đá hướng về phía Bắc, là một trong những cung điện Đạo giáo quan trọng nhất trên núi Võ Đang.
Đây được cho là nơi hoàng tử Huyền Vũ ngộ ra Đạo giáo và thành tiên bay lên trời. Cụm công trình được xây dựng vào năm 1258, mở rộng năm 1312 và được xây dựng lại vào năm 1413. Vào nhà Thanh năm 1862, công trinh được mở rộng với quy mô khoảng 460 phòng với diện tích khoảng 61.187m2. Trong cung điện nổi bật 4 chữ màu đỏ trên vách đá: Tuổi thọ (寿); An lành (福), Sức khỏe (康), và Hòa bình (宁), thể hiện những điều mong muốn của Đạo giáo.
Toàn bộ cấu trúc - trụ cột, dầm, vòm, cổng và cửa sổ - được tạo ra từ đá. Tại đây có nhiều tòa nhà khung bằng đá, chèn gỗ bám sát vào sườn núi. Ngôi đền được lưu giữ được những bức tượng bằng đồng mạ vàng của các vị thần Đạo giáo, bao gồm các vị thần nguyên thủy, thần trấn phương Bắc – Huyền Vũ.
Ngoài ra còn có 500 bức tượng sắt mạ vàng của các chư thiên trên trời, mỗi bức cao khoảng 30 cm.
Cung điện Nanyan được cho là sự pha trộn tuyệt vời của vẻ đẹp tự nhiên và công trình kiến trúc được xây dựng tinh xảo. Đây được cho là một trong ba ngôi cung điện nổi tiếng nhất tại núi Vũ Đang cùng với Tử Tiêu cung và Trúc Kim điện.

Một góc cung điện Nanyan, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang

Vách đá với 4 chữ màu đỏ: Tuổi thọ, An lành, Sức khỏe và Hòa bình, cung điện Nanyan, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang


Công trình dựng bám vào vách đá, cung điện Nanyan, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang
Tử Tiêu cung
Tử Tiêu cung (Purple Cloud Temple/ Zixiao Gong/ Zixiao Palace/ 紫霄宫) được xây dựng vào năm 1119 – 1126, được xây dựng lại vào năm 1413 và được mở rộng vào năm 1803- 1820. (Hiện đây trở thành văn phòng hành chính của Hiệp hội Đạo giáo Võ Đang).
Tử Tiêu Cung là một trong những cụm công trình lớn nhất và được bảo tồn tốt nhất trong quần thể kiến trúc núi Võ Đang, bao gồm tổng cộng 29 tòa nhà, 182 phòng được bố trí trên một sân thượng với diện tích 6854 m2.
Đây là nơi thờ đạo sư Huyền Vũ (Chân Võ đại đế); tòa nhà hậu cung thờ cha mẹ đạo sư Huyền Vũ. Trong điện có nhiều bức tượng mô tả cuộc đời và giáo lý của Đạo sư; Các bức tường được trang trí với các chạm khắc tinh xảo và các bức tranh về rùa, phượng hoàng, rồng và hổ, thực vật và động vật. Các công trình nổi bật trong tổ hợp gồm hội quán Longhu, hội quán Shifang, hội quán Zixiao, hội quán Fumu, hang Taizi…Ngoài ra, đây còn thờ một số vị thần Đạo giáo khác và cũng là nơi lưu giữ các di tích văn hóa cổ, ví dụ như một thành long đao có từ thế kỷ thứ 7.


Phối cảnh cụm công trình Tử Tiêu cung vào mùa Xuân và múa Thu, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang

Cổng vào cụm công trình Tử Tiêu cung, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang

Phối cảnh chánh điện, cụm công trình Tử Tiêu cung, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang
Cung điện Chaotian
Cung điện Chaotian (Chaotian Palace/ 朝天宫) nằm ngay dưới chân đỉnh Thiên Trụ, là một cụm cung điện lớn với các công trình mái xanh kề liền nhau. Từ đây có tuyến đường dốc lên đỉnh núi.

Phối cảnh cung điện Chaotian, dưới chân đỉnh Thiên Trụ, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang

Phối cảnh cụm công trình trong cung điện Chaotian, dưới chân đỉnh Thiên Trụ, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang
Trúc Kim điện
Trúc Kim điện (Golden Palace/ Tianzhu Peak/ 金殿) nằm trong tổ hợp công trình trên đỉnh Thiên Trụ, được xây dựng từ năm 1416; là điểm nhấn và biểu tượng của núi Võ Đang. Ngoài ngôi đền bằng đồng mạ vàng, cụm công trình còn có đền Giữa, hang Rồng Vàng, đền Chaotian, ba cổng lên Thiên đường, điện Taihe…Những tòa nhà cổ này là kiến trúc quý giá trong lịch sử Trung Quốc, minh chứng về công nghệ đúc tuyệt vời và trí tuệ của người Trung Quốc.
Ngôi đền đồng mạ vàng hay Trúc Kim điện được cho là tinh hoa trong quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang. Điện có chiều rộng 5,8m, sâu 4,2m, chia thành 3 gian mỗi bên, cao 5,5m; cấu kiện ráp mộng mà thành, nặng đến 405 tấn. Đây là kiến trúc bằng đồng mạ vàng lớn nhất hiện còn ở Trung Quốc.
Trong Trúc Kim điện có thờ tượng Chân Võ Đại Đế Huyền Vũ bằng đồng mạ vàng, nặng khoảng 10 tấn, hai bên là tượng Kim đồng bưng sổ, Ngọc nữ bưng ấn, tướng Thuỷ Hoả cầm cờ, giữ kiếm. Nền điện là bệ đá hoa cương, xung quanh có lan can chạm khắc.
Tương truyền rằng, người dân xung quanh núi Võ Đang muốn lên Trúc Kim Điện cầu nguyện thì mỗi ngày đều phải tự tay bóc vỏ một trăm hạt thóc. Sau khi tích tiểu thành đại, họ mang số gạo đó lên núi dâng hương. Đây là một nghi thức không chỉ thể hiện lòng thành khẩn mà còn chứa đựng các những điều sâu xa của Đạo giáo hay Thần đạo Trung Hoa mà chỉ những ai từng trải nghiệm qua mới nhận thức được. Tại đây còn có Lôi Hỏa điện, nơi nhắc nhở con người giữ gìn bản tính lương thiện, tin tưởng thiện ác đều có báo ứng, không kể họ là hoàng đế hay dân thường.

Phối cảnh đỉnh Thiên Trụ, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang


Tòa Trúc Kim Điện bằng đồng mạ vang, trong mùa Hè và mùa Đông, trên đỉnh Thiên Trụ, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang
Ngoài các hạng mục công trình kiến trúc chính nên trên, tại đây còn có nhiều hạng mục kiến trúc khác và cảnh quan tự nhiên đẹp đẽ.

Cổng Huyền Vũ (Xuanyue Gate/ 玄岳门) nằm trên tuyến đường bộ hành hương lên đỉnh núi, được xây dựng vào triều Gia Kính (1522-1566) nhà Minh, cổng cao 20m, rộng 12,81m; Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang

Cầu đá qua suối, Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang
Di sản Quần thể kiến trúc cổ núi Võ Đang, thành phố Thập Yến, tỉnh Hồ Bắc, là trung tâm Đạo giáo và Võ Đạo Trung Quốc, đại diện cho trình độ cao nhất của nghệ thuật và kiến trúc Trung Quốc trong khoảng thời gian gần 1.000 năm. Đây là nơi thu hút tín đồ Đạo giáo và Võ Đạo hành hương và là một trong những biểu tượng tiêu biểu của văn hóa Trung Hoa.
Đặng Tú, Bộ môn KTCN, ĐHXD
Nguồn:
https://whc.unesco.org/en/list/705
https://en.wikipedia.org/wiki/Wudang_Mountains
https://en.wikipedia.org/wiki/Xuanwu_(god)
https://en.wikipedia.org/wiki/Tai_chi
https://en.wikipedia.org/wiki/Nanyan_Temple
https://en.wikipedia.org/wiki/Purple_Cloud_Temple
http://www.visitourchina.com/shiyan/attraction/wudang-mountains.html
https://www.chinadiscovery.com/hubei/wudang-mountain.html
http://www.wudangdao.com/wudang-yuxu-gong/
https://wudang.academy/wudang-mountain-travel-guide/
Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Á và châu Đại Dương
Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Âu
Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Mỹ
Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Phi |