Tuần -13 - Ngày 05/05/2024
SỰ KIỆN TRONG TUẦN
Hỏi:

Em cảm thấy vô hướng quá  

Em chào thầy ạ, em là 1 sinh viên đang theo học tại trường Đại học Xây dựng Hà Nội và cũng đang học trong lớp Kiến trúc Công nghiệp của thầy ạ. Em có 1 số vấn đề nội tâm rất mong muốn được thầy giúp đỡ và mách bảo ạ. 
Vấn đề chính em đang gặp phải là em cảm thấy rất vô hướng như trong tiêu đề ạ. Em thấy bản thân mình không có tý năng lực nào để mai sau có thể hành nghề kiến trúc sư. Hiện tại em bị nản chí và cũng lo sợ nữa. Em vào trường cũng vì ước mơ có thể xây ngôi nhà do chính mình thiết kế và hành nghề. Nhưng em cảm thấy mình không đủ năng lực để có thể hành nghề, kiến thức trên trường là vô cùng lớn mà dù e đã học rồi nhưng lại bị quên lãng chỉ sau 1 học kỳ. Em cũng không giỏi vẽ và vẽ rất xấu nếu vẽ tay thì nhìn rất trẻ con và thiếu chuyên nghiệp, nhìn các bạn khác em cảm thấy rất tự ti, Em cũng không biết mình còn có thể đủ trình độ để đi thực tập không nữa. Chuyên môn của em em tự đánh giá là khá tệ, em rất suy sụp và cố gắng học những gì có thể mà chuyên ngành cần. Thầy có thể cho em xin ý kiến và liệu có giải pháp khắc phục không ạ, em rất sợ rằng nếu hành nghề thì bản thân không giỏi giang thì kinh tế làm ra sẽ bị thấp, không đủ sống. Vậy em phải làm sao ạ. 


Trả lời:

Thày đã nhận được thư.

Năng lực tự thân thời điểm này là kết quả của năng lực tự rèn luyện giai đoạn trước. Như em nêu trong thư, năng lực tự thân yếu, trước hết thể hiện:
i) Kiến thức chuyên môn còn nhiều khoảng trống và ngày càng rộng ra, do việc học không chăm chỉ;
ii) Trình bày bản vẽ kiến trúc xấu, do không cẩn thận khi thiết kế;
iii) Mất niềm tin vào chính mình, nản chí và dẫn đến lo sợ cho tương lai. 
Phải thấy đó là điều không tốt đẹp do chính em gây ra, để có trách nhiệm mà sửa mình. 
Được gia đình hỗ trợ, có sức khỏe và năng lực để học đến năm thứ 3, là may mắn lắm, khi so sánh với rất nhiều thanh niên người Việt khác. 

Một số việc phải làm ngay: 
i) Thay đổi ngay nhận thức cũ: Ta phải trở thành người tài với cả kỹ năng cứng và mềm phù hợp để cạnh tranh và hợp tác, không chỉ trong kiến trúc mà cả lĩnh vực liên quan khác mà xã hội đang cần và tạo ra giá trị gia tăng;
ii) Sử dụng thời gian hợp lý: Một ngày ngủ đủ 6- 7 tiếng để tái tạo sức lao động. Thời gian còn lại dành cho: Học ngoại ngữ và chuyển đổi số; Đi học đầy đủ và lắng nghe bài giảng; Đọc sách và tài liệu bổ sung kiến thức; Chủ động trao đổi chuyên môn với giảng viên và bạn bè;
iii) Chăm chỉ tự học tập: Lời chê ghê gớm nhất là Kẻ lười nhác. Từ Kẻ lười nhác đến Kẻ hèn hạ và vô dụng rất gần nhau. Không phải lúc nào cũng có người bên cạnh mà học hỏi, mà phải có kế hoạch tự học, từ trong sách vở đến mạng xã hội và thực tế;
iv) Mở ra với thế giới bên ngoài: Tìm người có đức, có tài mà chơi để học kiến thức và sự đồng thuận; Ra với môi trường tự nhiên mà hòa vào trong đó. Sẵn sàng trải nghiệm làm những điều tốt đẹp; 
v) Còn 2 năm nữa mới ra trường. Phải học để tốt nghiệp đại học, điểm khởi đầu sự nghiệp của một người tri thức. Đây là thời gian đủ để em tìm lại sự cân bằng cảm xúc và tận tâm thay đổi chính mình.

Nếu có vấn đề gì về việc học tập có thể trao đổi với thày. Thày sẵn sàng đồng hành.

Ngày 4/11/2023; Thày Phạm Đình Tuyển 
Hỏi:

Em kính chào thầy ạ.
Em đang đọc lần 2 quyển sách Nghĩ giàu làm giàu, xuất bản lần đầu năm 1937. Quyển sách được viết từ 90 năm trước nhưng nó vẫn đang phản ánh nhiều thực tế.
Em đã đọc được rằng "các cơ sở giáo dục cần có trách nhiệm hơn nữa trong việc định hướng nghề nghiệp cho sinh viên".
Em nghĩ đó là việc các thầy đang làm không ngừng. 
Em viết mail này để cảm ơn công việc của thầy ạ.

Em cảm ơn thầy đã đọc ạ.
Sinh viên 60KD3


Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Rất cám ơn về những dòng chia sẻ, động viên. 
Định hướng nghề nghiệp cho sinh viên không chỉ liên quan đến việc đào tạo kỹ năng cứng mà còn phải là kỹ năng mềm, liên quan trước hết đến năng lực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp. 
Cuốn sách "Nghĩ giàu, làm giàu" chỉ là một trong những nội dung mà thế hệ trẻ quan tâm.
Điều lớn lao hơn là họ phải có năng lực tự thân và năng lực tự rèn luyện để hình thành sự nghiệp và trở thành người tốt cho gia đình, cộng đồng và xã hội, phù hợp với chuẩn mực chung của loài người trong thế kỷ 21. 
Sinh viên là tương lai của thày.
Thày cùng các thày cô giáo khác đang nỗ lực hết sức để biến tương lai tốt đẹp đó thành hiện thực. 
Thày đang viết một cuốn sách với tiêu đề: 'Nâng cao năng lực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho sinh viên (và cựu sinh viên) trong lĩnh vực xây dựng'. Dự kiến tháng 5/2023 xuất bản. 
Chúc mọi điều tốt lành. 
Ngày 8/3/2023; Thày Phạm Đình Tuyển 

 
 
Hỏi:

 

Thưa thầy, em xin gửi kết quả bigfive mới của bản thân, qua đây em cũng xin cảm ơn thầy vì thông qua bài khảo sát bigfive và những lời thầy nói, em đã cố gắng khắc phục những yếu điểm của bản thân và cũng như trau dồi thêm kiến thức để khai phá bản thân, và thực tế đã có những chuyển biến tích cực trong cuộc sống và công việc của em, tuy vậy bản thân em cũng vẫn còn những thiếu sót, những điều em chưa thay đổi đc, em mong thầy thông cảm và trân thành cảm ơn thầy đã lắng nghe em.

 

Sinh viên Khóa 53KD, Khoa Kiến trúc Quy hoạch, ĐHXD Hà Nội

 


Trả lời:

 

Đã nhận được kết quả Big Five. Nên ghép thêm kết quả của những sinh viên khác, người khác để có thể so sánh và rút ra được nhận xét ta là ai và từ đó tự sửa mình. 

Kết quả cho thấy: Tính cách (hay kỹ năng mềm) thuộc loại trung bình. Yếu về tính hướng ngoại. 

Từng bước, từng bước mà cố gắng hơn. 

 

Ngày 3/2/2023, thày Phạm Đình Tuyển 

 


Hỏi:  Em gửi thầy kết quả Big Five ạ.




Trả lời: Thày đã nhận được kết quả đánh giá Big Five của em. 
Sau một năm tự nhìn nhận mình là ai và đã có những thay đổi . 
Tính cách Tận tâm và Hướng ngoại được cải thiện so với trước. 
Tính cách Cân bằng cảm xúc vẫn yếu như cũ. Theo các nghiên cứu mà thày được biết, tính cách Cân bằng cảm xúc là cốt lõi. Mọi năng lực hoạt động chuyên môn, xã hội của một con người đều dựa vào đây mà ra cả. 
Ta có mặt trên đời này đều có nguyên cớ tốt đẹp nào đó.  Phải tự tin hơn nữa vào chính mình, trước hết là từ công việc chuyên môn, nay chính là đồ án tốt nghiệp. 
Thày sẽ hỗ trợ chuyên môn để em có kết quả tốt nhất trong việc thực hiện học phần Đồ án tốt nghiệp. 
Ngày 10/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.  
 

Hỏi: E chào thầy ạ! E là Thắng ,sinh vien nhận đồ án tốt nghiệp nhóm thầy, nhóm mình có nhóm zalo riêng hay thế nào để trao đổi về đồ án k ạ ? Em tìm sđt thầy để add Zalo nhưng không được ạ! Em cảm ơn thầy.
Trả lời: Trao đổi trực tiếp với thày qua mail. 
 
Một số nội dung chính thực hiện trong 4 tuần đầu tiên: :
 
1) Đọc kỹ các yêu cầu về nội dung Học phần đồ án tốt nghiệp của Khoa và Bộ môn KTCN; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành ngay trong tuần thứ 1)  
2) Báo cáo về tên đề tài tốt nghiệp, vị trí cụ thể khu đất dự kiến theo tỷ lệ 1/500 (hoàn thành trong tuần thứ 1)
3) Chuản bị các quy định, tiêu chuẩn thiết kế có liên quan đến đề tài; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành trong tuần thứ 2)
4) Tìm 5 ví dụ trên thế giới về các công trình tương tự với loại hình dự kiến trong đề tài tốt nghiệp; nhận xét và đánh giá, kết luận rút ra để có thể ứng dụng cho đề tài (4 tuần phải hoàn thành); 
5) Đọc lại các nguyên lý thiết kế kiến trúc đã được học (phải làm ngay và liên tục cho đến khi bảo vệ đề tài);
6) Nên tự đánh giá Ta là ai. Đánh giá theo phần mềm  Big Five- tính cách sinh viên, để thày biết rõ hơn về sinh viên. 
Phần mềm đánh giá: http://talaai.com.vn/   (talaai.com.vn)
Sau đó gửi ngay kết quả đánh giá tính cách cho thày, để có thể hỗ trợ. 
 
Gặp nhau 2 tuần/lần. Mỗi lần gặp cần chuẩn bị sẵn câu hỏi để có thể trao đổi tối đa những vấn đề liên quan đến đề tài tốt nghiệp mà không tự trả lời được. 
Địa điểm gặp: Chiều thứ tư hàng tuần, từ 16h - 17h30 tại Văn phòng Bộ môn KTCN. 
 
Đồ án tốt nghiệp là một sự kiện quan trọng của đời người lao động trí óc. 
Phải nỗ lực hết sức và dành tất cả thời gian, nguồn lực cho đồ án. Từ đây mới có kết quả tốt nhất, để trải nghiệm, hình thành năng lực cần thiết chuẩn bị cho việc ra trường và làm việc với vô số những người tài khác trong xã hội. 
 
2/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển. 
 

Hỏi:  Em chào bộ môn ạ, em là Hoàng Đức Dương lớp 66XD8 msv-0013966 đang làm bài tiểu luận về công trình dân dụng ạ em thấy bộ môn có đăng bài về công trình galaxy soho ở Trung Quốc vậy em muốn xin bộ môn cho em bài đăng đó được không ạ, em xin cảm ơn bộ môn,em chào bộ môn ạ.


Trả lời: Trang WEB bmktcn.com được thành lập với mục tiêu chính là phục vụ sinh viên. Đương nhiên là em được đăng lại các bài viết trên trang WEB này. 
Chủ  biên: TS. Phạm ĐÌnh Tuyển 

Hỏi:

Em gửi thày bài Trắc nghiệm tính cách – Big Five (talaai.com.vn)


Trả lời:

Thày đã nhận được biểu tượng Big Five của em. Đây là Big Five rất điển hình của sinh viên. Em còn là người mạnh về Hướng ngoại, một tính cách rất được coi trọng trong Thời đại liên kết và hội nhập. 
Do còn trong giai đoạn là sinh viên gắn với Học hỏi, Học tập là chính và chưa có Học hành, nên tính cách Tận tâm của em còn thiếu mạnh mẽ so với tính cách khác.  
Khi làm việc trong doanh nghiệp hay tổ chức nào đó, người sử dụng lao động đánh giá trước hết tính cách Tận tâm và là kỹ năng mềm cơ bản của mỗi nhân viên. 
Không đợi đến lúc ra trường, ngay từ bây giờ em dành quan tâm hơn cho tính cách này. Nếu làm được như vậy, sẽ thuận lợi hơn khi thử việc và nhiều cơ hội hơn trong sự nghiệp. 
Khi trắc nghiệm Big Five, Tận tâm cũng là tính cách nổi trội của thày. Trong công việc, thày luôn có thiện cảm với những người Tận tâm. 
Chúc em sớm trở thành con người thật sự Tận tâm. 

Ngày 24/4/2021, Thày Phạm Đình Tuyển. 


Hỏi:

Em thưa thầy, thầy có thể cho em hỏi làm sao mình có thể kết nối làm quen với những người giỏi hơn mình ạ, em cảm ơn thầy.


Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Đối với một đất nước: Hiền tài như nguyên khí quốc gia. Mạnh hay yếu từ đó mà ra cả.
Đối với một cá nhân: Suốt cả đời gắn với việc học: Học cái gì và học thày nào. Và sự học luôn đi cùng với sự sang trọng và thịnh vượng.
Những người giỏi hay người hiền tài có thể thức tỉnh cho ta học cái gì một cách hiệu quả và qua đó họ cũng trở thành thày của ta.
Người tài giỏi là người làm những việc mang lại giá trị gia tăng cao mà người thường không làm được. Người hiền tài là người mang tài của mình ra giúp xã hội.
Vị thế xã hội cấp độ nào thì có người tài, người hiền tài cấp độ đó, ví như người tài giỏi trong lớp, trong trường, trong ngành, trong vùng, trong quốc gia và thế giới.
Mỗi người thường tìm và chơi với người giỏi phù hợp với vị thế của họ. Khi tiến bộ, sang một vị thế mới cao hơn, lại tìm thày giỏi tương xứng ở vị thế đó mà học.
Khi đã tài giỏi trong một vị thế, chính ta lại trở thành người thày để dẫn dắt những người khác chưa có điều kiện giỏi bằng ta. Từ đây ta cũng có được phẩm cách của người chủ và người lãnh đạo.  
Khi đã hiểu được sự cần thiết của việc tìm người giỏi hay người hiền tài để học và hành, thì tất yếu ta sẽ tự thay đổi để tìm được cách kết nối với họ.
Những hiền tài luôn mong muốn làm những điều tốt đẹp. Vậy hãy thể hiện cho họ thấy tính cách của ta cũng luôn mạnh mẽ hướng về điều đó.
Là sinh viên, trước hết hãy tìm thày hay người giỏi trong lớp, khoa, trường; trong gia đình và dòng họ để học.
Thày chúc em sớm thành công.

Ngày 19/4/2021. Thày Phạm Đình Tuyển


Hỏi:

Em thưa thầy (cô). Trong quá trình làm đồ án thì trong lớp có nhóm không hoà đồng được và bạn trong nhóm xin sang nhóm khác. Vậy bạn đó đề xuất chuyển nhóm với thầy trong buổi thông tới luôn được không ạ? Em cảm ơn ạ!


Trả lời:

Bộ môn đã nhận được thư của em. 
Học kỹ năng mềm phối hợp với các thành viên có liên quan trong hoạt động tư vấn là một trong những mục tiêu của việc Làm đồ án theo nhóm. 
Ai cũng phải nỗ lực tự học điều này để đình hình được nhận thức: Sức mạnh và vị thế của một tổ chức chủ yếu được xây dựng trên nền tảng của việc "Cùng nghĩ,Cùng làm".Từ đó mới mong công việc đạt được hiệu quả cao nhất.
23/4/2019. Thày Phạm Đình Tuyển 


Hỏi:

Em chào thầy, các câu trả lời của thầy khiến em thấy rất hữu ích. Em muốn hỏi thầy khi thầy gặp những bế tắc hay thất bại trong cuộc sống thầy đã tự khắc phục như thế nào, có khi nào thầy cảm thấy mệt mỏi với công việc của mình không. Hiện tại có những lúc em cảm thấy kém cỏi so với  người khác, xin thầy cho em lời khuyên được không ạ?

Em cảm ơn thầy rất nhiều. 
Trả lời:


Thày đã nhận được thư của em 
Chắc chắn trong cuộc đời không có ai chỉ toàn thành công cả. 
Trong hoạt động chính trị, thất bại là gắn với tính mạng. 
Trong hoạt động kinh tế, thất bại là gắn với thiệt hại về kinh tế và thời gian.
Trong hoạt động xã hội, thất bại là mất niềm tin và vị thế… 

Trong thời đại hội nhập ngày nay, con người phải cạnh tranh với những đối thủ rất mạnh mà trong nhiều trường hợp ta còn chưa biết nhiều về họ; giống như đi thi Olimpic mà không biết sẽ phải thi môn gì; đến đó mới rõ. 
Chính vì vậy, xã hội bây giờ cần những người: i) Tư tưởng tiến bộ; ii) Yêu tự do; iii) Hoạt động đa năng và biết liên kết với nhiều người để làm nhiều việc; trong đó đặc biệt với em là nhân tố thứ ba. 

Nếu một người chỉ chăm chăm làm một việc; việc đó thất bại có nghĩa là mất tất cả. 
Nếu một người làm ba việc; một việc thành công, hai việc thất bại, điều đó cũng chấp nhận được.
Nếu một người làm năm việc; ba việc thành công, hai việc thất bại, điều đó được coi như đã thành công.  

Đã đi học được đến bậc đại học, chắc chắn em có cơ hội hơn rất nhiều người không có điều kiện đi học ngoài xã hội kia (thậm chí nhiều người còn khuyết tật). 
Hãy học và rèn luyện trở thành người đa năng, nghĩa là tập làm nhiều việc một lúc (ưu tiên là việc theo chuyên môn giỏi nhất của mình, tiếp đến là việc mà xã hội đang cần và cuối cùng là việc mà mình yêu thích). Cũng chính từ đây em sẽ tìm được những mặt mạnh của mình.
Đối với những người tri thức, trong tâm thức của họ không có chỗ cho từ “bế tắc” và “mệt mỏi”, chỉ có từ “khó khăn” và “sáng tạo” để vượt qua mà thôi. (Tất nhiên, trong cuộc sống ai cũng phải chịu những nỗi đau buồn, ví như sự mất mát của người thân, bạn bè, đồng loại). 
Một điều nữa em cũng cần biết: Sức mạnh để làm những điều khác biệt và sẽ thành công, không phải chỉ xuất phát từ bản thân em, từ thế giới thực tại này, mà còn được khởi nguồn từ sức mạnh tinh thần của tiền nhân, tổ tiên và dòng họ gia đình em. Vì vậy, phải tìm hiểu, học để phát huy cho được sức mạnh tinh thần này, thậm chí biến thành niềm tin cốt lõi của mình.  

Chúc em trở thành con người đa năng và thành công.  

Ngày 4/12/2018. Thày Phạm Đình Tuyển  

 


Thông tin định kỳ
+ Câu hỏi ôn thi môn học Kiến trúc CN - DD
+ Câu hỏi ôn thi môn học KTCN
+ Bảng giờ lên lớp
+ Giải thưởng Loa Thành
+ Quyết định số 1982/QĐ-TTg phê duyệt Khung trình độ quốc gia Việt Nam
+ Quy định mới về Quy chế đào tạo ĐH hệ chính quy theo hệ thống tín chỉ của Trường ĐHXD
+ Chương trình khung môn học học phần tiến sỹ chuyên ngành Kiến trúc Công nghiệp
+ Dạy học theo tiếp cận “CDIO” trong đào tạo đại học
+ Quyết định số 27/2018/QĐ-TTg ban hành Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam
+ NQ số 44/NQ-CP ban hành Chương trình hành động về đổi mới căn bản, toàn diện GD & ĐT
+ Bộ Xây dựng cung cấp 37 dịch vụ công trực tuyến mức độ 4
+ NĐ 109/2022/NĐ-CP quy định về hoạt động KHCN trong cơ sở giáo dục ĐH
+ Công bố Báo cáo Việt Nam 2035
+ Hệ thống tài liệu phục vụ thực hiện học phần Đồ án KTCN và Công trình đầu mối HTKT
+ Danh mục các video trên WEB bmktcn.com
+ Truyền thuyết Kiến trúc kho báu Chùa Một Cột
+ Danh mục các dự án quy hoạch KCN tại VN
+ Danh mục dự án QH các KKT ven biển Việt Nam
+ Danh mục dự án QH các KKT cửa khẩu tại VN
+ Danh mục hệ thống Văn bản quy phạm pháp luật trên WEB bmktcn.com
Hội thảo trong nước
Hội thảo Định hướng và Giải pháp phát triển KH&CN Việt Nam 2010 – 2020
18/05/2009
Trình độ phát triển khoa học và công nghệ của đất nước có tác động trực tiếp và lâu dài tới chất lượng đời sống nhân dân và tiềm lực của quốc gia. Nhưng việc đầu tư cho khoa học là một “cuộc chơi” dài hơi và khá tốn kém đối với mọi quốc gia. Vì vậy, cần định hướng đầu tư và lựa chọn giải pháp quản lý thế nào để nâng cao hiệu quả đầu tư cũng như chất lượng sản phẩm nghiên cứu là vấn đề cấp thiết mà Bộ KH&CN đang cần nhận được những thông tin, tư vấn của các nhà khoa học, các nhà quản lý. Đó là mục tiêu của cuộc Hội thảo Định hướng và Giải pháp phát triển KH&CN Việt Nam 2010 – 2020 do Tạp chí Tia Sáng tổ chức ngày 8/5/2009 tại Hà Nội.



Đầu tư vào đâu: nghiên cứu cơ bản hay ứng dụng?
Khoa học cơ bản là nền tảng tri thức cần thiết cho các nghiên cứu ứng dụng và triển khai công nghệ. Đây là cơ sở để các nhà khoa học cơ bản, như Giáo sư Hoàng Tụy, Giáo sư Pierre Darriulat, nhà vật lý hàng đầu thế giới, ủng hộ việc duy trì đầu tư cho nghiên cứu cơ bản, và hạn chế đòi hỏi nghiên cứu khoa học phải nhanh chóng đem lại lợi ích tức thời. Đối với quan điểm cho rằng đầu tư cho một số lĩnh vực khoa học cơ bản, ví dụ như vật lý lý thuyết, đòi hỏi chi phí tốn kém cho thiết bị và cơ sở hạ tầng phục vụ nghiên cứu, hoàn toàn không khả thi cho một quốc gia đang phát triển, Giáo sư Pierre Darriulat lưu ý rằng nhiều nước trên thế giới có những phòng thí nghiệm tiên tiến, chẳng hạn như vật lý thiên văn, nhưng không thuộc quyền sở hữu của một quốc gia mà thuộc về cộng đồng khoa học quốc tế. Nếu các nhà khoa học Việt Nam có đủ tri thức thì hoàn toàn có thể tận dụng các cơ hội này mà không cần đến những khoản chi phí tốn kém cho đất nước. Mặt khác, nghiên cứu cơ bản đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục tri thức khoa học cho con người, và là nền tảng để làm tốt việc nghiên cứu ứng dụng, tiếp thu và đổi mới công nghệ từ bên ngoài.

Phó Tổng biên tập phụ trách Tia Sáng Hoàng Thu Hà, GS. Trần Đức Viên - Hiệu trưởng ĐHNN I,
GS. Pierre Darriulat, PGS. Đào Tiến Khoa, PGS. Hoàng Ngọc Long tại Hội thảo


Bên cạnh quan điểm mong muốn duy trì đầu tư cho khoa học cơ bản, có những ý kiến đòi hỏi chú trọng vào các nghiên cứu ứng dụng và triển khai công nghệ. Nhà kinh tế Lê Đăng Doanh cho rằng trong bối cảnh khủng hoảng tài chính toàn cầu, chúng ta cần đặc biệt quan tâm triển khai các đề tài nghiên cứu về mô hình phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn mới của đất nước. Các nghiên cứu đó cần có địa chỉ ứng dụng cụ thể. Tiến sĩ Nguyễn Quốc Vọng đặc biệt lưu tâm tới lĩnh vực nông nghiệp, bao gồm các vấn đề như quyền lợi của nông dân, những người đã và sẽ vẫn là thành phần chiếm đa số trong các thập kỷ tới, an ninh lương thực, an toàn thực phẩm, và đối phó với các vấn nạn môi trường/khí hậu. Giáo sư Phạm Hùng Việt, PGS Đào Tiến Khoa đề nghị ưu tiên các hướng nghiên cứu phục vụ phát triển bền vững, như nghiên cứu về ô nhiễm, bảo tồn sinh thái, năng lượng sạch, tiết kiệm năng lượng, và xử lý chất thải.

Đầu tư bao nhiêu là đủ?

GS. Hoàng Tụy, GS. Phan Đình Diệu, GS.NGND Nguyễn Văn Chiển, nhà thơ Việt Phương, nhà nghiên cứu KT Phạm Chi Lan tại Hội thảo
Đâu là mức chi phí hợp lý cho KH&CN trong tổng chi phí quốc gia? Đâu là cơ sở để phân phối hợp lý cho các ngành cụ thể? 
Bài tham luận của Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn cho biết, trong năm 2006, Việt Nam đầu tư 428 triệu USD cho KH&CN, chiếm khoảng 0,17% GDP. So sánh với các nước trong khu vực Đông Nam Á, theo số liệu của UNESCO thì Singapore đầu tư 2,2% GDP, Malaysia đầu tư 0,5% GDP, Thái Lan đầu tư 0,3% GDP, Philippines đầu tư 0,12% GDP, Indonesia đầu tư 0,05% GDP. Tuy các quốc gia này gần gũi với Việt Nam về khoảng cách địa lý và có thể chia sẻ một số đặc thù chung, nhưng chắc chắn có những đặc thù riêng. Hẳn là những nước càng có trình độ phát triển cao về KH&CN thì lại càng đầu tư mạnh hơn để tận dụng triệt để lợi thế của mình. Vì vậy, cần có những phân tích định tính và định lượng nghiêm túc để xác định con số thích hợp cho Việt Nam.
Bài tham luận của Giáo sư Hồ Tú Bảo cho chúng ta cơ hội tham khảo tỉ lệ phân phối đầu tư KH&CN giữa các ngành ở Nhật. Kinh phí được phân bổ cho các đề án và chương trình KH&CN do nhiều Bộ và cơ quan quản lý, trong đó MEXT (Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, KH&CN) nhận 65%; MEIT (Bộ Kinh tế, Thương mại, Công nghiệp) nhận 14%, MOD (Bộ Quốc phòng) nhận 5%, MHLW (Bộ Y tế, Lao động, Phúc lợi xã hội) nhận 4%,... Bên cạnh đó, “chương trình COE toàn cầu” của Chính phủ Nhật cấp kinh phí cho các đề tài nghiên cứu khoa học thể hiện một tỉ lệ phân phối đồng đều giữa các lĩnh vực: khoa học về sự sống, hóa học và khoa học vật liệu, tin học – điện và điện tử, khoa học nhân văn, khoa học mới hoặc khoa học liên ngành.

Giải pháp của mọi giải pháp để phát triển KH&CN là:
* Đảng và Nhà nước phải tạo điều kiện cho các nhà khoa học: một môi trường dân chủ và tự do trong hoạt động sáng tạo; điều kiện và phương tiện làm việc để phát huy tài năng và tâm huyết cho sự phát triển của đất nước, trước hết là đãi ngộ vật chất (tiền lương thấp nhất gấp từ 5 đến 6 lần so với hiện nay) và có nhiều cơ hội thuận lợi trong giao lưu, hợp tác quốc tế từ khu vực đến toàn cầu.
* Người làm quản lý Nhà nước về KH&CN cũng là người trí thức, nhà khoa học. Để hoàn thành tốt trọng trách của mình, nhà quản lý phải có một ý thức, một tấm lòng “cùng hội cùng thuyền” với các nhà khoa học khác. Từ đó có sự thông cảm, hòa đồng, có quan hệ đối tác bình đẳng cùng với các nhà khoa học khác vì sự nghiệp phát triển của đất nước.
               Nhà nghiên cứu Việt Phương


Khoa học từ số đông nhưng không bao giờ nảy sinh từ số đông. Ví dụ, vạn cây tre vẫn thấp hơn cây đa làng. Vì vậy khoa học đích thực phải xử lý tốt mối quan hệ giữa số đông và số ít. Do đó trong hoạt động khoa học cần có hội đồng, cần có nghiệm thu, có đa số nhưng phải có giải pháp như thế nào để không triệt tiêu những ý tưởng sáng tạo của thiểu số.
                          GS. Hồ Ngọc Đại
 
Tiến bộ KH&CN của ta hiện nay chậm hơn nhiều so với sự phát triển của kinh tế - xã hội, từ đó giá trị gia tăng của các sản phẩm xuất khẩu rất thấp. Có nhiều nguyên nhân, nhưng trước hết phải kể đến ở nhiều doanh nghiệp, nhất là những doanh nghiệp độc quyền, sức hút của cám dỗ từ việc làm giàu nhanh chóng bằng các mối quan hệ, không cần đến đổi mới công nghệ. Vì vậy, cho đến hiện nay trình độ công nghệ của các doanh nghiệp Việt Nam nói chung còn rất lạc hậu, mặc dù không ít chính sách ưu đãi, khuyến khích các doanh nghiệp đổi mới công nghệ của Nhà nước đã được ban hành.
                       TS. Lê Đăng Doanh
Tuy nhiên, chúng ta cũng có thể thấy rằng đặc thù Nhật khá khác biệt với Việt Nam, cả về trình độ phát triển kinh tế - xã hội và vị thế chiến lược (chẳng hạn như Nhật gần đây mới bắt đầu phải lưu tâm tới đầu tư chiến lược cho quốc phòng) nên những tỉ lệ này cần được phân tích kỹ trước khi chúng ta muốn đối chiếu, áp dụng ở Việt Nam. 
Liên quan tới vấn đề đầu tư ở mức độ nào cho nghiên cứu cơ bản, giáo sư Hồ Tú Bảo đưa ra khuyến cáo của World Bank và UNESCO: “Không phải mọi đất nước đều cần tiến hành nghiên cứu cơ bản ở nhiều lĩnh vực, và mỗi quốc gia phải xem xét đâu là các loại nghiên cứu KH&CN có thể trực tiếp đóng góp vào sự phát triển của mình. Nhìn vào đòi hỏi chi phí lớn và những khó khăn, có lẽ câu hỏi cần hỏi nhất là: đâu là mức tối thiểu của khả năng KH&CN mỗi quốc gia cần phải có để đạt được các mục tiêu của mình?”.
Mức đầu tư tối thiểu cho nghiên cứu cơ bản nói riêng và KH&CN nói chung vẫn là ẩn số. Tuy nhiên, các nhà khoa học và quản lý đều đồng thuận với thực tế giản dị là cần đầu tư sao cho những người làm khoa học chân chính được đủ sống, các cơ sở nghiên cứu có đủ điều kiện tối thiểu để hoạt động. Giáo sư Nguyễn Lân Dũng nêu ra thực trạng là mức lương vài triệu đồng ở các viện nghiên cứu không thể cạnh tranh thu hút người tài được với mức lương 1.500 USD ở bên ngoài. Thiếu thốn về thu nhập và điều kiện nghiên cứu là nguyên nhân quan trọng gây ra nạn chảy máu chất xám. Giáo sư Pierre Darriulat bày tỏ sự trăn trở: “Do nhiều năm chiến tranh và hậu quả sau đó, Việt Nam đã mất gần ba thế hệ giảng viên và các nhà khoa học”, nếu không tạo đủ điều kiện để tồn tại giới khoa học đúng nghĩa, chúng ta hiển nhiên sẽ tiếp tục mất đi các thế hệ tiếp theo.

Quản lý vốn đầu tư như thế nào?
Một mặt nguồn kinh phí dành cho KH&CN có hạn, mặt khác phải đầu tư sao cho người làm khoa học không chỉ đủ sống mà còn không bị thiệt thòi về cơ hội thu nhập. Như vậy thì không thể đầu tư dàn trải, mà phải tập trung vào những nhóm nghiên cứu mạnh. Đây là quan điểm nhiều nhà khoa học bày tỏ mong muốn được triển khai thực hiện.
Việc dành kinh phí cho các nhóm nghiên cứu mạnh không chỉ hạn chế lãng phí vào các nghiên cứu vô thưởng vô phạt, mà còn đảm bảo những người nghiên cứu thực thụ có điều kiện được đóng góp, đem lại sản phẩm đích thực cho xã hội.
Việc tập trung đầu tư vào các nhóm nghiên cứu mạnh thay vì đầu tư dàn trải cũng giúp giảm nhẹ gánh nặng cho công tác quản lý, và khiến công việc này minh bạch, rạch ròi hơn. Trong bài tham luận thứ hai viết cho Hội thảo, Giáo sư Hồ Tú Bảo có một số đề xuất cụ thể. Trong đó, ông đề nghị đối với các chương trình KH&CN của Nhà nước, “trước hết phải chọn và giao trọng trách cho những nhà khoa học đứng đầu các hướng này (research supervisor). Người đứng đầu cùng các trợ lý và cơ quan quản lý cần xây dựng được các mục tiêu cụ thể, và kêu gọi các nhóm nghiên cứu tìm ra nội dung nghiên cứu dưới dạng các đề tài để đạt được các mục tiêu này. Các đề tài nhiều triển vọng nhất sẽ được lựa chọn cùng với người đứng đầu (chủ nhiệm đề tài). Chủ nhiệm đề tài và nhóm nghiên cứu phải ký hợp đồng với Nhà nước và chịu trách nhiệm về công việc của mình”.
Hậu quả của việc đầu tư dàn trải và thiếu kiểm soát khiến cho thành quả không thật tương xứng với mức đầu tư. Theo Giáo sư Phạm Duy Hiển, trong khi một số nghiên cứu (chủ yếu là nghiên cứu cơ bản) chi không quá vài chục triệu một đề tài và cho công bố quốc tế đều đều, thì phần lớn đề tài dự án tiền tỷ, chục tỷ, lại công bố quốc tế rất ít, thậm chí hầu như không có.
Thực trạng trên cho thấy cần phải tiến tới việc ràng buộc các khoản đầu tư với yêu cầu công bố quốc tế, nhất là đầu tư cho nghiên cứu cơ bản. Đối với nghiên cứu ứng dụng và triển khai công nghệ, việc công bố quốc tế không phải lúc nào cũng cần thiết, và có khi không khả thi. Như vậy thì cần có những hội đồng khoa học thật nghiêm túc trong công tác xét duyệt và nghiệm thu đề tài.

GS Hoàng Văn Phong – Bộ trưởng bộ Khoa học và Công nghệ tham quan phòng thí nghiệm – nơi phân lập axit shikimic (từ quả hồi) – nguyên liệu để tổng hợp Oseltamivir photphat (Tamiflu).
Tham luận của TS. Đặng Hữu Chung có nhận xét “thành viên các hội đồng khoa học từ cấp cơ sở cho đến cấp cao hơn thường chỉ tập trung những nhà khoa học mà sự nghiệp nghiên cứu đã bị bỏ qua từ rất lâu, có khi đến vài thập kỷ, và dĩ nhiên họ không còn xứng đáng là đại diện cho các hướng nghiên cứu hiện nay. Việc lựa chọn các nhà khoa học thực sự có năng lực vào các hội đồng là vấn đề hệ trọng, mắt xích quyết định tính hiệu quả của đầu tư cho KH&CN. Người được lựa chọn không chỉ cần am tường nội tình phát triển khoa học trong nước mà còn luôn theo dõi được bước tiến của khoa học thế giới. Qua đó, khẩu hiệu “đứng trên vai người khổng lồ” không còn là sáo ngữ.
Có những nghiên cứu người Việt Nam cần phải tự lực, hoặc cùng đứng tên, nhưng cũng có những sáng chế phát minh chúng ta có thể mua thẳng từ nước ngoài để tận dụng nguồn lực hạn chế của mình một cách tối ưu hơn. Hội đồng khoa học cần có đủ năng lực để đánh giá được quyết định này. Ở đây, tiếng nói của các nhà kinh tế và quản lý có một trọng lượng nhất định. Tuy nhiên, liệu họ có nên trực tiếp tham gia vào Hội đồng, hay chỉ là công cụ để Hội đồng thực thi trách nhiệm của mình? Đây là vấn đề cần bàn kỹ hơn.

Huy động vốn từ đâu?
Kinh nghiệm từ mô hình quản lý KH&CN của Úc và New Zealand trong tham luận của TS. Đặng Kim Sơn cho thấy trong điều kiện nhất định, thị trường có thể tạo ra nguồn kinh phí thiết yếu để nuôi dưỡng khoa học. Tuy nhiên, đó là thị trường của các quốc gia đã phát triển. Khác biệt lớn nhất giữa các nước này và Việt Nam có lẽ nằm ở khía cạnh pháp lý. Để có một thị trường KH&CN đúng nghĩa thì nhất thiết quyền sở hữu trí tuệ của người làm khoa học phải được bảo vệ. Đáng tiếc là đề tài này chưa được đề cập trong Hội thảo lần này. Mong rằng qua các Hội thảo chuyên sâu tiếp theo nó sẽ được thảo luận thấu đáo và nhanh chóng được triển khai vào thực tiễn.

Xây dựng một môi trường làm việc tốt, ở đó nhà khoa học được tự do tư duy, được tôn trọng và có một đội ngũ nhà khoa học có tính chuyên nghiệp. Muốn vậy, phải chọn được người đứng đầu chỉ toàn tâm toàn ý làm khoa học, có khả năng thu hút, tập hợp những người giỏi quanh mình. Người đó phải có một tầm nhìn dài hơi về nghiên cứu, không chạy theo việc đấu thầu đề tài để từ đó xây dựng và hình thành một trường phái khoa học. PGS. TS Nguyễn Thị Trâm, người có những thành tựu nghiên cứu về giống lúa lai là người như vậy.
Ngân sách dành cho khoa học còn hạn chế nhưng nếu biết đầu tư đúng hướng và quản lý tốt thì vẫn đạt được hiệu quả cao. Chẳng hạn như nhóm nghiên cứu của PGS. TS Nguyễn Thị Trâm, đầu tư ban đầu chỉ hơn 100 triệu đồng, và cho đến nay sau 10 năm tổng đầu tư cũng chỉ khoảng 3 tỉ đồng nhưng mang lại hiệu quả rất lớn cả về kinh tế và đào tạo.  Việc đầu tư phòng thí nghiệm trọng điểm vừa qua là một ví dụ của việc đầu tư thiếu hiệu quả do chúng ta đã làm theo quy trình ngược: mua sắm thiết bị trước khi có nhà khoa học.
Việc ra đời các Quỹ phát triển KH&CN Quốc gia thực sự mang đến cho các nhà khoa học những cơ hội tốt. Nhưng những cơ hội đó chỉ thành hiện thực nếu Quỹ do các nhà khoa học điều hành, không có sự can thiệp của các cơ quan hành chính.
                GS. Trần Đức Viên -
               Hiệu trưởng ĐH NN I
Tham luận của GS. Trần Xuân Hoài thể hiện tư duy sáng tạo trong việc huy động vốn phát triển KH&CN. Trong tham luận này, tác giả đề xuất xây dựng những lộ trình KHCN, là sự cưỡng bức có mục đích kinh tế - kỹ thuật cụ thể và thời hạn rõ ràng. Ví dụ, trong 3 năm giải quyết xong việc dùng nguồn mở trong các cơ sở sử dụng ngân sách, 7 năm phải giải quyết ở mức công nghiệp kháng sinh tổng hợp, hóa dược cơ bản,... Những lộ trình KHCN này tự thân mang lại giá trị kinh tế cho xã hội, và Nhà nước hoàn toàn có thể khai thác một phần lợi nhuận để bù đắp vào phần vốn đầu tư, trong đó có đầu tư cho KH&CN. Tuy nhiên, những lộ trình KHCN này của Giáo sư Trần Xuân Hoài trước mắt đòi hỏi hai điều kiện cần: một hội đồng đủ chuyên môn về khoa học – kinh tế - xã hội; các nhóm nghiên cứu mạnh. Tạo dựng được hai điều kiện cần này chúng ta mới có thể tính tới những dự án xa hơn.
Bên cạnh đó, mô hình Quỹ phát triển KH&CN như NAFOSTED của Việt Nam cũng là một động thái đáng mừng đối với việc quản lý đầu tư cho KH&CN. Nó giúp đa dạng hóa và làm tăng độ linh hoạt trong việc cấp kinh phí nghiên cứu, tạo ra một kênh đề tài nghiên cứu hữu ích xuất phát từ dưới lên, phù hợp với trình độ và nguyện vọng của người làm nghiên cứu. Tuy nhiên, để hoạt động hiệu quả, Quỹ cần có một Hội đồng khoa học đích thực phục vụ việc xét duyệt và nghiệm thu. Lĩnh vực này chúng ta đã đề cập phía trên.    

Tự chủ hóa của các cơ quan nghiên cứu khoa học
Đây là yếu tố sẽ gây tác động sâu sắc tới sự phát triển KH&CN, cụ thể là mục đích và cung cách quản lý đầu tư. Một số ý kiến cho rằng không nên, hoặc chưa nên cổ phần hóa các cơ quan nghiên cứu, vì thị trường sẽ chỉ chạy theo lợi ích cục bộ trước mắt mà bỏ rơi những lợi ích có tính công cộng. Tuy nhiên, Tiến sĩ Đặng Kim Sơn, người không tham dự được cuộc Hội thảo, nhưng đã có một bài tham luận đáng để chúng ta suy nghĩ. Tham luận này nêu ra bài học quản lý KH&CN ở hai quốc gia phát triển, Úc và New Zealand. Như nhiều nước công nghiệp phát triển, cơ quan Bộ của họ có “quy mô rất nhỏ (làm việc tại trụ sở chính của Bộ KH&CN New Zealand chỉ có 80 cán bộ) do công tác quản lý Nhà nước chỉ tập trung vào nhiệm vụ chính là hoạch định chính sách”. Việc cấp vốn và quản lý vốn cho KH&CN được tiến hành thông qua tổ chức là Quỹ nghiên cứu KH&CN, không trực thuộc các Bộ. Các cơ quan nghiên cứu và đào tạo cũng hoạt động độc lập. Đối với nhiều dịch vụ công như khuyến nông, thú y,... các Bộ chuyển sang hỗ trợ cho các đơn vị tư nhân hoạt động cạnh tranh trên thị trường. Bộ chỉ tập trung vào các dịch vụ công, đòi hỏi trình độ chuyên môn cao và không đem lại lợi nhuận như nghiên cứu thông tin thị trường, kiểm dịch động vật, thực vật, bảo vệ an toàn thực phẩm.

Bốn vấn đề thiết yếu cần được tiếp tục thảo luận, làm rõ trong các nghiên cứu và Hội thảo tiếp theo là:
* Mức đầu tư cho KH&CN và tỉ lệ phân phối giữa các ngành.
* Tiêu chí đánh giá kết quả các đề tài nghiên cứu triển khai.
* Hội đồng khoa học được tổ chức và  hoạt động như thế nào .
* Những bước cụ thể xây dựng thị trường sở hữu trí tuệ.
* Cơ chế pháp lý gắn với tiến trình tự chủ, tự chịu trách nhiệm ở các cơ quan nghiên cứu và doanh nghiệp KH&CN.

Đối chiếu bức tranh trên với thực tế Việt Nam thì thấy rằng chủ trương tự chủ, tự chịu trách nhiệm đối với các cơ quan nghiên cứu là đúng đắn, phù hợp với quy luật phát triển tự nhiên của xã hội. Tuy nhiên, chúng ta cũng thấy rằng ngay từ đầu cần vạch ra một ranh giới giữa nghiên cứu vì lợi nhuận và nghiên cứu vì lợi ích công. Loại hình thứ nhất nên dành cho các doanh nghiệp, hoặc các cơ quan nghiên cứu độc lập với quản lý Nhà nước  (nhưng vẫn chịu các ràng buộc pháp lý). Loại hình thứ hai thuộc phạm vi Nhà nước  phải trực tiếp quản lý. Với một ranh giới xác định rõ ràng như vậy, tiến trình tự chủ hóa sẽ giúp làm giảm gánh nặng quản lý Nhà nước, và khiến việc đầu tư KH&CN đạt hiệu quả cao hơn.
***
Do thời lượng của Hội thảo có hạn nên còn nhiều vấn đề cụ thể trong định hướng và các giải pháp phát triển KH&CN trong thập kỷ tới chưa được bàn thảo một cách thấu đáo. Nhưng tinh thần chung trong tham luận của các đại biểu đều cho rằng, muốn sớm đưa KH&CN thực sự trở thành động lực của phát triển kinh tế - xã hội thì phải thay đổi tư duy, thay đổi cách nghĩ, cách làm KH&CN.

(theo Tia Sáng)

 
Tin mới đưa:
Tin đã đưa:

“Đại học thì cần kết hợp lý luận khoa học với thực hành, ra sức học tập lý luận và khoa học tiên tiến của các nước bạn, kết hợp với thực tiễn nước ta, để thiết thực giúp ích cho công cuộc xây dựng nước nhà. Trung học thì cần đảm bảo cho học trò những tri thức phổ thông chắc chắn, thiết thực, thích hợp với nhu cầu và tiền đồ xây dựng nước nhà, bỏ những phần nào không cần thiết cho cuộc sống thực tế. Tiểu học thì cần giáo dục các cháu thiếu nhi: Yêu tổ quốc, yêu nhân dân, yêu lao động, yêu khoa học, trọng của công. Cách dạy phải nhẹ nhàng và vui vẻ, chớ gò ép thiếu nhi vào khuôn khổ của người lớn. Phải đặc biệt chú ý giữ gìn sức khoẻ các cháu.”

 
Trí thức trẻ là người tốt nghiệp đại học, tuổi từ 39 trở xuống. Do thu nhập sau ra trường hạn hẹp, thị trường nhà ở giá rẻ khan hiếm, nên điều kiện về an cư để lạc nghiệp còn khó khăn. Các bạn trí thức trẻ ước muốn gì về nơi ở của riêng mình (không phải do thừa kế, đi thuê):
 
 
 
Trong thời đại CMCN 4.0, Chuyển đổi số không còn là điều tốt đẹp nên có, mà là điều bắt buộc đối với tất cả tổ chức và doanh nghiệp, gắn với Chính quyền số, Kinh tế số, Xã hội số. Trong bối cảnh đô thị hóa, ngành XD có vai trò tiên phong trong Chuyển đổi số đế nâng cao năng lực cạnh tranh. Người ta còn cho rằng "QH đô thị là bệ phóng cho Chuyển đổi số". Lãnh đạo, người lao động trong doanh nghiệp XD phải chấp nhận và thích ứng dần với quá trình Chuyển đổi số. Các bạn SV, cựu SV trong lĩnh vực XD - Công dân kỹ thuật số trong tương lai, nghĩ gì về nhu cầu đào tạo nâng cao năng lực Chuyển đổi số trong cơ sở đào tạo ĐH:
 
 
Thông báo

   Liên kết website
 
  • Sơ đồ trang 
  • Bản quyền thuộc Bộ môn Kiến trúc Công nghệ - Khoa Kiến trúc Quy hoạch - Trường Đại học Xây dựng
    Địa chỉ liên hệ: Phòng 404 nhà A1 - Số 55 đường Giải Phóng - TP Hà Nội
    Điện thoại: (04) 3869 7045     Email: bmktcn@gmail.com
    Chủ biên: TS. Phạm Đình Tuyển - Phụ trách: TS. Nguyễn Cao Lãnh & cộng sự
    Powered by vnDIC.com