BMKTCN - ĐHXD - Thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Hỏi:

Em cảm thấy vô hướng quá

Em chào thầy ạ, em là 1 sinh viên đang theo học tại trường Đại học Xây dựng Hà Nội và cũng đang học trong lớp Kiến trúc Công nghiệp của thầy ạ. Em có 1 số vấn đề nội tâm rất mong muốn được thầy giúp đỡ và mách bảo ạ.
Vấn đề chính em đang gặp phải là em cảm thấy rất vô hướng như trong tiêu đề ạ. Em thấy bản thân mình không có tý năng lực nào để mai sau có thể hành nghề kiến trúc sư. Hiện tại em bị nản chí và cũng lo sợ nữa. Em vào trường cũng vì ước mơ có thể xây ngôi nhà do chính mình thiết kế và hành nghề. Nhưng em cảm thấy mình không đủ năng lực để có thể hành nghề, kiến thức trên trường là vô cùng lớn mà dù e đã học rồi nhưng lại bị quên lãng chỉ sau 1 học kỳ. Em cũng không giỏi vẽ và vẽ rất xấu nếu vẽ tay thì nhìn rất trẻ con và thiếu chuyên nghiệp, nhìn các bạn khác em cảm thấy rất tự ti, Em cũng không biết mình còn có thể đủ trình độ để đi thực tập không nữa. Chuyên môn của em em tự đánh giá là khá tệ, em rất suy sụp và cố gắng học những gì có thể mà chuyên ngành cần. Thầy có thể cho em xin ý kiến và liệu có giải pháp khắc phục không ạ, em rất sợ rằng nếu hành nghề thì bản thân không giỏi giang thì kinh tế làm ra sẽ bị thấp, không đủ sống. Vậy em phải làm sao ạ.

Trả lời:

Thày đã nhận được thư.

Năng lực tự thân thời điểm này là kết quả của năng lực tự rèn luyện giai đoạn trước. Như em nêu trong thư, năng lực tự thân yếu, trước hết thể hiện:
i) Kiến thức chuyên môn còn nhiều khoảng trống và ngày càng rộng ra, do việc học không chăm chỉ;
ii) Trình bày bản vẽ kiến trúc xấu, do không cẩn thận khi thiết kế;
iii) Mất niềm tin vào chính mình, nản chí và dẫn đến lo sợ cho tương lai.
Phải thấy đó là điều không tốt đẹp do chính em gây ra, để có trách nhiệm mà sửa mình.
Được gia đình hỗ trợ, có sức khỏe và năng lực để học đến năm thứ 3, là may mắn lắm, khi so sánh với rất nhiều thanh niên người Việt khác.

Một số việc phải làm ngay:
i) Thay đổi ngay nhận thức cũ: Ta phải trở thành người tài với cả kỹ năng cứng và mềm phù hợp để cạnh tranh và hợp tác, không chỉ trong kiến trúc mà cả lĩnh vực liên quan khác mà xã hội đang cần và tạo ra giá trị gia tăng;
ii) Sử dụng thời gian hợp lý: Một ngày ngủ đủ 6- 7 tiếng để tái tạo sức lao động. Thời gian còn lại dành cho: Học ngoại ngữ và chuyển đổi số; Đi học đầy đủ và lắng nghe bài giảng; Đọc sách và tài liệu bổ sung kiến thức; Chủ động trao đổi chuyên môn với giảng viên và bạn bè;
iii) Chăm chỉ tự học tập: Lời chê ghê gớm nhất là Kẻ lười nhác. Từ Kẻ lười nhác đến Kẻ hèn hạ và vô dụng rất gần nhau. Không phải lúc nào cũng có người bên cạnh mà học hỏi, mà phải có kế hoạch tự học, từ trong sách vở đến mạng xã hội và thực tế;
iv) Mở ra với thế giới bên ngoài: Tìm người có đức, có tài mà chơi để học kiến thức và sự đồng thuận; Ra với môi trường tự nhiên mà hòa vào trong đó. Sẵn sàng trải nghiệm làm những điều tốt đẹp;
v) Còn 2 năm nữa mới ra trường. Phải học để tốt nghiệp đại học, điểm khởi đầu sự nghiệp của một người tri thức. Đây là thời gian đủ để em tìm lại sự cân bằng cảm xúc và tận tâm thay đổi chính mình.

Nếu có vấn đề gì về việc học tập có thể trao đổi với thày. Thày sẵn sàng đồng hành.

Ngày 4/11/2023; Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em kính chào thầy ạ.
Em đang đọc lần 2 quyển sách Nghĩ giàu làm giàu, xuất bản lần đầu năm 1937. Quyển sách được viết từ 90 năm trước nhưng nó vẫn đang phản ánh nhiều thực tế.
Em đã đọc được rằng "các cơ sở giáo dục cần có trách nhiệm hơn nữa trong việc định hướng nghề nghiệp cho sinh viên".
Em nghĩ đó là việc các thầy đang làm không ngừng.
Em viết mail này để cảm ơn công việc của thầy ạ.

Em cảm ơn thầy đã đọc ạ.
Sinh viên 60KD3

Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Rất cám ơn về những dòng chia sẻ, động viên.
Định hướng nghề nghiệp cho sinh viên không chỉ liên quan đến việc đào tạo kỹ năng cứng mà còn phải là kỹ năng mềm, liên quan trước hết đến năng lực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.
Cuốn sách "Nghĩ giàu, làm giàu" chỉ là một trong những nội dung mà thế hệ trẻ quan tâm.
Điều lớn lao hơn là họ phải có năng lực tự thân và năng lực tự rèn luyện để hình thành sự nghiệp và trở thành người tốt cho gia đình, cộng đồng và xã hội, phù hợp với chuẩn mực chung của loài người trong thế kỷ 21.
Sinh viên là tương lai của thày.
Thày cùng các thày cô giáo khác đang nỗ lực hết sức để biến tương lai tốt đẹp đó thành hiện thực.
Thày đang viết một cuốn sách với tiêu đề: 'Nâng cao năng lực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho sinh viên (và cựu sinh viên) trong lĩnh vực xây dựng'. Dự kiến tháng 5/2023 xuất bản.
Chúc mọi điều tốt lành.
Ngày 8/3/2023; Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Thưa thầy, em xin gửi kết quả bigfive mới của bản thân, qua đây em cũng xin cảm ơn thầy vì thông qua bài khảo sát bigfive và những lời thầy nói, em đã cố gắng khắc phục những yếu điểm của bản thân và cũng như trau dồi thêm kiến thức để khai phá bản thân, và thực tế đã có những chuyển biến tích cực trong cuộc sống và công việc của em, tuy vậy bản thân em cũng vẫn còn những thiếu sót, những điều em chưa thay đổi đc, em mong thầy thông cảm và trân thành cảm ơn thầy đã lắng nghe em.

Sinh viên Khóa 53KD, Khoa Kiến trúc Quy hoạch, ĐHXD Hà Nội

Trả lời:

Đã nhận được kết quả Big Five. Nên ghép thêm kết quả của những sinh viên khác, người khác để có thể so sánh và rút ra được nhận xét ta là ai và từ đó tự sửa mình.

Kết quả cho thấy: Tính cách (hay kỹ năng mềm) thuộc loại trung bình. Yếu về tính hướng ngoại.

Từng bước, từng bước mà cố gắng hơn.

Ngày 3/2/2023, thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi: Em gửi thầy kết quả Big Five ạ.

Trả lời: Thày đã nhận được kết quả đánh giá Big Five của em.

Sau một năm tự nhìn nhận mình là ai và đã có những thay đổi .

Tính cách Tận tâm và Hướng ngoại được cải thiện so với trước.

Tính cách Cân bằng cảm xúc vẫn yếu như cũ. Theo các nghiên cứu mà thày được biết, tính cách Cân bằng cảm xúc là cốt lõi. Mọi năng lực hoạt động chuyên môn, xã hội của một con người đều dựa vào đây mà ra cả.

Ta có mặt trên đời này đều có nguyên cớ tốt đẹp nào đó. Phải tự tin hơn nữa vào chính mình, trước hết là từ công việc chuyên môn, nay chính là đồ án tốt nghiệp.

Thày sẽ hỗ trợ chuyên môn để em có kết quả tốt nhất trong việc thực hiện học phần Đồ án tốt nghiệp.

Ngày 10/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi: E chào thầy ạ! E là Thắng ,sinh vien nhận đồ án tốt nghiệp nhóm thầy, nhóm mình có nhóm zalo riêng hay thế nào để trao đổi về đồ án k ạ ? Em tìm sđt thầy để add Zalo nhưng không được ạ! Em cảm ơn thầy.
Trả lời: Trao đổi trực tiếp với thày qua mail.

Một số nội dung chính thực hiện trong 4 tuần đầu tiên: :

1) Đọc kỹ các yêu cầu về nội dung Học phần đồ án tốt nghiệp của Khoa và Bộ môn KTCN; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành ngay trong tuần thứ 1)

2) Báo cáo về tên đề tài tốt nghiệp, vị trí cụ thể khu đất dự kiến theo tỷ lệ 1/500 (hoàn thành trong tuần thứ 1)

3) Chuản bị các quy định, tiêu chuẩn thiết kế có liên quan đến đề tài; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành trong tuần thứ 2)

4) Tìm 5 ví dụ trên thế giới về các công trình tương tự với loại hình dự kiến trong đề tài tốt nghiệp; nhận xét và đánh giá, kết luận rút ra để có thể ứng dụng cho đề tài (4 tuần phải hoàn thành);

5) Đọc lại các nguyên lý thiết kế kiến trúc đã được học (phải làm ngay và liên tục cho đến khi bảo vệ đề tài);

6) Nên tự đánh giá Ta là ai. Đánh giá theo phần mềm Big Five- tính cách sinh viên, để thày biết rõ hơn về sinh viên.

Phần mềm đánh giá: http://talaai.com.vn/ (talaai.com.vn)

Sau đó gửi ngay kết quả đánh giá tính cách cho thày, để có thể hỗ trợ.

Gặp nhau 2 tuần/lần. Mỗi lần gặp cần chuẩn bị sẵn câu hỏi để có thể trao đổi tối đa những vấn đề liên quan đến đề tài tốt nghiệp mà không tự trả lời được.

Địa điểm gặp: Chiều thứ tư hàng tuần, từ 16h - 17h30 tại Văn phòng Bộ môn KTCN.

Đồ án tốt nghiệp là một sự kiện quan trọng của đời người lao động trí óc.

Phải nỗ lực hết sức và dành tất cả thời gian, nguồn lực cho đồ án. Từ đây mới có kết quả tốt nhất, để trải nghiệm, hình thành năng lực cần thiết chuẩn bị cho việc ra trường và làm việc với vô số những người tài khác trong xã hội.

2/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi: Em chào bộ môn ạ, em là Hoàng Đức Dương lớp 66XD8 msv-0013966 đang làm bài tiểu luận về công trình dân dụng ạ em thấy bộ môn có đăng bài về công trình galaxy soho ở Trung Quốc vậy em muốn xin bộ môn cho em bài đăng đó được không ạ, em xin cảm ơn bộ môn,em chào bộ môn ạ.

Trả lời: Trang WEB bmktcn.com được thành lập với mục tiêu chính là phục vụ sinh viên. Đương nhiên là em được đăng lại các bài viết trên trang WEB này.

Chủ biên: TS. Phạm ĐÌnh Tuyển

Hỏi:

Em gửi thày bài Trắc nghiệm tính cách – Big Five (talaai.com.vn)

Trả lời:

Thày đã nhận được biểu tượng Big Five của em. Đây là Big Five rất điển hình của sinh viên. Em còn là người mạnh về Hướng ngoại, một tính cách rất được coi trọng trong Thời đại liên kết và hội nhập.
Do còn trong giai đoạn là sinh viên gắn với Học hỏi, Học tập là chính và chưa có Học hành, nên tính cách Tận tâm của em còn thiếu mạnh mẽ so với tính cách khác.
Khi làm việc trong doanh nghiệp hay tổ chức nào đó, người sử dụng lao động đánh giá trước hết tính cách Tận tâm và là kỹ năng mềm cơ bản của mỗi nhân viên.
Không đợi đến lúc ra trường, ngay từ bây giờ em dành quan tâm hơn cho tính cách này. Nếu làm được như vậy, sẽ thuận lợi hơn khi thử việc và nhiều cơ hội hơn trong sự nghiệp.
Khi trắc nghiệm Big Five, Tận tâm cũng là tính cách nổi trội của thày. Trong công việc, thày luôn có thiện cảm với những người Tận tâm.
Chúc em sớm trở thành con người thật sự Tận tâm.

Ngày 24/4/2021, Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi:

Em thưa thầy, thầy có thể cho em hỏi làm sao mình có thể kết nối làm quen với những người giỏi hơn mình ạ, em cảm ơn thầy.

Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Đối với một đất nước: Hiền tài như nguyên khí quốc gia. Mạnh hay yếu từ đó mà ra cả.
Đối với một cá nhân: Suốt cả đời gắn với việc học: Học cái gì và học thày nào. Và sự học luôn đi cùng với sự sang trọng và thịnh vượng.
Những người giỏi hay người hiền tài có thể thức tỉnh cho ta học cái gì một cách hiệu quả và qua đó họ cũng trở thành thày của ta.
Người tài giỏi là người làm những việc mang lại giá trị gia tăng cao mà người thường không làm được. Người hiền tài là người mang tài của mình ra giúp xã hội.
Vị thế xã hội cấp độ nào thì có người tài, người hiền tài cấp độ đó, ví như người tài giỏi trong lớp, trong trường, trong ngành, trong vùng, trong quốc gia và thế giới.
Mỗi người thường tìm và chơi với người giỏi phù hợp với vị thế của họ. Khi tiến bộ, sang một vị thế mới cao hơn, lại tìm thày giỏi tương xứng ở vị thế đó mà học.
Khi đã tài giỏi trong một vị thế, chính ta lại trở thành người thày để dẫn dắt những người khác chưa có điều kiện giỏi bằng ta. Từ đây ta cũng có được phẩm cách của người chủ và người lãnh đạo.
Khi đã hiểu được sự cần thiết của việc tìm người giỏi hay người hiền tài để học và hành, thì tất yếu ta sẽ tự thay đổi để tìm được cách kết nối với họ.
Những hiền tài luôn mong muốn làm những điều tốt đẹp. Vậy hãy thể hiện cho họ thấy tính cách của ta cũng luôn mạnh mẽ hướng về điều đó.
Là sinh viên, trước hết hãy tìm thày hay người giỏi trong lớp, khoa, trường; trong gia đình và dòng họ để học.
Thày chúc em sớm thành công.

Ngày 19/4/2021. Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em thưa thầy (cô). Trong quá trình làm đồ án thì trong lớp có nhóm không hoà đồng được và bạn trong nhóm xin sang nhóm khác. Vậy bạn đó đề xuất chuyển nhóm với thầy trong buổi thông tới luôn được không ạ? Em cảm ơn ạ!

Trả lời:

Bộ môn đã nhận được thư của em.
Học kỹ năng mềm phối hợp với các thành viên có liên quan trong hoạt động tư vấn là một trong những mục tiêu của việc Làm đồ án theo nhóm.
Ai cũng phải nỗ lực tự học điều này để đình hình được nhận thức: Sức mạnh và vị thế của một tổ chức chủ yếu được xây dựng trên nền tảng của việc "Cùng nghĩ,Cùng làm".Từ đó mới mong công việc đạt được hiệu quả cao nhất.
23/4/2019. Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em chào thầy, các câu trả lời của thầy khiến em thấy rất hữu ích. Em muốn hỏi thầy khi thầy gặp những bế tắc hay thất bại trong cuộc sống thầy đã tự khắc phục như thế nào, có khi nào thầy cảm thấy mệt mỏi với công việc của mình không. Hiện tại có những lúc em cảm thấy kém cỏi so với người khác, xin thầy cho em lời khuyên được không ạ?

Em cảm ơn thầy rất nhiều.
Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em
Chắc chắn trong cuộc đời không có ai chỉ toàn thành công cả.
Trong hoạt động chính trị, thất bại là gắn với tính mạng.
Trong hoạt động kinh tế, thất bại là gắn với thiệt hại về kinh tế và thời gian.
Trong hoạt động xã hội, thất bại là mất niềm tin và vị thế…

Trong thời đại hội nhập ngày nay, con người phải cạnh tranh với những đối thủ rất mạnh mà trong nhiều trường hợp ta còn chưa biết nhiều về họ; giống như đi thi Olimpic mà không biết sẽ phải thi môn gì; đến đó mới rõ.
Chính vì vậy, xã hội bây giờ cần những người: i) Tư tưởng tiến bộ; ii) Yêu tự do; iii) Hoạt động đa năng và biết liên kết với nhiều người để làm nhiều việc; trong đó đặc biệt với em là nhân tố thứ ba.

Nếu một người chỉ chăm chăm làm một việc; việc đó thất bại có nghĩa là mất tất cả.
Nếu một người làm ba việc; một việc thành công, hai việc thất bại, điều đó cũng chấp nhận được.
Nếu một người làm năm việc; ba việc thành công, hai việc thất bại, điều đó được coi như đã thành công.

Đã đi học được đến bậc đại học, chắc chắn em có cơ hội hơn rất nhiều người không có điều kiện đi học ngoài xã hội kia (thậm chí nhiều người còn khuyết tật).
Hãy học và rèn luyện trở thành người đa năng, nghĩa là tập làm nhiều việc một lúc (ưu tiên là việc theo chuyên môn giỏi nhất của mình, tiếp đến là việc mà xã hội đang cần và cuối cùng là việc mà mình yêu thích). Cũng chính từ đây em sẽ tìm được những mặt mạnh của mình.
Đối với những người tri thức, trong tâm thức của họ không có chỗ cho từ “bế tắc” và “mệt mỏi”, chỉ có từ “khó khăn” và “sáng tạo” để vượt qua mà thôi. (Tất nhiên, trong cuộc sống ai cũng phải chịu những nỗi đau buồn, ví như sự mất mát của người thân, bạn bè, đồng loại).
Một điều nữa em cũng cần biết: Sức mạnh để làm những điều khác biệt và sẽ thành công, không phải chỉ xuất phát từ bản thân em, từ thế giới thực tại này, mà còn được khởi nguồn từ sức mạnh tinh thần của tiền nhân, tổ tiên và dòng họ gia đình em. Vì vậy, phải tìm hiểu, học để phát huy cho được sức mạnh tinh thần này, thậm chí biến thành niềm tin cốt lõi của mình.

Chúc em trở thành con người đa năng và thành công.

Ngày 4/12/2018. Thày Phạm Đình Tuyển

Lịch sử Kiến trúc

Thành phố lịch sử Cuzco, Peru

20/05/2017

Thông tin chung:
Công trình: Thành phố lịch sử Cuzco (City of Cuzco)
Địa điểm: Cuzco, Peru
Thiết kế kiến trúc:
Quy mô: Diện tích khu vực Di sản 142,49ha; vùng đệm 284,93ha.
Năm hình thành:
Giá trị: Di sản thế giới (năm 1983; hạng mục iii, iv)

Peru là một quốc gia ở miền Tây Nam Mỹ, phía Bắc giáp Ecuador và Colombia, phía Đông là Brasil, phía Đông Nam giáp Bolivia, phía Nam giáp Chile và phía Tây là Thái Bình Dương.
Peru có diện tích rộng 1.285.216 km2, dân số khoảng 31,2 triệu người (năm 2015).
Lãnh thổ Peru là nơi có nền văn hoá cổ nhất, trải dài từ nền văn minh Norte Chico ở Caral (Norte Chico civilization, là một trong những khu định cư lâu đời nhất trên thế giới, từ năm 3200 trước Công nguyên) đến Đế chế Inca, là một trong những quốc gia lớn nhất thời kỳ Tiền Columbian tại Châu Mỹ.
Người Tây Ban Nha chinh phục khu vực này vào thế kỷ 16.
Năm 1821, Peru tuyên bố độc lập.
Ngôn ngữ chính của Peru là Tây Ban Nha, một số lượng lớn người Peru nói tiếng Quechua hoặc các ngôn ngữ bản địa khác. Sự kết hợp của các truyền thống văn hoá đã dẫn đến sự đa dạng trong các lĩnh vực nghệ thuật, ẩm thực, văn học và âm nhạc.
Nước Cộng hòa Peru chia thành 25 vùng, thủ đô là thành phố Lima.

Bản đồ Peru và vị trí thành phố Cuzco

Cuzco (Cusco) là một thành phố ở Đông Nam Peru, thuộc tỉnh Cusco, vùng Cusco, nằm tại độ cao 3400m.
Thành phố được thành lập vào năm 1100, diện tích 385,1 km2, dân số khoảng 435 ngàn người (năm 2013).
Địa điểm này là thủ đô lịch sử của Đế chế Inca từ thế kỷ thế kỷ 13 đến thế kỷ 16, trước khi trở thành thuộc địa của Tây Ban Nha.
Dưới quyền cai trị của Hoàng đế Inca Pachacutec, thành phố Cuzco đã phát triển thành một trung tâm đô thị phức tạp với các chức năng hành chính và tôn giáo. Tại đây cũng cho thấy các công nghệ xây dựng bằng đá với những đặc tính thẩm mỹ và cấu trúc đặc biệt như đền thờ Mặt trời hay Qoricancha (Templo del Sol), Aqllahuasi, Sunturcancha và các công trình được hoàn thiện rất chi tiết, tạo thành một phức hợp thống nhất không thể tách rời của kiểu đô thị Inca. Thành phố mang tính quyền lực này được tách hẳn khỏi các khu vực xung quanh dành cho hoạt động sản xuất nông nghiệp, công nghiệp.
Khi người Tây Ban Nha chinh phục thành phố vào thế kỷ 16, họ giữ được cấu trúc cơ bản của đô thị Inca, song xây dựng bổ sung các nhà thờ, cung điện và dinh thự cho các gia đình hoàng gia, quan chức thuộc địa.

Tàn tích các bức tường của lâu đài Inca, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Bức tường Inca và các tuyến phố thuộc địa, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Biểu tượng của tuyến đường sắt thời thuộc địa tại Trung tâm thành phố lịch sủ Cuzco, Peru

Ngày nay, thành phố Cuzco lịch sử được bảo tồn, cả về cấu trúc đô thị Inca và công trình xây dựng trong giai đoạn thuộc địa, gồm:
- Các bức tường đá, đường phố chạy bên trong các bức tường và tàn tích của đền thờ Mặt trời.
- Các cung điện màu trắng, các nhà thờ Baroque huyền ảo, kết hợp với các phong cách Plateresco (hay còn gọi là Plateresco Gothic, là phong cách nghệ thuật, kiến trúc phát triển tại Tây Ban Nha và vùng thuộc địa, xuất hiện vào giai đoạn cuối Gothic và đầu Phục hưng vào thế kỷ 15, kéo dài hơn hai thế kỷ tiếp theo); Mudejar (là phong cách kiến trúc của các tòa nhà theo phong cách Hồi giáo Tây Ban Nha); Churrigueresco (là một phong cách kiến trúc của Tây Ban Nha vào thời kỳ Baroque, lan truyền đến khu vực Tân Thế giới, trong đó có Peru) kết hợp với phong cách kiến trúc truyền thống của người Inca.
Sự đồng bộ theo tiến trình lịch sử của thành phố không chỉ thể hiện trong cấu trúc vật chất của nó mà còn biểu hiện trong các yếu tố tinh thần, biến nơi đây trở thành một trong những trung tâm hình thành và phát triển tôn giáo quan trọng hàng đầu tại châu Mỹ. Nhiều phong tục tập quán cũ của người dân bản địa nơi đây vẫn còn giữ lại các nét nguồn gốc của tổ tiên.

Thành phố lịch sử Cuzco được UNESCO tôn vinh là Di sản thế giới (1983) với tiêu chí:

Tiêu chí (iii) : Thành phố lịch sử Cuzco là một bằng chứng độc đáo của nền văn minh Inca, trung tâm của Nhà nước Tawantinsuyu (Đế chế Inca), nơi thực hiện kiểm soát chính trị, tôn giáo và hành chính phần lớn khu vực phía Nam núi Andes vào giữa thế kỷ 15-16. Thành phố là đại diện tiêu biểu cho 3000 năm phát triển văn hóa bản địa và tự trị tại khu vực núi Andes, phía Nam Peru.

Tiêu chí (iv) : Thành phố lịch sử Cuzco là một ví dụ nổi bật về thành tựu đô thị và kiến trúc của các khu vực định cư chính trị, kinh tế và văn hóa quan trọng trong thời kỳ tiền Columbian ở Nam Mỹ. Đây là một bằng chứng điển hình về sự hợp lưu giữa hai nền văn hóa riêng biệt: Inca và Tây Ban Nha, qua nhiều thế kỷ đã tạo ra một sự đồng bộ văn hóa nổi bật và một cấu trúc đô thị với hình thức kiến trúc độc đáo.

Bản đồ Khu vực Di sản

Di sản Thành phố lịch sử Cuzco, Peru có diện tích khoảng 142,48ha chia thành 4 khu vực:

Khu vực 1
Khu vực 1 là khu vực bao gồm phần lớn thành phố lịch sử. Các hạng mục công trình chính tại đây gồm:

Nhà thờ Santa Ana và Quảng trường Santa Ana
Nhà thờ Santa Ana (Santa Ana Church) và Quảng trường Santa Ana (Santa Ana Square) Nằm sát tại ranh giới phía Tây Khu vực Di sản, khu phố Santa Ana là một trong những khu phố cổ nhất của Cố đô Cuzco. Nhà thờ Santa Ana được xây dựng vào năm 1560. Năm 1650, nhà thờ bị phá hủy hoàn toàn bởi một trận động đất. Sau đó, nhà thờ được xây dựng lại với diện mạo như ngày nay.
Sau trận động đất năm 1950, khu phố Santa Ana đã thay đổi hoàn toàn diện mạo. Một số công trình thời thuộc địa đã được thay thế bằng các công trình kiến trúc mới. Song về cơ bản đây vẫn còn là một khu phố cổ với trung tâm của nó là Nhà thờ và Quảng trường Santa Ana.

Nhà thờ Santa Ana, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Khu phố Santa Ana, lối lên nhà thờ, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Nhà thờ San Cristobal
Nhà thờ San Cristobal (San Cristobal Church) nằm sát ranh giới phía Bắc khu vực Di sản, nằm trên một sườn đồi, được xây dựng trong những năm đầu của quá trình thuộc địa hóa khu vực.
Đây cũng là nơi có nhiều tàn tích nhà kho, một phần của cung điện Qollqampata của Manco Capac (một trong những người sáng lập Đế chế Inca, tồn tại trong thế kỷ 13-16).

Nhà thờ San Cristobal và khu vực dân cư xung quanh, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Nhà thờ San Cristobal, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Nhà thờ và Tu viện Santa Teresa
Nhà thờ và Tu viện Santa Teresa (Santa Teresa Church and Convent) nằm tại phía Bắc Khu vực Di sản, gần với Tòa thị chính thành phố (City Hall).

Nhà thờ và Tu viện Santa Teresa, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Nhà thờ và Tu viện Las Nazarenas
Nhà thờ và Tu viện Las Nazarenas (Las Nazarenas Church and Convent) nằm tại phía Bắc khu vực Di sản, được xây dựng vào giữa những năm 1500, trên công trình cũ thời Inca. Một số loại đá của công trình cũ được sử dụng lại.
Năm 1644, các linh mục Dòng Tên sử dụng công trình như một trường học.
Năm 1650, công trình bị hư hại do động đất. Năm 1687, công trình được bán cho tư nhân.
Năm 1715, công trình trở thành nhà nhà ở cho người nghèo. Năm 1876, công trình trở thành trường nội trú dành cho nữ sinh và trường tiểu học.
Năm 1977, tòa nhà được cho Chính phủ thuê làm văn phòng, sau đó lại chuyển thành khách sạn.
Ngày nay, công trình vẫn được sử dụng cho một số mục đích tôn giáo, hội họp thế tục. Tại đây có một bảo tàng nhỏ trưng bày các hiện vật được phát hiện trong quá trình phục hồi nhà thờ.

Nhà thờ và Tu viện Las Nazarenas, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Nhà thờ và Tu viện San Antonio Abad
Nhà thờ và Tu viện San Antonio Abad (San Antonio Abad Church and Convent) nằm sát tại phía Nam nhà thờ và tu viện Las Nazarenas, được xây dựng vào năm 1595, trên nền một cung điện Inca Amaru Qhala.
Năm 1598, tu viện được thành lập với mục đích đào tạo linh mục Công giáo.
Từ năm 1692 đến năm 1816, công trình trở thành Đại học Hoàng gia Giáo Hoàng (Royal Pontifical University), sau đó lại trở lại thành tu viện cho đến năm 1965.
Ngày nay, công trình được cải tạo lại thành khách sạn. Nhà thờ và tu viện xây cạnh nhau, bao quanh một sân trong. Công trình xây gạch, trát vữa màu trắng là tu viện. Công trình xây dựng bằng đá là nhà thờ được thêm vào sau này.

Nhà thờ và Tu viện San Antonio Abad, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Sân trong Tu viện San Antonio Abad, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Nhà thờ Sanblas và Quảng trường Sanblas
Nhà thờ Sanblas (Sanblas Church) và Quảng trường Sanblas (Sanblas Square) nằm tại Đông Bắc khu vực Di sản.
Nhà thờ xây dựng trên nền pháo đài Francisco Toledo, đã bị phá hủy bởi trận động đất năm 1650.
Công trình có mặt bằng hình chữ thập, mặt đứng đơn giản.
Giá trị lớn nhất của nhà thờ là bộ sưu tập các bức tranh, bàn thờ với các trang trí tuyệt đẹp bằng gỗ, được coi là một trong những ví dụ điêu khắc gỗ tốt nhất của giai đoạn thuộc địa.
Kề liền nhà thờ là khu phố San Blas, nằm trên một ngọn đồi. Khu vực này được biết đến với những con phố lát đá cuội. Dọc theo phố là những phòng triển lãm nghệ thuật và các xưởng thợ thủ công nhỏ, kể từ thời Inca.

Nhà thờ Sanblas, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Quảng trường Sanblas, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Khu phố San Blas, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Tòa thị chính thành phố và Quảng trường Regocijo
Tòa thị chính thành phố (City Hall) và Quảng trường Regocijo (Regocijo Square) nằm tại phía Tây Quảng trường Armas. Trước đây Quảng trường Regocijo nối với Quảng trường chính bằng một hồ nước.

Tòa thị chính, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Quảng trường Regocijo, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Nhà thờ chính Cusco và Quảng trường chính Armas
Nhà thờ chính (Main Church) và Quảng trường chính (Main Square/ Plaza de Armas) nằm tại phía Đông Bắc của Quảng trường chính (Plaza de Armas). Phía Đông Nam của quảng trường là nhà thờ Jesus (Jesus Company Church/ La Compania).
Quảng trường Armas là trung tâm của thành phố Cusco từ thời đế chế Inca. Khi đó quảng trường có tên gọi là Huacaypata hoặc Aucaypata.
Nhà thờ chính Công giáo La Mã Tổng giáo phận Cusco hay còn gọi là Nhà thờ Cusco được xây dựng vào năm 1559, hoàn thành vào năm 1654, sau gần một trăm năm xây dựng.
Nhà thờ được xây dựng trên nền của cung điện Kiswarkancha, là cung điện của vua Inca Viracocha (vị vua thứ 8 của Vương quốc Cusco, trị vì trong khoảng 1410 – 1438).
Nhà thờ 3 gian theo kiểu Phục hưng, được hỗ trợ bởi 14 trụ cột lớn.
Bàn thờ chính, làm bằng bạc, nặng 400 kg với các trang trí tinh xảo.
Trong Nhà thờ Cusco có đến hơn 400 bức tranh có nguồn gốc từ thế kỷ 16.17, phản ánh phong cách châu Âu, nhưng có ảnh hưởng rõ rệt bởi các yếu tố bản địa.
Hầu hết các viên đá xây dựng trong nhà thờ đều lấy từ Saqsaywaman, một cung điện linh thiêng của người Inca, nằm trên ngọn đồi gần đó. Đền được xây dựng bằng đá không cần vữa; các góc tròn, các dạng liên kết đá và các bức tường được xây dựng nghiêng vào bên trong nên đã giúp cho công trình đứng vững được trong những trận động đất tại Cuzco.
Do kích thước lớn của đền, nên dù bị phá dỡ lấy đá, một phần (khoảng 20% quy mô ban đầu) của đền Saqsaywaman với các bức tường đá vẫn còn khá nguyên vẹn với chiều dài đến 400, cao khoảng 6m, khối lượng đá lên đến 6000m3. Khối đá lớn nhất từ 128 tấn đến 200 tấn. Đá được khai thác từ các mỏ đá nằm dọc sông, được khai thác, đẽo thô sau đó kéo bằng dây tới công trường. Các viên đá được hoàn thiện tại công trường và được đặt vào vị trí phù hợp. Việc xây dựng cung điện được tiến hành bởi các nhóm cá nhân thực hiện nghĩa vụ lao động của họ với Nhà nước, dưới sự giám sát của các kiến trúc sư Inca.

Nhà thờ chính thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Quảng trường Armas, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Tổ hợp nhà thờ Jesus
Tổ hợp nhà thờ Jesus (Jesus Company Church/La Compania) là một nhà thờ Dòng Tên, nằm tại phía Đông Nam quảng trường Armas, được xây dựng vào thế kỷ 16, bị hưng hại nặng trong trận động đất năm 1650, được xây dựng lại vào cuối năm 1660.
Nhà thờ được xây dựng trên nền cung điện của Huayna Capac, người cai trị cuối cùng của Đế quốc Inca thống nhất, vào năm 1493- 1525.
Công trình đặc biệt đẹp khi được chiếu sáng vào ban đêm, tạo ấn tượng vượt trội so với các nhà thờ khác tại xung quanh.

Nhà thờ Jesus, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Nhà thờ và Tu viện Santa Catalina
Nhà thờ và Tu viện Santa Catalina (Santa Catalina Church and Convent) nằm tại phía Đông của nhà thờ La Compania, được thành lập vào năm 1605, được xây dựng lại sau trận động đất năm 1650.
Nhà thờ bảo tồn được các bàn thờ chạm khắc theo kiểu Baroque.
Đây là địa điểm trước đây, thời Inca có một ngôi nhà được gọi là Acllawasi (House of the Chosen), nơi tuyển chọn các phụ nữ đẹp nhất của Đế chế, để thờ phượng thần Mặt trời, dệt may và nấu ăn phục vụ Hoàng gia.
Tại đây có một bảo tàng (Museo Monasterio de Santa Catalina de Sena) nơi trưng bày các hiện vật lịch sử có liên quan đến công trình Inca xưa, nhà thờ và tu viện thời thuộc địa.

Nhà thờ và tu viện Santa Catalina, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Nhà thờ và Tu viện La Merced
Nhà thờ và Tu viện La Merced (La Merced Church and Convent) cao 2 tầng, nằm tại phía Nam của Quảng trường Armas (Plaza de Armas), được xây dựng từ năm 1657 đến năm 1680, thay thế cho một nhà thờ được xây dựng năm 1536 và đã bị phá hủy trong trận động đất năm 1650. La Merced được coi là nhà thờ thuộc địa quan trọng thứ ba ở Cusco, sau Nhà thờ chính và Nhà thờ La Compania.
Kho báu quý giá nhất của nhà thờ là một đền thờ bằng vàng với những viên đá quý và một viên ngọc quý khổng lồ (được coi là lớn thứ hai thế giới).
Trong nhà tu viện có một nhà bảo tàng (Museo del Convento de La Merced), nơi lưu giữ bộ sưu tập các tác phẩm nghệ thuật thời thuộc địa.

Nhà thờ và Tu viện La Merced, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Nhà thờ và Tu viện Santa Domingo, Đền thờ Mặt trời
Nhà thờ và Tu viện Santa Domingo (Santa Domingo Church and Convent) được xây dựng trên tàn tích của một địa điểm nổi tiếng Đền thờ Mặt trời (Templo del Sol/ Temple of the Sun).
Đền thờ Mặt trời, còn có tên gọi là Coricancha, là ngôi đền Inaca được sùng kính và tôn trọng nhất tại thành phố Cuzco. Đền được cho là một đài thiên văn. Coricancha có nghĩa là "sân vàng", nơi các bức tường của nó đã từng ốp bằng các tấm vàng. Trong đền thờ, các bức tượng và đồ trang trí nội thất bằng vàng. Tại đây có một đĩa bằng vàng lớn phản chiếu ánh sáng mặt trời.
Sau các cuộc cướp phá vào thời thuộc địa, nơi đây chỉ lại còn lại các tàn tích đá, là nền tảng để xây dựng nhà thờ Santo Domingo.
Nhà thờ và Tu viện Santa Domingo được xây dựng trong giai đoạn từ thế kỷ 15- 17.
Bên trong khu vực nhà thờ vẫn còn nhìn thấy các bức tường đá (xây dựng không cần vữa) cong ấn tượng cao đến 6m, xưa kia đã từng dát vàng, tương phản khác biệt với kiến trúc theo kiểu Tây Ban Nha của nhà thờ.
Trong nhà thờ có một bảo tàng (Museo Convento de Santo Domingo Corikancha), nơi giới thiệu lịch sử nền văn minh Inca và một số hiện vật từ các cuộc khai quật tại đây; Bộ sưu tập nghệ thuật tranh, trang phục và vật dụng thời thuộc địa, cũng như nghệ thuật đương đại.

Nhà thờ và Tu viện Santa Domingo; Công trình xây chồng lên ngôi đền Inca, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Các bức tường Inca còn lại bên trong Nhà thờ và Tu viện Santa Domingo, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Hệ thống tiêu thoát nước bên ngoài của ngôi đền Inca hiện vẫn đang sủ dụng

Quảng trường Limacpampa
Quảng trường Limacpampa (Limacpampa Square) nằm sát ranh giới phía Đông Khu vực Di sản, được hình thành bởi một ngã năm. Giữa quảng trường có một tượng đài nhỏ.

Quảng trường Limacpampa, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Nhà thờ và Tu viện San Francisco, Quảng trường San Francisco
Nhà thờ và Tu viện San Francisco (San Francisco Church and Convent) và Quảng trường San Francisco (San Francisco Square) nằm tại phía Tây của khu vực Di sản, cách trung tâm Plaza de Armas vài dãy nhà.
Nhà thờ và Tu viện được xây dựng năm 1572 và được khôi phục sau trận động đất năm 1650.
Trong nhà thờ có một bảo tàng (Museo del Convento de San Francisco de Asis), lưu giữ một bộ sưu tập của hơn
của hơn 800 bức tranh và điêu khắc thời thuộc địa.

Nhà thờ San Francisco, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Quảng trường San Francisco, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Nhà thờ và Tu viện Santa Clara
Nhà thờ và Tu viện Santa Clara (Santa Clara Church and Convent) nằm tại phía Nam quảng trường San Francisco.

Cổng vào nhà thờ Santa Clara, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Nhà thờ San Pedro
Nhà thờ San Pedro (San Pedro Church) nằm giáp ranh giới phía Nam của Khu vực Di sản, cạnh nhà thờ Santa Clara, ga đường sắt và trung tâm siêu thị (San Pedro Market). Công trình được xây dựng vào năm 1631, trên nền một đền thờ Inca cổ.
Năm 1650, nhà thờ bị phá hủy bởi một trận động đất lớn, được xây dựng lại vào năm 1688-1699.
Mặt tiền công trình là kiểu truyền thống của Cusco và được lấy cảm hứng từ các khuôn mẫu nhà thờ gần đó.

Nhà thờ San Pedro, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Khu vực 2
Khu vực 2 nằm tách biệt, tại phía Nam Khu vực 1, là khu đất xây dựng nhà thờ La Almudena (La Almudena Church/ Iglesia de La Almudena). Bên phải của công trình là nghĩa trang Almudena (Almudena Cementery).
Nhà thờ La Almudena là di tích tôn giáo lớn nhất tại Trung tâm lịch sử Cuzco và là trụ sở chính của Giáo phận Cuzco.
Công trình đầu tiên được xây dựng vào năm 1539, trên nền của cung điện của vua Inca Viracocha (là vị vua thứ 8 cai trị Vương quốc Cuzco, giai đoạn 1400 – 1438).
Vào năm 1560, nhà thờ được xây dựng lại, đến tận năm 1649 mới hoàn thành.
Công trình có mặt tiền trang trí theo kiểu Phục Hưng, nội thất theo phong cách Baroque kết hợp với Plateresco.

Nhà thờ và nghĩa trang Almudena, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Khu vực 3
Khu vực 3 nằm tách biệt tại phía Nam Khu vực 1, là khu đất xây dựng nhà thờ Santiago (Santiago Church), gắn với quảng trường Santiago (Santiago Square).

Quảng trường Santiago, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Khu vực 4
Khu vực 4 nằm tách biệt tại phía Nam Khu vực 1, là khu đất xây dựng nhà thờ Belen (Belen Church), gắn với quảng trường Belen (Belen Square).
Công trình là nhà thờ và tu viện lâu đời nhất trong thành phố, được hình thành vào năm 1550. Nhà thờ có mặt tiền màu bạc với hai tháp hai bên, giữa là một khối với mái vòm. Công trình bị thiệt hại nặng trong trận động đất 1650, sau đó được xây dựng lại. Công trình được trang trí bằng rất nhiều chi tiết bằng bạc, thể hiện nghệ thuật luyện kim và chế tác bạc tại khu vực.

Nhà thờ Belen, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Quảng trường Belen, thành phố lịch sử Cuzco, Peru

Di sản Thành phố lịch sử Cuzco, Khu di tích Inca Machu Picchu, Mạng lưới đường bộ Inca…là niềm tự hào to lớn của người dân Peru, đại diện tiêu biểu cho 3000 năm phát triển của nền văn minh khu vực núi Andes, châu Mỹ.

Đặng Tú, Bộ môn KTCN, ĐHXD
Nguồn :
http://whc.unesco.org/en/list/273
https://en.wikipedia.org/wiki/Peru
https://en.wikipedia.org/wiki/Cusco
https://es.wikipedia.org/wiki/Coricancha
https://es.wikipedia.org/wiki/Iglesias_del_Cuzco
https://en.wikipedia.org/wiki/Manco_C%C3%A1pac
https://en.wikipedia.org/wiki/Cathedral_Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Cusco
http://theonlyperuguide.com/2014/06/load-old-churches-getting-cusco-religious-ticket/
https://en.wikipedia.org/wiki/Saksaywaman
https://www.cuscoperu.com/es/viajes/cusco/centros-arqueologicos/qorikancha