|
|
|
Thông tin định kỳ
|
|
|
Lịch sử Kiến trúc
Đình làng Đình Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh, Việt Nam |
06/12/2019 |

Thông tin chung:
Công trình: Đình làng Đình Bảng (Dinh Bang Communal House, Bac Ninh Province, Vietnam)
Địa điểm: Đình Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh, Việt Nam (21.108322' N, 105.951698' E)
Thiết kế kiến trúc:
Quy mô:
Thời gian hình thành: năm 1700 - 1736
Giá trị:
Đình là một công trình kiến trúc cổ truyền ở làng quê Việt Nam, là nơi thờ Thành hoàng và cũng là nơi hội họp của người dân.
Đình Đình Bảng là một ngôi đình nằm ở làng Đình Bảng (xưa là làng Cổ Pháp hay tên Nôm là làng Báng), thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh.
Đình được xây dựng vào đầu thế kỷ 18, thờ các vị thành hoàng gồm Cao Sơn đại vương (thần Núi), Thủy Bá đại vương (thần Nước) và Bách Lệ đại vương (thần Đất), là các vị thần được cư dân nông nghiệp tôn thờ; đồng thời thờ sáu vị có công lập lại làng vào thế kỷ 15.
Đình Bảng là một trong những ngôi đình có kiến trúc đẹp nhất còn tồn tại đến ngày hôm nay. Người xưa đã có câu:
Thứ nhất là đình Đông Khang,
Thứ nhì đình Bảng, thứ ba đình Diềm.
Đình Đông Khang đã bị tàn phá, đình Diềm trước có năm gian hai chái nay còn ba gian hai chái. Chỉ còn đình Bảng là tương đối nguyên vẹn.
Đình làng Đình Bảng được xây dựng năm 1700 thời Hậu Lê, đến năm 1736 mới hoàn thành. Người khởi xướng là quan Nguyễn Thạc Lương, người làng Đình Bảng (từng làm trấn thủ Thanh Hóa), đã mua gỗ lim đem về cúng tiến để dựng ngôi đình.
Đình Đình Bảng là một công trình kiến trúc quy mô, gồm Nghi môn, Sân đình, Đại đình, Tả vu, Hữu vu và các công trình khác.
Nghi môn
Nghi môn đình Đình Bảng gồm 3 lối vào. Lối chính giữa được giới hạn bởi hai trụ biểu. Đỉnh trụ trang trí con nghê cầu, thân trụ phía trên trang trí các ô lồng đèn, giữa là ô trang trí câu đối, đế thắt dạng cổ bồng.
Hai lối vào hai bên là hai khối cổng có mái che phía trên với 2 tầng mái, 8 mái. Giữa lối vào chính và phụ là bức trường, phía trên một bên đắp rồng, một bên đắp hổ.

Nghi môn đình làng Đình Bảng, Bắc Ninh
Sân đình
Sân đình của đình Đình Bảng rộng, lát gạch.
Đại đình
Đại đình của đình Đình Bảng nằm trên nền đá xanh dật 3 cấp so với mặt sân, có mặt bằng dạng chữ "công" hay chữ H, gồm Tiền đường, Thiêu hương và Hậu cung.
Tòa Tiền đường dài 20m, rộng 14m chia làm 7 gian, 2 chái. Gian chính giữa là nơi đặt bàn thờ bái vọng vào Hậu cung, có sàn thấp, lát gạch lá nem, được gọi là gian lòng thuyền; Các gian hai bên là nơi sử dụng cho các cuộc họp cộng đồng, có sàn cao 07m so với mặt nền theo kiểu nhà sàn. Công trình cao 8m, riêng phần mái chiếm 2/3 chiều cao của nhà với chiều cao 5,5m. Tòa Tiền đường có 6 hàng cột ngang và 10 hàng cột dọc bằng gỗ lim với đường kính cột con 0,55m và cột cái 0,65m, được kê trên các tảng đá xanh; có 4 mái, lợp ngói mũi hài. Khác với các ngôi đình khác, là đình Đình Bảng không có hàng cột hiên đỡ đầu bẩy và góc mái, nên mái đình và các đầu đao vươn xa nhất trong các công trình kiến trúc gỗ cổ truyền tại Việt Nam, làm nổi bật kiểu “Kiến trúc hướng về bầu trời”.
Tòa Thiêu hương đặt dọc, nối tòa Tiền đường và Hậu cung, gồm 3 gian.
Tòa Hậu cung 3 gian, là nơi đặt ban thờ thành hoàng làng, thường được đóng kín, du khách không được phép tiếp cận.

Mặt bằng tòa Đại đình, đình làng Đình Bảng, Bắc Ninh


Sơ đồ mặt cắt ngang và cắt dọc tòa Đại đình, đình làng ĐÌnh Bảng, Bắc Ninh

Phối cảnh tòa Tiền đường, đình làng Đình Bảng, Bắc Ninh

Gầm sàn tòa Tiền đường, đình Đình Bảng, Bắc Ninh

Trang trí đầu hồi mái, đình làng Đình Bảng, Bắc Ninh

Trang trí rồng tại đầu đao, đình làng Đình Bảng, Bắc Ninh

Hệ thống cột cái, xà nách, cột con và sàn lát gỗ bên trong tòa Tiền đường, đình làng Đình Bảng, Bắc Ninh

Hệ thống cửa bức bàn mặt ngoài tòa Tiền đường, đình làng Đình Bảng, Bắc Ninh

Ban thờ tai gian giữa tòa Tiền đường; nền nhà sát mặt đất lát gạch, hai bên là sàn gỗ nâng cao, đình làng Đình Bảng, Bắc Ninh

Nội thất hai bên gian thờ, sàn gỗ nâng cao kiểu nhà sàn tại tòa Tiền đường, đình làng ĐÌnh Bảng, Bắc Ninh

Bàn thờ tại gian giữa tòa Tiền đường, phía trước Bái đường và Hậu cung, đình làng Đình Bảng, Bắc Ninh

Mảng chạm khắc gỗ phía trên ban thờ tại Tiền đường, đình làng Đình Bảng, Bắc Ninh

Trang trí kết cấu hệ kèo chồng rường, đình làng Đình Bảng, Bắc Ninh
Nghệ thuật chạm khắc
Đình Đình Bảng còn giữ được nhiều mạng chạm khắc tinh tế và độc đáo như về Tứ linh, Tứ quý, bầu rượu, thanh gươm.
Đặc biệt, hình tượng rồng chiếm một tỷ lệ lớn với số lượng khoảng 500 hình.
Theo các vị cao niên trong làng, đình Đình Bảng có tất cả 28 kiểu chạm khắc bộ long và hàng chục kiểu chạm khắc bộ ly, quy, phượng. Không một bộ nào giống nhau về hình thể cũng như kích cỡ.
Ngoài ra, trong đình có nhiều bức hoành phi, câu đối được sơn son thếp vàng.


Các mạng chạm khắc đẹp đẽ trên kết cấu mái, đình ĐÌnh Bảng, Bắc Ninh

Bức chạm "Tam long" trên kết cấu mái, đình làng Đình Bảng, Bắc Ninh

Bức chạm "Nghê và Phượng" trên kết cấu mái, đình làng Đình Bảng, Bắc Ninh

Trang trí hình tượng đầu rồng tại đầu dư kết cấu mái, đình ĐÌnh Bảng, Bắc Ninh

Trang trí hình tượng con nghê chầu tại kết cấu mái, đình ĐÌnh Bảng, Bắc Ninh

Vật trang trí bằng đá hình con ếch, đình làng Đình Bảng, Bắc Ninh
Mỗi năm một lần, vào tháng thứ hai âm lịch, đình là nơi tổ chức lễ hội xuân, các trò chơi, biểu diễn hát quan họ trên hồ tại phía trước đình.
Suốt hơn 300 năm kể từ khi khởi dựng, cho đến nay đình làng Đình Bảng, Từ Sơn đã đi vào đời sống tình cảm và là niềm tự hào của người Bắc Ninh, Việt Nam.
Đặng Tú, Bộ môn KTCN, ĐHXD
Nguồn :
https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%C3%ACnh_B%E1%BA%A3ng
https://en.wikipedia.org/wiki/%C4%90%C3%ACnh_B%E1%BA%A3ng_communal_house
https://www.orientalarchitecture.com/sid/1377/vietnam/bac-ninh-province/dinh-bang-communal-house
https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%C3%ACnh
http://vietlandmarks.com/module/groups/action/view/id/540/album/779
- Xem video giới thiệu công trình tại đây
- Xem các bài viết về chùa Việt Nam tại đây
- Xem các bài viết về đình, đền Việt Nam tại đây
- Xem các bài viết về Di sản văn hóa thế giới tại đây
|
Cập nhật ( 22/04/2020 )
|
Tin mới đưa:- Khu bảo tồn Asklepios tại Epidaurus, Hy Lạp
- Hang động Elephanta, Ấn Độ
- Venice và đầm phá xung quanh, Veneto, Ý
- Piazza del Duomo, Pisa, Tuscany, Ý
- Nhà thờ lớn, Alcázar và Archivo de Indias ở Seville, Tây Ban Nha
- Địa điểm khảo cổ học Delphi, Phokis, Hy Lạp
- Thành phố Bath, Avon, Anh
- Cung điện Westminster và Tu viện Westminster bao gồm cả Nhà thờ Saint Margaret, London, Anh
- Nemrut Dağ, Lăng mộ vua Antiochus I, Adiyaman, Thổ Nhĩ Kỳ
- Hattusa: Thủ đô của Đế chế Hittite, Boğazkale, Thổ Nhĩ Kỳ
- Thành phố lịch sử Toledo, Castile-La Mancha, Tây Ban Nha
- Các tượng đài La Mã, Nhà thờ St. Peter và Nhà thờ Đức Bà tại Trier, Đức
- Hẻm núi Ironbridge, Shropshire, Anh
- Công viên Hoàng gia Studley, North Yorkshire, Anh
- Quần thể di tích tại Khajuraho, Madhya Pradesh, Ấn Độ
Tin đã đưa:- Nhà 87 Mã Mây, Khu phố cổ Hà Nội, Việt Nam
- Pháo đài Lahore và Vườn Shalimar, thành phố Lahore, Pakistan
- Vườn Ba Tư, Iran
- Quần thể Persepolis, Shiraz, Iran
- Quảng trường Meidan Emam, Isfahan, Iran
- Di sản Bagan, Mandalay, Myanmar
- Di sản khai thác than Ombilin tại Sawahlunto, Indonesia
- Cánh đồng Chum, Xiêng Khoảng, Lào
- Kiến trúc thế kỷ 20 của Frank Lloyd Wright, Mỹ
- Các công trình hai bờ sông Seine, Paris, Pháp
- Quần thể đền chùa hang Ellora tại Aurangabad, bang Maharashtra, Ấn Độ - P3
- Quần thể đền chùa hang Ellora tại Aurangabad, bang Maharashtra, Ấn Độ - P2
- Quần thể đền chùa hang Ellora tại Aurangabad, bang Maharashtra, Ấn Độ - P1
- Chùa hang Ajanta tại Aurangabad, bang Maharashtra, Ấn Độ
- Quần thể chùa Mahabodhi tại Bodh Gaya, bang Bihar, Ấn Độ
|