BMKTCN - ĐHXD - Vườn quốc gia Tikal, Guatemala

Hỏi:

Em cảm thấy vô hướng quá

Em chào thầy ạ, em là 1 sinh viên đang theo học tại trường Đại học Xây dựng Hà Nội và cũng đang học trong lớp Kiến trúc Công nghiệp của thầy ạ. Em có 1 số vấn đề nội tâm rất mong muốn được thầy giúp đỡ và mách bảo ạ.
Vấn đề chính em đang gặp phải là em cảm thấy rất vô hướng như trong tiêu đề ạ. Em thấy bản thân mình không có tý năng lực nào để mai sau có thể hành nghề kiến trúc sư. Hiện tại em bị nản chí và cũng lo sợ nữa. Em vào trường cũng vì ước mơ có thể xây ngôi nhà do chính mình thiết kế và hành nghề. Nhưng em cảm thấy mình không đủ năng lực để có thể hành nghề, kiến thức trên trường là vô cùng lớn mà dù e đã học rồi nhưng lại bị quên lãng chỉ sau 1 học kỳ. Em cũng không giỏi vẽ và vẽ rất xấu nếu vẽ tay thì nhìn rất trẻ con và thiếu chuyên nghiệp, nhìn các bạn khác em cảm thấy rất tự ti, Em cũng không biết mình còn có thể đủ trình độ để đi thực tập không nữa. Chuyên môn của em em tự đánh giá là khá tệ, em rất suy sụp và cố gắng học những gì có thể mà chuyên ngành cần. Thầy có thể cho em xin ý kiến và liệu có giải pháp khắc phục không ạ, em rất sợ rằng nếu hành nghề thì bản thân không giỏi giang thì kinh tế làm ra sẽ bị thấp, không đủ sống. Vậy em phải làm sao ạ.

Trả lời:

Thày đã nhận được thư.

Năng lực tự thân thời điểm này là kết quả của năng lực tự rèn luyện giai đoạn trước. Như em nêu trong thư, năng lực tự thân yếu, trước hết thể hiện:
i) Kiến thức chuyên môn còn nhiều khoảng trống và ngày càng rộng ra, do việc học không chăm chỉ;
ii) Trình bày bản vẽ kiến trúc xấu, do không cẩn thận khi thiết kế;
iii) Mất niềm tin vào chính mình, nản chí và dẫn đến lo sợ cho tương lai.
Phải thấy đó là điều không tốt đẹp do chính em gây ra, để có trách nhiệm mà sửa mình.
Được gia đình hỗ trợ, có sức khỏe và năng lực để học đến năm thứ 3, là may mắn lắm, khi so sánh với rất nhiều thanh niên người Việt khác.

Một số việc phải làm ngay:
i) Thay đổi ngay nhận thức cũ: Ta phải trở thành người tài với cả kỹ năng cứng và mềm phù hợp để cạnh tranh và hợp tác, không chỉ trong kiến trúc mà cả lĩnh vực liên quan khác mà xã hội đang cần và tạo ra giá trị gia tăng;
ii) Sử dụng thời gian hợp lý: Một ngày ngủ đủ 6- 7 tiếng để tái tạo sức lao động. Thời gian còn lại dành cho: Học ngoại ngữ và chuyển đổi số; Đi học đầy đủ và lắng nghe bài giảng; Đọc sách và tài liệu bổ sung kiến thức; Chủ động trao đổi chuyên môn với giảng viên và bạn bè;
iii) Chăm chỉ tự học tập: Lời chê ghê gớm nhất là Kẻ lười nhác. Từ Kẻ lười nhác đến Kẻ hèn hạ và vô dụng rất gần nhau. Không phải lúc nào cũng có người bên cạnh mà học hỏi, mà phải có kế hoạch tự học, từ trong sách vở đến mạng xã hội và thực tế;
iv) Mở ra với thế giới bên ngoài: Tìm người có đức, có tài mà chơi để học kiến thức và sự đồng thuận; Ra với môi trường tự nhiên mà hòa vào trong đó. Sẵn sàng trải nghiệm làm những điều tốt đẹp;
v) Còn 2 năm nữa mới ra trường. Phải học để tốt nghiệp đại học, điểm khởi đầu sự nghiệp của một người tri thức. Đây là thời gian đủ để em tìm lại sự cân bằng cảm xúc và tận tâm thay đổi chính mình.

Nếu có vấn đề gì về việc học tập có thể trao đổi với thày. Thày sẵn sàng đồng hành.

Ngày 4/11/2023; Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em kính chào thầy ạ.
Em đang đọc lần 2 quyển sách Nghĩ giàu làm giàu, xuất bản lần đầu năm 1937. Quyển sách được viết từ 90 năm trước nhưng nó vẫn đang phản ánh nhiều thực tế.
Em đã đọc được rằng "các cơ sở giáo dục cần có trách nhiệm hơn nữa trong việc định hướng nghề nghiệp cho sinh viên".
Em nghĩ đó là việc các thầy đang làm không ngừng.
Em viết mail này để cảm ơn công việc của thầy ạ.

Em cảm ơn thầy đã đọc ạ.
Sinh viên 60KD3

Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Rất cám ơn về những dòng chia sẻ, động viên.
Định hướng nghề nghiệp cho sinh viên không chỉ liên quan đến việc đào tạo kỹ năng cứng mà còn phải là kỹ năng mềm, liên quan trước hết đến năng lực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.
Cuốn sách "Nghĩ giàu, làm giàu" chỉ là một trong những nội dung mà thế hệ trẻ quan tâm.
Điều lớn lao hơn là họ phải có năng lực tự thân và năng lực tự rèn luyện để hình thành sự nghiệp và trở thành người tốt cho gia đình, cộng đồng và xã hội, phù hợp với chuẩn mực chung của loài người trong thế kỷ 21.
Sinh viên là tương lai của thày.
Thày cùng các thày cô giáo khác đang nỗ lực hết sức để biến tương lai tốt đẹp đó thành hiện thực.
Thày đang viết một cuốn sách với tiêu đề: 'Nâng cao năng lực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho sinh viên (và cựu sinh viên) trong lĩnh vực xây dựng'. Dự kiến tháng 5/2023 xuất bản.
Chúc mọi điều tốt lành.
Ngày 8/3/2023; Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Thưa thầy, em xin gửi kết quả bigfive mới của bản thân, qua đây em cũng xin cảm ơn thầy vì thông qua bài khảo sát bigfive và những lời thầy nói, em đã cố gắng khắc phục những yếu điểm của bản thân và cũng như trau dồi thêm kiến thức để khai phá bản thân, và thực tế đã có những chuyển biến tích cực trong cuộc sống và công việc của em, tuy vậy bản thân em cũng vẫn còn những thiếu sót, những điều em chưa thay đổi đc, em mong thầy thông cảm và trân thành cảm ơn thầy đã lắng nghe em.

Sinh viên Khóa 53KD, Khoa Kiến trúc Quy hoạch, ĐHXD Hà Nội

Trả lời:

Đã nhận được kết quả Big Five. Nên ghép thêm kết quả của những sinh viên khác, người khác để có thể so sánh và rút ra được nhận xét ta là ai và từ đó tự sửa mình.

Kết quả cho thấy: Tính cách (hay kỹ năng mềm) thuộc loại trung bình. Yếu về tính hướng ngoại.

Từng bước, từng bước mà cố gắng hơn.

Ngày 3/2/2023, thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi: Em gửi thầy kết quả Big Five ạ.

Trả lời: Thày đã nhận được kết quả đánh giá Big Five của em.

Sau một năm tự nhìn nhận mình là ai và đã có những thay đổi .

Tính cách Tận tâm và Hướng ngoại được cải thiện so với trước.

Tính cách Cân bằng cảm xúc vẫn yếu như cũ. Theo các nghiên cứu mà thày được biết, tính cách Cân bằng cảm xúc là cốt lõi. Mọi năng lực hoạt động chuyên môn, xã hội của một con người đều dựa vào đây mà ra cả.

Ta có mặt trên đời này đều có nguyên cớ tốt đẹp nào đó. Phải tự tin hơn nữa vào chính mình, trước hết là từ công việc chuyên môn, nay chính là đồ án tốt nghiệp.

Thày sẽ hỗ trợ chuyên môn để em có kết quả tốt nhất trong việc thực hiện học phần Đồ án tốt nghiệp.

Ngày 10/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi: E chào thầy ạ! E là Thắng ,sinh vien nhận đồ án tốt nghiệp nhóm thầy, nhóm mình có nhóm zalo riêng hay thế nào để trao đổi về đồ án k ạ ? Em tìm sđt thầy để add Zalo nhưng không được ạ! Em cảm ơn thầy.
Trả lời: Trao đổi trực tiếp với thày qua mail.

Một số nội dung chính thực hiện trong 4 tuần đầu tiên: :

1) Đọc kỹ các yêu cầu về nội dung Học phần đồ án tốt nghiệp của Khoa và Bộ môn KTCN; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành ngay trong tuần thứ 1)

2) Báo cáo về tên đề tài tốt nghiệp, vị trí cụ thể khu đất dự kiến theo tỷ lệ 1/500 (hoàn thành trong tuần thứ 1)

3) Chuản bị các quy định, tiêu chuẩn thiết kế có liên quan đến đề tài; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành trong tuần thứ 2)

4) Tìm 5 ví dụ trên thế giới về các công trình tương tự với loại hình dự kiến trong đề tài tốt nghiệp; nhận xét và đánh giá, kết luận rút ra để có thể ứng dụng cho đề tài (4 tuần phải hoàn thành);

5) Đọc lại các nguyên lý thiết kế kiến trúc đã được học (phải làm ngay và liên tục cho đến khi bảo vệ đề tài);

6) Nên tự đánh giá Ta là ai. Đánh giá theo phần mềm Big Five- tính cách sinh viên, để thày biết rõ hơn về sinh viên.

Phần mềm đánh giá: http://talaai.com.vn/ (talaai.com.vn)

Sau đó gửi ngay kết quả đánh giá tính cách cho thày, để có thể hỗ trợ.

Gặp nhau 2 tuần/lần. Mỗi lần gặp cần chuẩn bị sẵn câu hỏi để có thể trao đổi tối đa những vấn đề liên quan đến đề tài tốt nghiệp mà không tự trả lời được.

Địa điểm gặp: Chiều thứ tư hàng tuần, từ 16h - 17h30 tại Văn phòng Bộ môn KTCN.

Đồ án tốt nghiệp là một sự kiện quan trọng của đời người lao động trí óc.

Phải nỗ lực hết sức và dành tất cả thời gian, nguồn lực cho đồ án. Từ đây mới có kết quả tốt nhất, để trải nghiệm, hình thành năng lực cần thiết chuẩn bị cho việc ra trường và làm việc với vô số những người tài khác trong xã hội.

2/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi: Em chào bộ môn ạ, em là Hoàng Đức Dương lớp 66XD8 msv-0013966 đang làm bài tiểu luận về công trình dân dụng ạ em thấy bộ môn có đăng bài về công trình galaxy soho ở Trung Quốc vậy em muốn xin bộ môn cho em bài đăng đó được không ạ, em xin cảm ơn bộ môn,em chào bộ môn ạ.

Trả lời: Trang WEB bmktcn.com được thành lập với mục tiêu chính là phục vụ sinh viên. Đương nhiên là em được đăng lại các bài viết trên trang WEB này.

Chủ biên: TS. Phạm ĐÌnh Tuyển

Hỏi:

Em gửi thày bài Trắc nghiệm tính cách – Big Five (talaai.com.vn)

Trả lời:

Thày đã nhận được biểu tượng Big Five của em. Đây là Big Five rất điển hình của sinh viên. Em còn là người mạnh về Hướng ngoại, một tính cách rất được coi trọng trong Thời đại liên kết và hội nhập.
Do còn trong giai đoạn là sinh viên gắn với Học hỏi, Học tập là chính và chưa có Học hành, nên tính cách Tận tâm của em còn thiếu mạnh mẽ so với tính cách khác.
Khi làm việc trong doanh nghiệp hay tổ chức nào đó, người sử dụng lao động đánh giá trước hết tính cách Tận tâm và là kỹ năng mềm cơ bản của mỗi nhân viên.
Không đợi đến lúc ra trường, ngay từ bây giờ em dành quan tâm hơn cho tính cách này. Nếu làm được như vậy, sẽ thuận lợi hơn khi thử việc và nhiều cơ hội hơn trong sự nghiệp.
Khi trắc nghiệm Big Five, Tận tâm cũng là tính cách nổi trội của thày. Trong công việc, thày luôn có thiện cảm với những người Tận tâm.
Chúc em sớm trở thành con người thật sự Tận tâm.

Ngày 24/4/2021, Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi:

Em thưa thầy, thầy có thể cho em hỏi làm sao mình có thể kết nối làm quen với những người giỏi hơn mình ạ, em cảm ơn thầy.

Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Đối với một đất nước: Hiền tài như nguyên khí quốc gia. Mạnh hay yếu từ đó mà ra cả.
Đối với một cá nhân: Suốt cả đời gắn với việc học: Học cái gì và học thày nào. Và sự học luôn đi cùng với sự sang trọng và thịnh vượng.
Những người giỏi hay người hiền tài có thể thức tỉnh cho ta học cái gì một cách hiệu quả và qua đó họ cũng trở thành thày của ta.
Người tài giỏi là người làm những việc mang lại giá trị gia tăng cao mà người thường không làm được. Người hiền tài là người mang tài của mình ra giúp xã hội.
Vị thế xã hội cấp độ nào thì có người tài, người hiền tài cấp độ đó, ví như người tài giỏi trong lớp, trong trường, trong ngành, trong vùng, trong quốc gia và thế giới.
Mỗi người thường tìm và chơi với người giỏi phù hợp với vị thế của họ. Khi tiến bộ, sang một vị thế mới cao hơn, lại tìm thày giỏi tương xứng ở vị thế đó mà học.
Khi đã tài giỏi trong một vị thế, chính ta lại trở thành người thày để dẫn dắt những người khác chưa có điều kiện giỏi bằng ta. Từ đây ta cũng có được phẩm cách của người chủ và người lãnh đạo.
Khi đã hiểu được sự cần thiết của việc tìm người giỏi hay người hiền tài để học và hành, thì tất yếu ta sẽ tự thay đổi để tìm được cách kết nối với họ.
Những hiền tài luôn mong muốn làm những điều tốt đẹp. Vậy hãy thể hiện cho họ thấy tính cách của ta cũng luôn mạnh mẽ hướng về điều đó.
Là sinh viên, trước hết hãy tìm thày hay người giỏi trong lớp, khoa, trường; trong gia đình và dòng họ để học.
Thày chúc em sớm thành công.

Ngày 19/4/2021. Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em thưa thầy (cô). Trong quá trình làm đồ án thì trong lớp có nhóm không hoà đồng được và bạn trong nhóm xin sang nhóm khác. Vậy bạn đó đề xuất chuyển nhóm với thầy trong buổi thông tới luôn được không ạ? Em cảm ơn ạ!

Trả lời:

Bộ môn đã nhận được thư của em.
Học kỹ năng mềm phối hợp với các thành viên có liên quan trong hoạt động tư vấn là một trong những mục tiêu của việc Làm đồ án theo nhóm.
Ai cũng phải nỗ lực tự học điều này để đình hình được nhận thức: Sức mạnh và vị thế của một tổ chức chủ yếu được xây dựng trên nền tảng của việc "Cùng nghĩ,Cùng làm".Từ đó mới mong công việc đạt được hiệu quả cao nhất.
23/4/2019. Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em chào thầy, các câu trả lời của thầy khiến em thấy rất hữu ích. Em muốn hỏi thầy khi thầy gặp những bế tắc hay thất bại trong cuộc sống thầy đã tự khắc phục như thế nào, có khi nào thầy cảm thấy mệt mỏi với công việc của mình không. Hiện tại có những lúc em cảm thấy kém cỏi so với người khác, xin thầy cho em lời khuyên được không ạ?

Em cảm ơn thầy rất nhiều.
Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em
Chắc chắn trong cuộc đời không có ai chỉ toàn thành công cả.
Trong hoạt động chính trị, thất bại là gắn với tính mạng.
Trong hoạt động kinh tế, thất bại là gắn với thiệt hại về kinh tế và thời gian.
Trong hoạt động xã hội, thất bại là mất niềm tin và vị thế…

Trong thời đại hội nhập ngày nay, con người phải cạnh tranh với những đối thủ rất mạnh mà trong nhiều trường hợp ta còn chưa biết nhiều về họ; giống như đi thi Olimpic mà không biết sẽ phải thi môn gì; đến đó mới rõ.
Chính vì vậy, xã hội bây giờ cần những người: i) Tư tưởng tiến bộ; ii) Yêu tự do; iii) Hoạt động đa năng và biết liên kết với nhiều người để làm nhiều việc; trong đó đặc biệt với em là nhân tố thứ ba.

Nếu một người chỉ chăm chăm làm một việc; việc đó thất bại có nghĩa là mất tất cả.
Nếu một người làm ba việc; một việc thành công, hai việc thất bại, điều đó cũng chấp nhận được.
Nếu một người làm năm việc; ba việc thành công, hai việc thất bại, điều đó được coi như đã thành công.

Đã đi học được đến bậc đại học, chắc chắn em có cơ hội hơn rất nhiều người không có điều kiện đi học ngoài xã hội kia (thậm chí nhiều người còn khuyết tật).
Hãy học và rèn luyện trở thành người đa năng, nghĩa là tập làm nhiều việc một lúc (ưu tiên là việc theo chuyên môn giỏi nhất của mình, tiếp đến là việc mà xã hội đang cần và cuối cùng là việc mà mình yêu thích). Cũng chính từ đây em sẽ tìm được những mặt mạnh của mình.
Đối với những người tri thức, trong tâm thức của họ không có chỗ cho từ “bế tắc” và “mệt mỏi”, chỉ có từ “khó khăn” và “sáng tạo” để vượt qua mà thôi. (Tất nhiên, trong cuộc sống ai cũng phải chịu những nỗi đau buồn, ví như sự mất mát của người thân, bạn bè, đồng loại).
Một điều nữa em cũng cần biết: Sức mạnh để làm những điều khác biệt và sẽ thành công, không phải chỉ xuất phát từ bản thân em, từ thế giới thực tại này, mà còn được khởi nguồn từ sức mạnh tinh thần của tiền nhân, tổ tiên và dòng họ gia đình em. Vì vậy, phải tìm hiểu, học để phát huy cho được sức mạnh tinh thần này, thậm chí biến thành niềm tin cốt lõi của mình.

Chúc em trở thành con người đa năng và thành công.

Ngày 4/12/2018. Thày Phạm Đình Tuyển

Lịch sử Kiến trúc

Vườn quốc gia Tikal, Guatemala

18/10/2015

Thông tin chung:
Công trình: Vườn quốc gia Tikal (Tikal National Park)
Địa điểm: Petén, Guatemala (N17 13 0 W89 37 0)
Thiết kế kiến trúc:
Quy mô: Diện tích: 57000ha
Năm xây dựng: Bắt đầu hình thành vào thế kỷ 6
Giá trị: Di sản thế giới (1979; hạng mục i, iii, iv, ix, x)

Guatemala giáp Thái Bình Dương về phía Tây Nam, Belize về phía Đông Bắc, Honduras về phía Đông và El Salvador về phía Đông Nam.
Guatemala có diện tích 108.889 km2, dân số khoảng 16,2 triệu người (năm 2014), là quốc gia đông dân nhất tại khu vực Trung Mỹ.
Guatemala được phân thành 22 bang với khoảng 335 đô thị. Thủ đô và thành phố lớn nhất là Guatemala.
Thành phố Tikal, có diện tích khoảng 1600ha, nằm trong vườn Quốc gia Tikal, cách 303km về phía Bắc của thành phố Guatemala.
Bang Petén nằm tại phía Bắc của Guatemala với diện tích 35.854 km2, chiếm khoảng một phần ba diện tích của Guatemala; thủ phủ là thành phố Flores; dân số khoảng 0,546 triệu người (năm 2018).

Petén là bang có một số lượng lớn các địa điểm khảo cổ thuộc nền văn minh Maya cổ đại, một trong số đó là Tikal. Tikal là một thành phố cổ xưa của người Maya ở Guatemala.
Tikal từng là thủ đô của một vương quốc hùng mạnh nhất của người Maya cổ đại và là một trong những thành phố lớn nhất tại Châu Mỹ thời bấy giờ. Vào thời hoàng kim, năm 600-800, dân số đô thị cổ TiKal có thể đạt đến 10 vạn người.
Vào thế kỷ thứ 4 thành phố bị xâm chiếm, bị đốt cháy và bị bỏ rơi vào cuối thế kỷ thứ 10.
Nền văn minh Maya sụp đổ được cho có nhiều nguyên nhân: Chiến tranh, quá đông dân cư và thiếu ruộng đất và có thể do hạn hán kéo quá dài…
Vào những năm 1850, di tích cổ khổng lồ này đã được các nhà thám hiểm phát hiện.
Ngày nay Tikal trở thành một trong những khu phức hợp khảo cổ quan trọng nhất còn lại của nền văn minh Maya và trở thành một điểm thu hút du lịch hàng đầu trên thế giới.

Tikal được xây dựng trên nền địa hình là các thảm đá vôi nổi lên trên vùng đầm lầy. Khu vực đô thị lõi có diện tích khoảng 400 ha, bao gồm các công trình kiến trúc: cung điện, lăng mộ, đền thờ, nhà ở có quy mô vừa và nhỏ, sân bóng, sân vườn, đường giao thông và các quảng trường. Khu vực xung quanh là các khu dân cư, các hồ chứa nước và khu vực canh tác nông nghiệp.
Đô thị Tikal có mối quan hệ chặt chẽ với các trung tâm đô thị trong vùng và trong các quốc gia lân cận.
Đô thị Tikal có hình thức và thiết kế kiến trúc là tích hợp của nhiều yếu tố: Chức năng sử dụng, địa lý và sử dụng vật liệu địa phương, tôn giáo, kỹ thuật, nghệ thuật, các tri thức về vũ trụ, thời gian…
Hiện tại đây còn lưu lại tàn tích của khoảng 3000 công trình. Phần lớn các tòa nhà trong đô thị cổ Tikal không có tên chính thức, thay vào đó được đánh dấu bằng các con số hoặc chữ cái. Một số công trình quan trọng nhất, là các điểm du lịch quan trọng đã được đặt tên.
Các công trình kiến trúc tại đây đều được xây dựng bằng đá vôi, là vật liệu địa phương. Các mỏ đào khai thác đá tạo thành các hồ chứa và hệ thống kênh rạch kèm theo. Kết nối các di tích khảo cổ trong khu vực là 4 tuyến đường: Maudslay Causeway; Maler Causeway; Tozzer Causeway và Mendez Causeway (đặt theo tên của các nhà khảo cổ). Các tuyến đường này được đắp cao, đảm bảo hoạt động thông thường trong mùa mưa vừa có vai trò là những tuyến đê đập trữ nước.

Vườn Quốc gia Tikal, Petén, Guatemala đã được UNESCO đã công nhận là Di sản thế giới, năm 1979, với các tiêu chí:

Tiêu chí (i) : Vườn quốc gia Tikal là một ví dụ nổi bật về nghệ thuật và tài năng sáng tạo của người Maya.
Sự phong phú về kiến trúc và nghệ thuật thể hiện trước hết ở các biểu tượng. Ví dụ như kim tự tháp, là biểu tượng cho các ngọn núi, nơi con người kết nối với tự nhiên. Đây cũng là một địa điểm đặc biệt, đại diện cho việc thể hiện đức tin vào vũ trụ của người Maya.

Tiêu chí (iii) : Vườn quốc gia Tikal còn lưu lại các di tích đá, thể hiện truyền thuyết và lịch sử của các triều đại Tikal. Những chạm khắc trên đá này có niên đại kéo dài hơn 577 năm (từ năm 292- 869), ghi lại cuộc sống của 33 nhà cai trị trị vì trên một lãnh thổ rộng lớn của thế giới Maya cổ đại. Tác phẩm chạm khắc đá sớm nhất là Tấm bia (Stela) N29 có niên đại vào năm 292 và muộn nhất là Tấm bia N11 có niên đại 869.

Tiêu chí (iv): Di tích khảo cổ tại Vườn quốc gia Tikal phản ánh sự phát triển văn hóa của xã hội Maya, từ hoạt động săn bắn đến trồng trọt gắn với thực hành tôn giáo, nghệ thuật và khoa học phức tạp. Những di tích tiêu biểu tại đây cho thấy các giai đoạn và mức độ tiến hóa khác nhau về kiến trúc liên quan đến nghi lễ tôn giáo. Hoạt động chính trị, xã hội và kinh tế thời kỳ này cũng được thể hiện qua cách bố trí đô thị, cung điện, nhà thờ, khu dân cư và mức độ quy mô của các tượng đài với các trang trí bằng chữ tượng hình.

Tiêu chí (ix) : Vườn quốc gia Tikal như một bức tranh phong cảnh gồm thảo nguyên, rừng, vùng đất ngập nước và các hệ thống nước ngọt. Đây là một phần của vùng Rừng Maya (Maya Forest), một trong những viên ngọc quý được bảo tồn của Trung Mỹ, là nơi có sự phát triển phong phú của hệ thực vật, của các loài và cộng đồng sinh thái.
Các hệ sinh thái dường như còn nguyên sơ, đại diện cho sự phục hồi tự nhiên đầy ấn tượng theo tiến trình lịch sử, sử dụng tài nguyên và đất đai trong nhiều thế kỷ với vai trò là một trong những trung tâm của nền văn minh Maya. Các quá trình sinh học và sinh thái đang diễn ra tại đây được hỗ trợ và bảo vệ bởi quy mô lớn của vùng Rừng Maya và đặc biệt là các khu vực được bảo tồn.

Tiêu chí (x): Vùng Petén (Petén Region) và Rừng Maya (Maya Forest) là nơi có sự đa dạng tiêu biểu của hệ thực vật và động vật khác nhau trong môi trường sống trên cạn và nước ngọt.
Tại đây có hơn 2000 thực vật bậc cao, bao gồm 200 loài cây, ví dụ như Palms, Epiphytes, Oorchids, Bromeliads…; Có hơn 100 động vật có vú, trong đó có hơn 60 loài dơi, 5 loài mèo (Jaguar, Puma, Ocelot, Margay và Jaguarundi), nhiều loại khỉ (Mantled Howler Monkey, Yucatan Spider Monkey), heo vòi (Baird's Tapir) có nguy cơ tuyệt chủng; Có khoảng 330 loài chim, trong đó có loài bị đe dọa tuyệt chủng như Ocellated Turkey, Crested Eagle, Ornate Hawk-Eagle và Great Curassow; Có hơn 100 loài bò sát, loài rùa sông Trung Mỹ (Central American River Turtle), trong đó có loài cá sấu Morelet và 38 loài rắn đang bị đe dọa tuyệt chủng.
Công viên quốc gia Tikal còn có 25 loài lưỡng cư, nhiều loại cá đặc biệt và sư đa dạng cao của động vật không xương sống. Ngoài ra, trong khu vực còn có một số giống cây nông nghiệp còn lưu truyền lại từ thời hoang sơ.

Bản đồ Guatemala và vị trí của Tikal

Sơ đồ thành phố cổ Tikal, Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Hình vẽ phối cảnh thành phố cổ Tikal, Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Vườn quốc gia Tikal nằm cách 303km về phía Bắc của thành phố Guatemala, có diện tích khoảng 57000ha.
Tikal từng là thủ đô của một vương quốc hùng mạnh nhất của người Maya cổ đại và là một trong những thành phố lớn nhất tại Châu Mỹ thời bấy giờ. Vào thời hoàng kim, năm 600-800, dân số đô thị cổ TiKal có thể đạt đến 10 vạn người.
Vào thế kỷ thứ 4 thành phố bị xâm chiếm, bị đốt cháy và bị bỏ rơi vào cuối thế kỷ thứ 10. Nền văn minh Maya sụp đổ được cho có nhiều nguyên nhân: Chiến tranh, quá đông dân cư và thiếu ruộng đất và có thể do hạn hán kéo quá dài…
Vào những năm 1850, di tích cổ khổng lồ này đã được các nhà thám hiểm phát hiện. Ngày nay Tikal trở thành một trong những khu phức hợp khảo cổ quan trọng nhất còn lại của nền văn minh Maya và trở thành một điểm thu hút du lịch hàng đầu trên thế giới.
Tikal được xây dựng trên nền địa hình là các thảm đá vôi nổi lên trên vùng đầm lầy. Khu vực đô thị lõi có diện tích khoảng 400 ha, bao gồm các công trình kiến trúc: cung điện, lăng mộ, đền thờ, nhà ở có quy mô vừa và nhỏ, sân bóng, sân vườn, đường giao thông và các quảng trường. Khu vực xung quanh là các khu dân cư, các hồ chứa nước và khu vực canh tác nông nghiệp.
Đô thị Tikal có mối quan hệ chặt chẽ với các trung tâm đô thị trong vùng và trong các quốc gia lân cận.

Đô thị Tikal có hình thức và thiết kế kiến trúc là tích hợp của nhiều yếu tố: Chức năng sử dụng, địa lý và sử dụng vật liệu địa phương, tôn giáo, kỹ thuật, nghệ thuật, các tri thức về vũ trụ, thời gian…
Hiện tại đây còn lưu lại tàn tích của khoảng 3000 công trình. Phần lớn các tòa nhà trong đô thị cổ Tikal không có tên chính thức, thay vào đó được đánh dấu bằng các con số hoặc chữ cái. Một số công trình quan trọng nhất, là các điểm du lịch quan trọng đã được đặt tên.
Các công trình kiến trúc tại đây đều được xây dựng bằng đá vôi, là vật liệu địa phương. Các mỏ đào khai thác đá tạo thành các hồ chứa và hệ thống kênh rạch kèm theo.

Kết nối các di tích khảo cổ trong khu vực là 4 tuyến đường: Maudslay Causeway; Maler Causeway; Tozzer Causeway và Mendez Causeway (đặt theo tên của các nhà khảo cổ). Các tuyến đường này được đắp cao, đảm bảo hoạt động thông thường trong mùa mưa vừa có vai trò là những tuyến đê đập trữ nước.

Trong khu vực còn có rất nhiều bàn thờ đá, mộ, bia đá và các tàn tích kiến trúc nhỏ như lan can, nền nhà, mặt nạ bằng vữa, các tác phẩm điêu khắc… Trên các bàn thờ đá, bia đá và trong hầm mộ có rất nhiều chạm khắc hình tượng của các vị thần, miêu tả các hoạt động của con người như nghi lễ, chiến tranh, tù nhân…, các con số, chữ tượng hình miêu tả những sự kiện quan trọng của quốc gia, miêu tả vũ trụ, thời gian của người Maya…

Ví dụ mặt bằng và mặt cắt ngang lăng mộ - đền, Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Các tàn tích kiến trúc tập trung thành quần thể

Quảng trường lớn (Great Plaza) là không gian quan trọng nhất và được nghiên cứu nhiều nhất tại Tikal, được định hình bởi hai ngôi ngôi đền kim tự tháp lớn: Đền I (Templo Del Gran Jaguar) và Đền II (Temple of the Mask). Phía Bắc được bao quanh bởi North Acropolis (khu vực pháo đài) và phía nam là Acropolis Central; Khu vực mang tên South Acropolis được xây dựng với diện tích lên đến 2000m2.

Quần thể di tích chính mang tên Great Plaza, Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Quần thể di tích mang tên South Acropolis, Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Quần thể di tích mang tên North Acropolis, Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Quần thể 7 ngôi đền (Plaza of the Seven Temples) nằm tại phía Tây của South Acropolis, bao gồm đền thờ, cung điện…

Quần thể mang tên Plaza of the Seven Temples, Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Quần thể Mundo Perdido nằm tại phía Tây của Quần thể 7 ngôi đền (Plaza of the Seven Temples). Đây là nơi diễn ra các nghi lễ lớn nhất tại Tikal. Trong quần thể có cấu trúc kim tự tháp lớn mang tên Lost World Pyramid (Structure 5C-54).

Kim tự tháp mang tên The Lost World Pyramid trong Quần thẻ Mundo Perdido, Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Cụm công trình Nhóm G (Group G) nằm tại phía Nam của tuyến đường Mendez Causeway, là các tàn tích cung điện lớn nhất tại Tikal. Tổ hợp công trình cao 2 tầng. Một trong những lối vào được khống chế bởi một mặt nạ khổng lồ.

Cụm công trình di tich Nhóm G, Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Cụm công trình Nhóm H nằm tại phía Bắc của quảng trường giao nhau giữa Maudslay Causeway và Maler Causeway. Tại đây có quần thể 9 kim tự tháp đôi (Twin-Pyramid Complexes), một phần trong số đó đã bị phá hủy. .

Cụm công trình di tich Nhóm H, Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Cụm công trình di tich Nhóm Q

Các tàn tích kiến trúc độc lập

Tại đây có 6 di tích lăng mộ - đền nổi tiếng ký hiệu từ Temple I đến VI.

Lăng mộ hình kim tự tháp, có bậc thang dốc lên đền thờ trên đỉnh tháp. Để xây dựng một ngôi lăng mộ - đền có bệ là kim tự tháp như vậy phải mất nhiều năm.

Đền I (Templo Del Gran Jaguar) là một kim tự tháp mộ của Jasaw Chan K'awil, được xây dựng vào khoảng năm 740-750, cao 47m. Trên đỉnh ngôi đền được trang trí bằng một bức tượng khổng lồ của nhà vua. Trong mộ lưu giữ môt bộ sưu tập lớn ngoài hài cốt người và động vật còn có các trang trí miêu tả các vị thần và con người, đồ cúng tế…

Đền I (Templo Del Gran Jaguar), Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Đền II (Temple of the Mask) được dành riêng cho người vợ của Jasaw Chan K'awil. Chân dung của hoàng hậu được khắc tại cửa của ngôi đền trên đỉnh kim tự tháp. Tháp mộ được xây dựng cùng thời với Đền I, cao khoảng 38m…Đền I và đền II nằm tại trung tâm của khu di tích, tại khu vực quảng trường trung tâm (Great Plaza).

Đền II (Temple of the Mask), Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Đền III (đền thờ của Jaguar Priest) là kim tự tháp vĩ đại cuối cùng được xây dựng tại Tikal. Công trình cao 55m.

Đền III (Temple of the Jaguar Priest), Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Đền IV (đền thờ Yik'in Chan Kawil) là ngôi đền kim tự tháp lớn nhất ở Tikal và trong cả vương quốc Maya, rộng 70 mét, cao 64m, được xây dựng vào thế kỷ thứ 8.

Đền IV (Temple of the Yik'in Chan Kawil), Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Đền V cao 57m, được xây dựng vào khoảng năm 700.

Đền V, Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Đền VI (Temple of the Inscriptions) cao khoảng 12m, trên mái và phía sau được trang trí bằng các chữ tượng hình.

Đền VI (Temple of the Inscriptions), Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Ngoài ra trong khu vực còn có các kim tự tháp mộ khác như: Đền 33, Structure 34, Structure 5C-49; Structure 5C-53; Structure 5C-54 (The Lost World Pyramid là cấu trúc lớn nhất trong khu phức hợp Mundo Perdido); Structure 5D-43; Structure 5D-43…

Trong khu vực còn có rất nhiều bàn thờ đá, mộ, bia đá, linh vật đá và các tàn tích kiến trúc nhỏ như lan can, nền nhà, mặt nạ bằng vữa, các tác phẩm điêu khắc…

Trên các bàn thờ đá, bia đá, linh vật đá và trong hầm mộ có rất nhiều chạm khắc hình tượng của các vị thần, miêu tả các hoạt động của con người như nghi lễ, chiến tranh, tù nhân…, các con số, chữ tượng hình miêu tả những sự kiện quan trọng của quốc gia, miêu tả vũ trụ, thời gian của người Maya…

Các trang trí trên tường, Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Trang trí bệ lăng mộ - đền, Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Tượng tròn, Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Phù điêu,Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala

Di tích Vườn quốc gia Tikal, Petén, Guatemala như một cuốn biên niên minh họa các dữ liệu có tính liên tục về lịch sử, thần thoại và tiểu sử của các triều đại Tikal; phản ánh sự phát triển xã hội và văn hóa của người Maya, từ săn bắn đến canh tác nông nghiệp gắn với tôn giáo, nghệ thuật, khoa học xây dựng từ thế kỷ 6 đến thế kỷ 10.

Di tích của nền văn minh cổ đại tại Tikal, Petén, Guatemala còn cho thấy những hiểu biết trí tuệ đáng kinh ngạc về vũ trụ và mối quan hệ của loài người trong thế giới vũ trụ đó.

Đặng Tú, Bộ môn KTCN, ĐHXD
Nguồn :
http://whc.unesco.org/en/list/64
https://en.wikipedia.org/wiki/Guatemala
https://en.wikipedia.org/wiki/Tikal
http://www.tikalnationalpark.org/
http://www.tikalpark.com/
http://whc.unesco.org/en/list/64
http://www.airpano.com/360Degree-VirtualTour.php?3D=Tikal-Guatemala
https://en.wikipedia.org/wiki/Plaza_of_the_Seven_Temples
https://en.wikipedia.org/wiki/Mundo_Perdido,_Tikal

Xem video giới thiệu công trình tại đây

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Á và châu Đại Dương

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Âu

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Mỹ

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Phi

Cập nhật ( 27/08/2020 )

Tin mới đưa:

Tin đã đưa:

Tất cả các tin »