Tuần -19 - Ngày 19/03/2024
SỰ KIỆN TRONG TUẦN
Hỏi:

Em cảm thấy vô hướng quá  

Em chào thầy ạ, em là 1 sinh viên đang theo học tại trường Đại học Xây dựng Hà Nội và cũng đang học trong lớp Kiến trúc Công nghiệp của thầy ạ. Em có 1 số vấn đề nội tâm rất mong muốn được thầy giúp đỡ và mách bảo ạ. 
Vấn đề chính em đang gặp phải là em cảm thấy rất vô hướng như trong tiêu đề ạ. Em thấy bản thân mình không có tý năng lực nào để mai sau có thể hành nghề kiến trúc sư. Hiện tại em bị nản chí và cũng lo sợ nữa. Em vào trường cũng vì ước mơ có thể xây ngôi nhà do chính mình thiết kế và hành nghề. Nhưng em cảm thấy mình không đủ năng lực để có thể hành nghề, kiến thức trên trường là vô cùng lớn mà dù e đã học rồi nhưng lại bị quên lãng chỉ sau 1 học kỳ. Em cũng không giỏi vẽ và vẽ rất xấu nếu vẽ tay thì nhìn rất trẻ con và thiếu chuyên nghiệp, nhìn các bạn khác em cảm thấy rất tự ti, Em cũng không biết mình còn có thể đủ trình độ để đi thực tập không nữa. Chuyên môn của em em tự đánh giá là khá tệ, em rất suy sụp và cố gắng học những gì có thể mà chuyên ngành cần. Thầy có thể cho em xin ý kiến và liệu có giải pháp khắc phục không ạ, em rất sợ rằng nếu hành nghề thì bản thân không giỏi giang thì kinh tế làm ra sẽ bị thấp, không đủ sống. Vậy em phải làm sao ạ. 


Trả lời:

Thày đã nhận được thư.

Năng lực tự thân thời điểm này là kết quả của năng lực tự rèn luyện giai đoạn trước. Như em nêu trong thư, năng lực tự thân yếu, trước hết thể hiện:
i) Kiến thức chuyên môn còn nhiều khoảng trống và ngày càng rộng ra, do việc học không chăm chỉ;
ii) Trình bày bản vẽ kiến trúc xấu, do không cẩn thận khi thiết kế;
iii) Mất niềm tin vào chính mình, nản chí và dẫn đến lo sợ cho tương lai. 
Phải thấy đó là điều không tốt đẹp do chính em gây ra, để có trách nhiệm mà sửa mình. 
Được gia đình hỗ trợ, có sức khỏe và năng lực để học đến năm thứ 3, là may mắn lắm, khi so sánh với rất nhiều thanh niên người Việt khác. 

Một số việc phải làm ngay: 
i) Thay đổi ngay nhận thức cũ: Ta phải trở thành người tài với cả kỹ năng cứng và mềm phù hợp để cạnh tranh và hợp tác, không chỉ trong kiến trúc mà cả lĩnh vực liên quan khác mà xã hội đang cần và tạo ra giá trị gia tăng;
ii) Sử dụng thời gian hợp lý: Một ngày ngủ đủ 6- 7 tiếng để tái tạo sức lao động. Thời gian còn lại dành cho: Học ngoại ngữ và chuyển đổi số; Đi học đầy đủ và lắng nghe bài giảng; Đọc sách và tài liệu bổ sung kiến thức; Chủ động trao đổi chuyên môn với giảng viên và bạn bè;
iii) Chăm chỉ tự học tập: Lời chê ghê gớm nhất là Kẻ lười nhác. Từ Kẻ lười nhác đến Kẻ hèn hạ và vô dụng rất gần nhau. Không phải lúc nào cũng có người bên cạnh mà học hỏi, mà phải có kế hoạch tự học, từ trong sách vở đến mạng xã hội và thực tế;
iv) Mở ra với thế giới bên ngoài: Tìm người có đức, có tài mà chơi để học kiến thức và sự đồng thuận; Ra với môi trường tự nhiên mà hòa vào trong đó. Sẵn sàng trải nghiệm làm những điều tốt đẹp; 
v) Còn 2 năm nữa mới ra trường. Phải học để tốt nghiệp đại học, điểm khởi đầu sự nghiệp của một người tri thức. Đây là thời gian đủ để em tìm lại sự cân bằng cảm xúc và tận tâm thay đổi chính mình.

Nếu có vấn đề gì về việc học tập có thể trao đổi với thày. Thày sẵn sàng đồng hành.

Ngày 4/11/2023; Thày Phạm Đình Tuyển 
Hỏi:

Em kính chào thầy ạ.
Em đang đọc lần 2 quyển sách Nghĩ giàu làm giàu, xuất bản lần đầu năm 1937. Quyển sách được viết từ 90 năm trước nhưng nó vẫn đang phản ánh nhiều thực tế.
Em đã đọc được rằng "các cơ sở giáo dục cần có trách nhiệm hơn nữa trong việc định hướng nghề nghiệp cho sinh viên".
Em nghĩ đó là việc các thầy đang làm không ngừng. 
Em viết mail này để cảm ơn công việc của thầy ạ.

Em cảm ơn thầy đã đọc ạ.
Sinh viên 60KD3


Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Rất cám ơn về những dòng chia sẻ, động viên. 
Định hướng nghề nghiệp cho sinh viên không chỉ liên quan đến việc đào tạo kỹ năng cứng mà còn phải là kỹ năng mềm, liên quan trước hết đến năng lực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp. 
Cuốn sách "Nghĩ giàu, làm giàu" chỉ là một trong những nội dung mà thế hệ trẻ quan tâm.
Điều lớn lao hơn là họ phải có năng lực tự thân và năng lực tự rèn luyện để hình thành sự nghiệp và trở thành người tốt cho gia đình, cộng đồng và xã hội, phù hợp với chuẩn mực chung của loài người trong thế kỷ 21. 
Sinh viên là tương lai của thày.
Thày cùng các thày cô giáo khác đang nỗ lực hết sức để biến tương lai tốt đẹp đó thành hiện thực. 
Thày đang viết một cuốn sách với tiêu đề: 'Nâng cao năng lực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho sinh viên (và cựu sinh viên) trong lĩnh vực xây dựng'. Dự kiến tháng 5/2023 xuất bản. 
Chúc mọi điều tốt lành. 
Ngày 8/3/2023; Thày Phạm Đình Tuyển 

 
 
Hỏi:

 

Thưa thầy, em xin gửi kết quả bigfive mới của bản thân, qua đây em cũng xin cảm ơn thầy vì thông qua bài khảo sát bigfive và những lời thầy nói, em đã cố gắng khắc phục những yếu điểm của bản thân và cũng như trau dồi thêm kiến thức để khai phá bản thân, và thực tế đã có những chuyển biến tích cực trong cuộc sống và công việc của em, tuy vậy bản thân em cũng vẫn còn những thiếu sót, những điều em chưa thay đổi đc, em mong thầy thông cảm và trân thành cảm ơn thầy đã lắng nghe em.

 

Sinh viên Khóa 53KD, Khoa Kiến trúc Quy hoạch, ĐHXD Hà Nội

 


Trả lời:

 

Đã nhận được kết quả Big Five. Nên ghép thêm kết quả của những sinh viên khác, người khác để có thể so sánh và rút ra được nhận xét ta là ai và từ đó tự sửa mình. 

Kết quả cho thấy: Tính cách (hay kỹ năng mềm) thuộc loại trung bình. Yếu về tính hướng ngoại. 

Từng bước, từng bước mà cố gắng hơn. 

 

Ngày 3/2/2023, thày Phạm Đình Tuyển 

 


Hỏi:  Em gửi thầy kết quả Big Five ạ.




Trả lời: Thày đã nhận được kết quả đánh giá Big Five của em. 
Sau một năm tự nhìn nhận mình là ai và đã có những thay đổi . 
Tính cách Tận tâm và Hướng ngoại được cải thiện so với trước. 
Tính cách Cân bằng cảm xúc vẫn yếu như cũ. Theo các nghiên cứu mà thày được biết, tính cách Cân bằng cảm xúc là cốt lõi. Mọi năng lực hoạt động chuyên môn, xã hội của một con người đều dựa vào đây mà ra cả. 
Ta có mặt trên đời này đều có nguyên cớ tốt đẹp nào đó.  Phải tự tin hơn nữa vào chính mình, trước hết là từ công việc chuyên môn, nay chính là đồ án tốt nghiệp. 
Thày sẽ hỗ trợ chuyên môn để em có kết quả tốt nhất trong việc thực hiện học phần Đồ án tốt nghiệp. 
Ngày 10/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.  
 

Hỏi: E chào thầy ạ! E là Thắng ,sinh vien nhận đồ án tốt nghiệp nhóm thầy, nhóm mình có nhóm zalo riêng hay thế nào để trao đổi về đồ án k ạ ? Em tìm sđt thầy để add Zalo nhưng không được ạ! Em cảm ơn thầy.
Trả lời: Trao đổi trực tiếp với thày qua mail. 
 
Một số nội dung chính thực hiện trong 4 tuần đầu tiên: :
 
1) Đọc kỹ các yêu cầu về nội dung Học phần đồ án tốt nghiệp của Khoa và Bộ môn KTCN; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành ngay trong tuần thứ 1)  
2) Báo cáo về tên đề tài tốt nghiệp, vị trí cụ thể khu đất dự kiến theo tỷ lệ 1/500 (hoàn thành trong tuần thứ 1)
3) Chuản bị các quy định, tiêu chuẩn thiết kế có liên quan đến đề tài; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành trong tuần thứ 2)
4) Tìm 5 ví dụ trên thế giới về các công trình tương tự với loại hình dự kiến trong đề tài tốt nghiệp; nhận xét và đánh giá, kết luận rút ra để có thể ứng dụng cho đề tài (4 tuần phải hoàn thành); 
5) Đọc lại các nguyên lý thiết kế kiến trúc đã được học (phải làm ngay và liên tục cho đến khi bảo vệ đề tài);
6) Nên tự đánh giá Ta là ai. Đánh giá theo phần mềm  Big Five- tính cách sinh viên, để thày biết rõ hơn về sinh viên. 
Phần mềm đánh giá: http://talaai.com.vn/   (talaai.com.vn)
Sau đó gửi ngay kết quả đánh giá tính cách cho thày, để có thể hỗ trợ. 
 
Gặp nhau 2 tuần/lần. Mỗi lần gặp cần chuẩn bị sẵn câu hỏi để có thể trao đổi tối đa những vấn đề liên quan đến đề tài tốt nghiệp mà không tự trả lời được. 
Địa điểm gặp: Chiều thứ tư hàng tuần, từ 16h - 17h30 tại Văn phòng Bộ môn KTCN. 
 
Đồ án tốt nghiệp là một sự kiện quan trọng của đời người lao động trí óc. 
Phải nỗ lực hết sức và dành tất cả thời gian, nguồn lực cho đồ án. Từ đây mới có kết quả tốt nhất, để trải nghiệm, hình thành năng lực cần thiết chuẩn bị cho việc ra trường và làm việc với vô số những người tài khác trong xã hội. 
 
2/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển. 
 

Hỏi:  Em chào bộ môn ạ, em là Hoàng Đức Dương lớp 66XD8 msv-0013966 đang làm bài tiểu luận về công trình dân dụng ạ em thấy bộ môn có đăng bài về công trình galaxy soho ở Trung Quốc vậy em muốn xin bộ môn cho em bài đăng đó được không ạ, em xin cảm ơn bộ môn,em chào bộ môn ạ.


Trả lời: Trang WEB bmktcn.com được thành lập với mục tiêu chính là phục vụ sinh viên. Đương nhiên là em được đăng lại các bài viết trên trang WEB này. 
Chủ  biên: TS. Phạm ĐÌnh Tuyển 

Hỏi:

Em gửi thày bài Trắc nghiệm tính cách – Big Five (talaai.com.vn)


Trả lời:

Thày đã nhận được biểu tượng Big Five của em. Đây là Big Five rất điển hình của sinh viên. Em còn là người mạnh về Hướng ngoại, một tính cách rất được coi trọng trong Thời đại liên kết và hội nhập. 
Do còn trong giai đoạn là sinh viên gắn với Học hỏi, Học tập là chính và chưa có Học hành, nên tính cách Tận tâm của em còn thiếu mạnh mẽ so với tính cách khác.  
Khi làm việc trong doanh nghiệp hay tổ chức nào đó, người sử dụng lao động đánh giá trước hết tính cách Tận tâm và là kỹ năng mềm cơ bản của mỗi nhân viên. 
Không đợi đến lúc ra trường, ngay từ bây giờ em dành quan tâm hơn cho tính cách này. Nếu làm được như vậy, sẽ thuận lợi hơn khi thử việc và nhiều cơ hội hơn trong sự nghiệp. 
Khi trắc nghiệm Big Five, Tận tâm cũng là tính cách nổi trội của thày. Trong công việc, thày luôn có thiện cảm với những người Tận tâm. 
Chúc em sớm trở thành con người thật sự Tận tâm. 

Ngày 24/4/2021, Thày Phạm Đình Tuyển. 


Hỏi:

Em thưa thầy, thầy có thể cho em hỏi làm sao mình có thể kết nối làm quen với những người giỏi hơn mình ạ, em cảm ơn thầy.


Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Đối với một đất nước: Hiền tài như nguyên khí quốc gia. Mạnh hay yếu từ đó mà ra cả.
Đối với một cá nhân: Suốt cả đời gắn với việc học: Học cái gì và học thày nào. Và sự học luôn đi cùng với sự sang trọng và thịnh vượng.
Những người giỏi hay người hiền tài có thể thức tỉnh cho ta học cái gì một cách hiệu quả và qua đó họ cũng trở thành thày của ta.
Người tài giỏi là người làm những việc mang lại giá trị gia tăng cao mà người thường không làm được. Người hiền tài là người mang tài của mình ra giúp xã hội.
Vị thế xã hội cấp độ nào thì có người tài, người hiền tài cấp độ đó, ví như người tài giỏi trong lớp, trong trường, trong ngành, trong vùng, trong quốc gia và thế giới.
Mỗi người thường tìm và chơi với người giỏi phù hợp với vị thế của họ. Khi tiến bộ, sang một vị thế mới cao hơn, lại tìm thày giỏi tương xứng ở vị thế đó mà học.
Khi đã tài giỏi trong một vị thế, chính ta lại trở thành người thày để dẫn dắt những người khác chưa có điều kiện giỏi bằng ta. Từ đây ta cũng có được phẩm cách của người chủ và người lãnh đạo.  
Khi đã hiểu được sự cần thiết của việc tìm người giỏi hay người hiền tài để học và hành, thì tất yếu ta sẽ tự thay đổi để tìm được cách kết nối với họ.
Những hiền tài luôn mong muốn làm những điều tốt đẹp. Vậy hãy thể hiện cho họ thấy tính cách của ta cũng luôn mạnh mẽ hướng về điều đó.
Là sinh viên, trước hết hãy tìm thày hay người giỏi trong lớp, khoa, trường; trong gia đình và dòng họ để học.
Thày chúc em sớm thành công.

Ngày 19/4/2021. Thày Phạm Đình Tuyển


Hỏi:

Em thưa thầy (cô). Trong quá trình làm đồ án thì trong lớp có nhóm không hoà đồng được và bạn trong nhóm xin sang nhóm khác. Vậy bạn đó đề xuất chuyển nhóm với thầy trong buổi thông tới luôn được không ạ? Em cảm ơn ạ!


Trả lời:

Bộ môn đã nhận được thư của em. 
Học kỹ năng mềm phối hợp với các thành viên có liên quan trong hoạt động tư vấn là một trong những mục tiêu của việc Làm đồ án theo nhóm. 
Ai cũng phải nỗ lực tự học điều này để đình hình được nhận thức: Sức mạnh và vị thế của một tổ chức chủ yếu được xây dựng trên nền tảng của việc "Cùng nghĩ,Cùng làm".Từ đó mới mong công việc đạt được hiệu quả cao nhất.
23/4/2019. Thày Phạm Đình Tuyển 


Hỏi:

Em chào thầy, các câu trả lời của thầy khiến em thấy rất hữu ích. Em muốn hỏi thầy khi thầy gặp những bế tắc hay thất bại trong cuộc sống thầy đã tự khắc phục như thế nào, có khi nào thầy cảm thấy mệt mỏi với công việc của mình không. Hiện tại có những lúc em cảm thấy kém cỏi so với  người khác, xin thầy cho em lời khuyên được không ạ?

Em cảm ơn thầy rất nhiều. 
Trả lời:


Thày đã nhận được thư của em 
Chắc chắn trong cuộc đời không có ai chỉ toàn thành công cả. 
Trong hoạt động chính trị, thất bại là gắn với tính mạng. 
Trong hoạt động kinh tế, thất bại là gắn với thiệt hại về kinh tế và thời gian.
Trong hoạt động xã hội, thất bại là mất niềm tin và vị thế… 

Trong thời đại hội nhập ngày nay, con người phải cạnh tranh với những đối thủ rất mạnh mà trong nhiều trường hợp ta còn chưa biết nhiều về họ; giống như đi thi Olimpic mà không biết sẽ phải thi môn gì; đến đó mới rõ. 
Chính vì vậy, xã hội bây giờ cần những người: i) Tư tưởng tiến bộ; ii) Yêu tự do; iii) Hoạt động đa năng và biết liên kết với nhiều người để làm nhiều việc; trong đó đặc biệt với em là nhân tố thứ ba. 

Nếu một người chỉ chăm chăm làm một việc; việc đó thất bại có nghĩa là mất tất cả. 
Nếu một người làm ba việc; một việc thành công, hai việc thất bại, điều đó cũng chấp nhận được.
Nếu một người làm năm việc; ba việc thành công, hai việc thất bại, điều đó được coi như đã thành công.  

Đã đi học được đến bậc đại học, chắc chắn em có cơ hội hơn rất nhiều người không có điều kiện đi học ngoài xã hội kia (thậm chí nhiều người còn khuyết tật). 
Hãy học và rèn luyện trở thành người đa năng, nghĩa là tập làm nhiều việc một lúc (ưu tiên là việc theo chuyên môn giỏi nhất của mình, tiếp đến là việc mà xã hội đang cần và cuối cùng là việc mà mình yêu thích). Cũng chính từ đây em sẽ tìm được những mặt mạnh của mình.
Đối với những người tri thức, trong tâm thức của họ không có chỗ cho từ “bế tắc” và “mệt mỏi”, chỉ có từ “khó khăn” và “sáng tạo” để vượt qua mà thôi. (Tất nhiên, trong cuộc sống ai cũng phải chịu những nỗi đau buồn, ví như sự mất mát của người thân, bạn bè, đồng loại). 
Một điều nữa em cũng cần biết: Sức mạnh để làm những điều khác biệt và sẽ thành công, không phải chỉ xuất phát từ bản thân em, từ thế giới thực tại này, mà còn được khởi nguồn từ sức mạnh tinh thần của tiền nhân, tổ tiên và dòng họ gia đình em. Vì vậy, phải tìm hiểu, học để phát huy cho được sức mạnh tinh thần này, thậm chí biến thành niềm tin cốt lõi của mình.  

Chúc em trở thành con người đa năng và thành công.  

Ngày 4/12/2018. Thày Phạm Đình Tuyển  

 


Thông tin định kỳ
+ Câu hỏi ôn thi môn học Kiến trúc CN - DD
+ Câu hỏi ôn thi môn học KTCN
+ Bảng giờ lên lớp
+ Giải thưởng Loa Thành
+ Quyết định số 1982/QĐ-TTg phê duyệt Khung trình độ quốc gia Việt Nam
+ Quy định mới về Quy chế đào tạo ĐH hệ chính quy theo hệ thống tín chỉ của Trường ĐHXD
+ Chương trình khung môn học học phần tiến sỹ chuyên ngành Kiến trúc Công nghiệp
+ Dạy học theo tiếp cận “CDIO” trong đào tạo đại học
+ Quyết định số 27/2018/QĐ-TTg ban hành Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam
+ NQ số 44/NQ-CP ban hành Chương trình hành động về đổi mới căn bản, toàn diện GD & ĐT
+ Bộ Xây dựng cung cấp 37 dịch vụ công trực tuyến mức độ 4
+ NĐ 109/2022/NĐ-CP quy định về hoạt động KHCN trong cơ sở giáo dục ĐH
+ Công bố Báo cáo Việt Nam 2035
+ Hệ thống tài liệu phục vụ thực hiện học phần Đồ án KTCN và Công trình đầu mối HTKT
+ Danh mục các video trên WEB bmktcn.com
+ Truyền thuyết Kiến trúc kho báu Chùa Một Cột
+ Danh mục các dự án quy hoạch KCN tại VN
+ Danh mục dự án QH các KKT ven biển Việt Nam
+ Danh mục dự án QH các KKT cửa khẩu tại VN
+ Danh mục hệ thống Văn bản quy phạm pháp luật trên WEB bmktcn.com
Hội thảo trong nước
Báo cáo đề dẫn Hội thảo về NOXH 2018: "Nơi ở công nhân KCN: Nhà ở, Sinh kế và Cộng đồng
10/12/2018



Báo cáo đề dẫn Hội thảo khoa học về nhà ở xã hội 2018:

"Nơi ở công nhân khu công nghiệp: Nhà ở, Sinh kế và Cộng đồng

----------------------------------------------

 

A. GIỚI THIỆU TÓM TẮT HỘI THẢO NHÀ Ở XÃ HỘI 2016

Cách đây hai năm, năm 2016, Bộ môn Kiến trúc Công nghệ, Khoa Kiến trúc và Quy hoạch, Trường Đại học Xây dựng kết hợp với các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước liên quan tiến hành Hội thảo khoa học về nhà ở xã hội (NOXH): "Bức tranh toàn cảnh về NOXH - Thách thức và Cơ hội".

Hội thảo khoa học về NOXH 2016 đã cho thấy bức tranh toàn cảnh về phát triển và quản lý NOXH tại Việt Nam là rộng lớn, song mờ nhạt và còn nhỏ bé về giá trị. Trong bức tranh toàn cảnh đó, có một số vấn đề nổi bật:

1) Bối cảnh khởi đầu phát triển nhà ở xã hội

a) Dân số Việt Nam hiện vào khoảng 90,5 triệu người (năm 2018 là 96,8 triệu); Với tốc độ gia tăng dân số 1,03%, mỗi năm tăng thêm khoảng 1 triệu người. Hàng năm không chỉ phải tạo thêm khoảng 1 triệu việc làm mà còn phải đầu tư xây dựng mới khoảng 25 triệu m2 nhà ở. Với khả năng chi trả nhà ở theo mức thu nhập hàng tháng còn rất thấp, khoảng 5 triệu đồng/tháng, nhu cầu về NOXH rất lớn. Chỉ riêng khu vực đô thị (với mức độ tăng trưởng dân số khoảng 3,3%), dự kiến hàng năm phải xây dựng khoảng 10 triệu m2 NOXH.

b) NOXH là nhà ở được Nhà nước ưu tiên đáp ứng cho 10 nhóm đối tượng. Trong đó, nhóm đối tượng: Hộ gia đình nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn; Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị; Người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài KCN; Cán bộ, công chức, viên chức; Học sinh, sinh viên là có số lượng lớn nhất. Nếu giải quyết được nhà ở cho nhóm đối tượng này, về cơ bản sẽ giải quyết được vấn đề NOXH cũng như chiến lược phát triển nhà ở quốc gia.

2) Về nhận thức chung

a) Phát triển NOXH trong quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa mang tính phổ quát, đặc biệt tại nhóm quốc gia đang phát triển. Mỗi một quốc gia có quan điểm và phương thức phát triển NOXH riêng phụ thuộc vào điều kiện thể chế, kinh tế, xã hội và văn hóa của mỗi nước gắn với việc ứng dụng mô hình phát triển và quản lý NOXH (ví dụ như mô hình về: Cấu trúc căn hộ, nhà theo quy mô tối thiểu của không gian phòng và số người sống trong đó; Cung cấp tài chính hỗ trợ người thuê, mua nhà; Ứng dụng công nghiệp hóa xây dựng linh hoạt; Xây dựng nhà ở phi tập trung; Sử dụng mạng xã hội trong việc hỗ trợ tự xây dựng nhà...).

b) Tại các nước đang phát triển như Việt Nam, ngay trong phạm vi quốc gia lại phân ra thành nhiều khu vực với mức độ đô thị hóa và mức thu nhập của người lao động khác nhau. Mỗi khu vực đòi hỏi cách giải quyết với các mô hình phát triển và quản lý NOXH khác nhau.

c) Chủ trương, chính sách và chương trình phát triển NOXH tại Việt Nam là nhất quán và rõ ràng, được thể hiện trong Hiến pháp 2013; Luật Nhà ở năm 2014, Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030; Nghị định 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý NOXH.

d) Theo Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia, trong giai đoạn 2011-2020 phải xây dựng khoảng 22,5 triệu m2 NOXH, tương đương với việc phải xây dựng khoảng 2,25 triệu m2 NOXH hàng năm. Kết quả đạt được trong giai đoạn 2011- 2015 vào khoảng 2,8 triệu m2, tương đương với khoảng 0,6 triệu m2 NOXH/năm. Điều đó có nghĩa là trong những những năm tới 2016-2020, mỗi năm phải xây dựng khoảng 4 triệu m2 sàn NOXH, gấp khoảng hơn 4 lần so với năng lực hiện có. Kỳ tích này không thể thực hiện được với số lượng các doanh nghiệp xây dựng NOXH và mô hình phát triển NOXH hiện tại.

e) Muốn phát triển NOXH phải có nhận thức và triết lý rõ ràng:

- Phát triển NOXH tại Việt Nam được coi là một trong những chương trình phát triển kinh tế - xã hội quan trọng của quốc gia. Nhà nước không thu tiền sử dụng đất để giảm giá nhà, hỗ trợ vốn vay lãi suất thấp…đó cũng chính là đầu tư cho tăng trưởng;

- Nhu cầu về NOXH ngày càng lớn do tăng dân số, quá trình đô thị hóa và khả năng chi trả cho nhà ở hạn chế. Nếu không giải quyết tốt nhu cầu này, tại các khu đô thị rồi sẽ xuất hiện các khu nhà ở tạm bợ, nảy sinh nhiều vấn đề về an sinh xã hội và môi trường;

- Để phát triển và quản lý NOXH phải quan tâm đồng thời cả 3 loại công nghệ: i) Công nghệ chiến lược, liên quan đến quan điểm, hành lang pháp lý quốc gia và địa phương cho phát triển NOXH; ii) Công nghệ quản lý, liên quan đến việc huy động các nguồn lực, điều hành và giám sát phát triển NOXH, hệ thống kết cấu hạ tầng có liên quan; iii) Công nghệ kỹ thuật hay công nghệ trình diễn, liên quan đến doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân tạo lập và tiêu dùng sản phẩm NOXH;

- Triết lý quan trọng cốt lõi của việc phát triển NOXH là "Hướng về người dân" chứ không phải là "Hướng về nhà ở"; hay nói cách khác là khởi nguồn từ “Mong muốn của người dân về nhà ở” để phát triền nhà ở.

- Chính sách phát triển NOXH phải lan truyền rộng khắp trong cả nước, gồm 2 ưu tiên chính: i) Khuyến khích dự án (tập trung và phi tập trung) NOXH và ii) Hỗ trợ tài chính cho hộ gia đình thu nhập thấp có cơ hội thuê mua, mua nhà và tự tổ chức xây dựng mới, cải tạo nâng cấp nhà;

- NOXH không chỉ là sản phẩm bất động sản của doanh nghiệp mà là sản phẩm của toàn xã hội và phải được đa dạng hóa phù hợp với thị trường rộng khắp trong cả nước;

- Phát triển NOXH phải đi song song với phát triển nhà ở thương mại, là yếu tố tạo lập các khu nhà ở, khu đô thị mới.

3) Phương hướng phát triển - Cơ hội và thách thức

Phát triển và quản lý NOXH phải thực hiện một cách tổng thể, liên ngành và liên tục, bao gồm đồng bộ các phương hướng phát triển với các nội dung sau:

a) Ứng dụng cách làm mới với 4 mô hình phát triển mới:

Đây là các mô hình: i) Phù hợp với điều kiện đặc thù về kinh tế xã hội của mỗi địa phương và theo từng loại đối tượng được ưu đãi về NOXH, để vừa đảm bảo được sự quản lý có hiệu quả của Nhà nước vừa có thể huy động rộng rãi các nguồn lực xã hội phát triển NOXH; ii) Tiêu biểu cho các giải pháp công nghệ trong phát triển và quản lý NOXH, nhằm giảm giá thành NOXH song vẫn đảm bảo chất lượng; iii) Khâu kết nối giữa vai trò, trách nhiệm của Nhà nước với vai trò của doanh nghiệp, cộng đồng dân cư; iv) Công cụ quan trọng cho việc xã hội hoá phát triển NOXH.

Có 4 Mô hình phát triển NOXH chính, tạo thành hệ thống Mô hình phát triển NOXH. Mỗi Mô hình đều có vai trò trong hệ thống, có thể hoạt động độc lập hoặc hỗ trợ, tương tác với nhau trong một dự án hoặc trong nhóm nhà ở, khu đô thị:

- Mô hình phát triển NOXH dạng đầu tư xây dựng tập trung – Mô hình A, thuộc hình thức phát triển NOXH theo dự án, do doanh nghiệp đầu tư xây dựng cho tới sản phẩm hoàn chỉnh cuối cùng là nhà ở dạng căn hộ chung cư hay nhà liên kế; Mô hình có hai dạng: A1 - Dạng đầu tư xây dựng bằng một phần hoặc toàn bộ vốn ngân sách Nhà nước; A2 - Dạng đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn ngoài ngân sách để cho thuê, thuê mua và bán;

- Mô hình phát triển NOXH dạng dân doanh – Mô hình B, thuộc hình thức phát triển nhà ở của hộ gia đình, cá nhân để cho thuê, bán. Dạng phổ biến nhất là xây dựng để cho thuê, vì vậy còn được gọi là Mô hình nhà trọ với sản phẩm là căn hộ cho thuê (chung cư mini - phòng trọ theo chiều cao) và phòng trọ cho thuê (dãy trọ).

- Mô hình phát triển NOXH dạng phi tập trung – Mô hình C, thuộc hình thức phát triển NOXH theo dự án, do doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế và cả người dân tham gia đầu tư xây dựng. Trong mô hình này, doanh nghiệp tạo lập dự án, đầu tư xây dựng hệ thống HTKT chung và hạ tầng xã hội, tham gia đầu tư xây dựng công trình hoặc bán các lô đất có HTKT cho đối tượng được hỗ trợ NOXH mua và tự tổ chức xây dựng nhà ở của mình theo quy hoạch và mẫu thiết kế đã được phê duyệt. Mô hình có hai dạng: C1 - Tại các lô đất ở có HTKT, doanh nghiệp tạo sản phẩm là công trình nhà liên kế dạng thô, hoặc hoàn thiện một phần. Người dân sau khi mua sẽ tiếp tục hoàn thiện toàn bộ sản phẩm; C2 – Chủ đầu tư bán sản phẩm là lô đất ở có HTKT, người dân sau khi mua sẽ tự tổ chức xây dựng công trình.

- Mô hình NOXH tự xây đơn lẻ - Mô hình D, thuộc hình thức phát triển nhà ở của hộ gia đình, cá nhân. Người dân thuộc đối tượng được hỗ trợ NOXH, có quỹ đất hoặc có nhà song thuộc loại bán kiên cố, nhà tạm, cần có sự hỗ trợ của Nhà nước về nguồn vốn, của xã hội về tư vấn xây dựng…để có thể tự tổ chức xây dựng, cải tạo nâng cấp ngôi nhà của chính họ.

b) Ứng dụng các giải pháp quy hoạch, xây dựng và guản lý thích ứng và hiệu quả

Đây phải là các giải pháp đảm bảo được các quy định tương tự như giải pháp xây dựng nhà ở thương mại thông thường, song có chú ý đến các yếu tố đặc thù của NOXH:

- Quy hoạch dự án NOXH không chỉ đáp ứng các yêu cầu là không gian cho hoạt động cư trú mà còn phải đáp ứng cho hoạt động kinh tế, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân;

- Không thể giảm giá thành nhà bằng cách giảm quy mô của căn hộ, nhà xuống quá ngưỡng để không còn gọi đó là nhà ở. Việc phát triển NOXH chỉ bền vững khi gắn với việc tăng thu nhập hay khả năng chi trả của người dân.

- Việc ứng dụng công nghiệp hóa xây dựng với các loại công nghệ tiên tiến để sản xuất hàng loạt có thể giảm giá thành NOXH từ 5 -15%. Có 6 loại công nghệ xây dựng tiên tiến đang ứng dụng đại trà trong xây dựng NOXH: Bê tông dự ứng lực; Bê tông tường chịu lực có sử dụng phụ gia; Sàn rỗng C- Deck; Bê tông nhẹ; Sử dụng tấm 3D-panel; Gia cố nền đất dưới móng - Top-base.

- Cần thiết phải xây dựng Bộ tiêu chí đánh giá tổng hợp giải pháp xây dựng NOXH, nhằm lượng hóa các vấn đề liên quan đến giá thành, chất lượng NOXH, qua đó giúp Nhà nước, xã hội có thể đánh giá việc sử dụng nguồn lực có hiệu quả nhất trong việc tạo ra sản phẩm NOXH (hiện đã xây dựng Bộ tiêu chí đánh giá tổng hợp giải pháp xây dựng với 67 tiêu chí đánh giá, phân theo các nhóm; Sử dụng các phần mềm chuyên dụng để thực hiện đánh giá và so sánh với các công trình tương tự khác).

c) Chú trọng đồng thời các hoạt động cư trú, sinh kế và hòa nhập cộng đồng

NOXH không chỉ là ngôi nhà mà còn là nơi ở, gắn với: i) Đặc điểm cư trú của cư dân có tính ổn định lâu dài hay có tính tạm thời phù hợp với từng loại hình NOXH; ii) Nhu cầu và cơ hội về hoạt động sinh kế trong dự án NOXH; iii) Các mức độ hòa nhập cộng đồng phù hợp với loại cư trú.

d) Ngoài hệ thống HTKT, hạ tầng xã hội cần đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng cho phát triển và quản lý NOXH

Hệ thống hạ tầng NOXH gồm 3 hệ thống: Hạ tầng kỹ thuật; Hạ tầng xã hội; Hạ tầng phát triển và quản lý NOXH. Trong đó có điểm cần chú ý là:

- Hệ thống hạ tầng xã hội với công trình dịch vụ đô thị mở rộng, là cơ sở cho tổ chức không gian các hoạt động kinh tế, tạo việc làm, tăng thu nhập và là yếu tố tạo thị tại dự án NOXH;

- Dự án NOXH không chỉ cần hệ thống HTKT, hạ tầng xã hội mà còn cần hệ thống hạ tầng phát triển và quản lý NOXH, gồm: i) Hạ tầng tài chính, là Quỹ tín dụng phát triển NOXH với hai hoạt động chính: Hoạt động tín dụng ngân hàng và Hoạt động phục vụ cho mục tiêu phát triển NOXH, trong đó có giải pháp tạo nguồn cho Quỹ tín dụng từ quỹ đất 20% NOXH; ii) Hạ tầng công nghệ thông tin, là Hệ thống cơ sở dữ liệu phát triển và quản lý NOXH; iii) Hạ tầng khoa học công nghệ; Hệ sinh thái khởi nghiệp doanh nghiệp, doanh nghiệp xã hội và tổ chức cộng đồng (bao gồm cả mạng xã hội).

e) Đảm bảo mối tương tác với thị trường bất động sản

Một dự án NOXH sau 5 năm đã có thể trở thành dự án nhà ở thương mại. Vì vậy phải quan tâm đến mối tương tác 2 chiều giữa thị trường bất động sản và phát triển NOXH.

f) Chú trọng mối tương quan giữa khả năng chi trả cho nhà ở và giá nhà

Mối tương quan này được xác định qua Chỉ số đánh giá khả năng hiện thực của sản phẩm (còn được gọi là chỉ số đánh giá về sự hợp lý của giá bất động sản – giá nhà so với thu nhập); được tính bằng giá của một căn hộ, căn nhà chia cho khả năng chi trả của người dân (bằng 30% thu nhập trung bình của người lao động theo năm). Từ đó tính ra số năm trả hết tiền mua nhà. Nhờ Chỉ số này có thể thống nhất và đơn giản hóa cách xác định mức độ hợp lý của sản phẩm NOXH…

4) Chương trình, đề tài đã thực hiện giữa hai kỳ Hội thảo

Từ kết quả Hội thảo 2016, Bộ môn Kiến trúc Công nghệ đã đề xuất và kiến nghị một số chương trình phát triển và quản lý NOXH. Các đề xuất và kiến nghị này đã gửi đến các cơ quan quản lý Nhà nước có liên quan.

Trong giai đoạn giữa hai kỳ Hội thảo, riêng Bộ môn Kiến trúc Công nghệ đã phối hợp với các tổ chức đơn vị có liên quan tiến hành một số chương trình cụ thể:

a) Tham gia thực thực hiện các đề tài nghiên cứu gắn với NOXH, ví dụ như: Đề tài Bộ Xây dựng: Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu để phát triển và quản lý NOXH (2 năm, đang thực hiện; 2019 nghiệm thu); Đề tài cấp trường: Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về nhà ở công nhân các KCN Hà Nội;

b) Kết hợp với Công ty CP Đầu tư và Phát triển Công nghệ ĐHXD NUCETECH nghiên cứu, triển khai thực nghiệm: Mô hình nhà ở sử dụng tấm tường 3D (chủ yếu cho người thu nhập thấp); Mô hình gọi vốn cộng đồng (crowdfunding) cho dự án NOXH (ví dụ tại KCN Đồng Văn, tỉnh Hà Nam);

c) Đào tạo sau đại học gắn với đề tài NOXH: Đề tài của NCS Lê Lan Hương: Quy hoạch khu nhà ở công nhân các KCN vùng Đồng bằng sông Hồng gắn với tạo lập sinh kế và phát triển cộng đồng.

d) Phối hợp với tổ chức nước ngoài hỗ trợ trong việc nghiên cứu NOXH;

e) Triển khai 2 trang WEB phục vụ cho chương trình: Tuvanxaydungonline.vn và Nhaoxahoivietnam.vn; trong đó đặc biệt là trang WEB Tuvanxaydungonline.vn phục vụ trực tiếp và miễn phí cho người dân tổ chức xây dựng nhà ở của mình.

x

x     x

B. GIỚI THIỆU VỀ HỘI THẢO NHÀ Ở XÃ HỘI 2018

1) Bối cảnh Hội thảo NOXH 2018

a) Dự báo về sự bùng nổ phát triển NOXH giai đoạn 2018 - 2020 đã không xảy ra

Đã không có sự bùng nổ phát triển NOXH cùng với: Sự gia tăng số lượng các tổ chức, doanh nghiệp đầu tư xây dựng NOXH; Sự tham gia tích cực xây dựng nhà ở cho công nhân của các doanh nghiệp sử dụng lao động trong và ngoài KCN; Sự chủ động xây dựng, nâng cấp nhà ở của chính cộng đồng xã hội; Sự phát triển tương xứng của hệ thống kết cấu hạ tầng, đặc biệt là Hệ thống cơ sở dữ liệu về phát triển và quản lý NOXH....

Những vấn đề hạn chế trong việc thực hiện Chương trình phát triển và quản lý NOXH, mà đã được chỉ ra trong Hội thảo NOXH 2016, vẫn chậm được giải quyết: i) Chưa xây dựng được Chương trình phát triển NOXH tại các địa phương; ii) Chưa thu hút và thúc đẩy hiệu quả việc xã hội hóa phát triển NOXH; iii) Chưa ứng dụng linh hoạt mô hình phát triển NOXH gắn với cơ cấu sản phẩm và iv) Chưa quan tâm đúng mức hoạt động sinh kế và cộng đồng của người dân...

b) Nhu cầu NOXH vẫn là rất lớn và đang chờ để giải quyết

Nhu cầu NOXH hiện nay ngày càng lớn, đặc biệt là NOXH cho công nhân KCN. Nhu cầu diện tích NOXH của những năm trước chưa thực hiện hết, lại gánh thêm nhu cầu mới tăng dần theo từng năm.  

Theo thống kê của Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam, hiện cả nước có 2,8 triệu công nhân tại các KCN, khu chế xuất, trong đó có 1,7 triệu người có nhu cầu về nhà ở. Trong khi đó, theo số liệu từ Bộ Xây dựng, trên phạm vi cả nước, mới hoàn thành đầu tư xây dựng 87 dự án NOXH cho công nhân KCN, quy mô xây dựng khoảng 28.800 căn hộ, đáp ứng được gần 28% nhu cầu về nhà ở cho công nhân; 72% nhu cầu còn lại sẽ tiếp tục hy vọng chờ giải quyết và tự giải quyết bằng mô hình thuê trọ.

Ngay cả trong các trung tâm đầy tiềm năng như thành phố Thành phố Hà Nội cũng chỉ mới đáp ứng được khoảng 10% nhu cầu chỗ ở cho công nhân, còn thành phố HCM mới giải quyết được khoảng 15% nhu cầu.

Theo số liệu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đến hết tháng 12/2017, cả nước có 360 KCN, thu hút hàng triệu lao động, tạo ra làn sóng dịch cư lớn từ nông thôn ra đô thị. Đã theo một xu hướng, thanh niên rời nông thôn ra đô thị làm công nhân, dù gặp khó khăn cũng hiếm khi quay trở về nơi cũ. Có ý kiến nhận xét rằng, phổ biến công nhân KCN đang trong tình trạng “5 không”: Không nhà cửa, không gia đình, không tình yêu, không vui chơi giải trí, không thể dục thể thao. Phát triển NOXH giờ đây không chỉ đơn thuần là đáp ứng nhu cầu nơi ở mà còn cả nhu cầu xã hội rộng lớn hơn đi kèm.

c) Phát triển NOXH hiện chưa được quan tâm đúng mức

Về phương diện quản lý Nhà nước, vấn đề NOXH đã nhường cho các chương trình mới: Khởi nghiệp, CMCN 4.0, Đô thị thông minh, Nông nghiệp công nghệ cao...:

- Trong Chỉ tiêu phấn đấu và thực hiện năm 2018, 2019 với 12 chỉ tiêu: 1) Tổng sản phẩm trong nước; 2) Tổng kim ngạch xuất khẩu; 3) Tỷ lệ nhập siêu so với tổng kim ngạch xuất khẩu; 4) Tốc độ tăng giá tiêu dùng; 5) Tổng vốn đầu tư phát triển xã hội; 6) Tỷ lệ hộ nghèo; 7) Tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị; 8) Tỷ lệ lao động qua đào tạo; 9) Số giường bệnh trên 10.000 dân; 10) Tỷ lệ dân số tham gia BHYT; 11) Tỷ lệ KCN, khu chế xuất đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn môi trường; 12) Tỷ lệ che phủ rừng. Không có chỉ tiêu nào về phát triển NOXH;

- Trong Mục tiêu tổng quát năm 2019 cũng như 8 nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu cần tập trung thực hiện trong năm 2019, vấn đề NOXH rất mờ nhạt, có lẽ được lồng ghép vào mục tiêu: Nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân.

Về phương diện xã hội, vấn đề NOXH đã không còn được quan tâm nhiều như những năm trước. Tại phụ lục có bảng đánh giá mức quan tâm của xã hội về NOXH, nhà ở công nhân tại Việt Nam dựa trên thống kê theo thang điểm của Google Trends. Thang điểm cho thấy:

- Quan tâm của xã hội về từ khóa NOXH đã giảm: Năm 2018 (57 điểm) là năm có điểm quan tâm ít nhất về NOXH, giảm 9 điểm so với 2017 (66 điểm) và 2 điểm so với 2016 (59 điểm);

- Quan tâm của xã hội về từ khóa nhà ở công nhân cũng giảm: Như vậy, năm 2018 (49 điểm) là năm có điểm quan tâm ít nhất về nhà ở công nhân,giảm 2 điểm so với 2017 (51 điểm) và giảm 10 điểm so với 2016 (59 điểm).

Có thể thấy, tại thời điểm Hội thảo NOXH 2018 (12/2018), tình trạng quan tâm chung của toàn xã hội đến vấn đề NOXH: “Trên đã giảm nóng, Giữa vẫn lạnh và Dưới dần nguội lạnh”.

2) Mục tiêu của Hội thảo NOXH 2018

Mục tiêu chính: Tiếp tục góp phần thực hiện chủ trương, chính sách, chương trình phát triển NOXH của Nhà nước đã ban hành; Thúc đẩy xã hội quan tâm trở lại vấn đề NOXH.

Mục tiêu cụ thể : Định hình Chương trình hội thảo về NOXH (2 năm /lần) theo hướng quốc gia và quốc tế, ngày càng rộng và sâu hơn; Hình thành được các hướng nghiên cứu mới về phát triển NOXH; Thúc đẩy quá trình liên kết, hợp tác với các tổ chức, đơn vị, cá nhân trong và ngoài nước có liên quan; Góp phần đào luyện cán bộ và nâng tầm vị thế chuyên môn.   

3) Nội dung của Hội thảo NOXH 2018

a) Tập trung bàn luận về NOXH cho người lao động làm việc tại các doanh nghiệp trong KCN

- Hội thảo NOXH 2016 với tiêu đề: "Bức tranh toàn cảnh về NOXH - Thách thức và Cơ hội" cho thấy mức độ quan tâm theo chiều rộng của Hội thảo, gắn với việc xác định và làm rõ vấn đề có liên quan đến phát triển và quản lý NOXH. Các vấn đề được đề cập đến trong Hội thảo NOXH 2016 tiếp tục được kế thừa trong Hội thảo NOXH 2018.

- Hội thảo NOXH 2018 với tiêu đề: "Nơi ở công nhân KCN: Nhà ở, Sinh kế và Cộng đồng” cho thấy mức độ quan tâm theo chiều sâu của Hội thảo, gắn với việc xác định và làm rõ các vấn đề có liên quan đến phát triển và quản lý nơi ở cho công nhân KCN. Nhà ở, Sinh kế và Cộng đồng tạo thành 3 trụ cột đảm bảo tính đồng bộ và bền vững của Chương trình phát triển và quản lý NOXH.

Để có thể tổng hợp thành các chương trình, đề tài nghiên cứu về NOXH giai đoạn 2019-2020 và tiếp sau, Hội thảo NOXH 2018 chia thành các chuyên đề để trình bày và thảo luận:

b) Vấn đề về phát triển và quản lý nhà ở cho công nhân KCN

Hội thảo cần từng bước làm rõ các vấn đề NOXH mà xã hội quan tâm trong thời gian gần đây:

- Tại sao đã có nhiều chính sách ưu đãi về vốn, đất đai...để thu hút đầu tư, song thực tế phát triển nhà ở cho công nhân KCN tại các địa phương vẫn không đáp ứng được nhu cầu thực tiễn, thậm chí còn được cho là” Như muối bỏ bể” ? Có phải bắt nguồn từ nguyên nhân: (i) Vai trò trách nhiệm chưa rõ của chính quyền địa phương trong việc tạo quỹ đất sạch và đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kết nối; Thủ tục hành chính còn kéo dài, phức tạp...ii) Mức độ lợi nhuận thấp (10%) khó thu hút của doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, gắn liền với hạn chế trong việc huy động, hỗ trợ tài chính và áp dụng tiến bộ công nghệ giảm giá thành sản phẩm; iii) Môi trường xã hội không tạo điều kiện và khuyến khích người lao động nỗ lực làm việc để tăng thu nhập.

- Với mức thu nhập bình quân của công nhân là 3- 5 triệu đồng/tháng, khả năng tích lũy để chi trả cho nhà ở (thuê và thuê mua) là không thể; Đã có dự án NOXH xây dựng xong không có người thuê. Người lao động chỉ có thể thuê trọ với diện tích chật chật chội (nhiều người ở để giảm chi phí thuê phòng). Từ đây phát sinh nhiều vấn đề xã hội cho thế hệ trẻ. Ngoài biện pháp như một số doanh nghiệp đang làm là hỗ trợ tiền thuê nhà, còn cách nào để giải quyết hiệu quả hơn mối quan hệ giữa mức thu nhập và chất lượng ở ?

- Đã có nhiều ý kiến về xã hội hóa phát triển loại hình nhà ở cho công nhân, thay vì chỉ trông chờ vào Nhà nước. Song thực hiện theo mô hình nào để khuyến khích toàn xã hội cùng nghĩ, cùng làm ? Cần thiết phải có tổng kết đánh giá các mô hình hiện đang thực hiện trong phạm vi toàn quốc để hoàn thiện mô hình cũ và bổ sung mô hình mới.

- Việc thực hiện Chương trình phát triển NOXH nói chung và nhà ở công nhân KCN nói riêng phải dựa trên Công nghệ chiến lược mang tính tổng thể. Đây không chỉ gồm công nghệ tạo lập và cung cấp một số lượng lớn căn hộ, nhà ở để thay thế nơi ở trong các khu trọ tạm bợ, mà còn phải gồm công nghệ tạo lập và quản lý: i) Không gian cho hoạt động sinh kế, nơi mà người lao động và gia đình của họ có thể lao động kiếm thêm thu nhập, hình thành những con người đa năng, tự tin ngay cả khi thất nghiệp do bị công nghệ mới, người máy thời CMCN 4.0 thay thế; ii) Không gian cho hoạt động cộng đồng, nơi mà những người lao động và gia đình của họ có thể gặp gỡ và nương tựa nhau, hình thành một nơi chốn tích tụ về sức mạnh văn hóa và tinh thần. Vậy, Công nghệ chiến lược này có nội dung như thế nào?

- Các vấn đề quan tâm khác: i) Cho phép thành lập Quỹ nhà ở cho công nhân KCN nhằm hỗ trợ tiền thuê, mua nhà, được hình thành trên cơ sở đóng góp từ doanh nghiệp và ngân sách địa phương; ii) Hoàn thiện chính sách đối với người nhập cư, để thuận lợi cho đăng ký hộ khẩu thường trú, được hưởng quyền cơ bản như: quyền tự do đi lại; quyền được chăm sóc y tế và bảo vệ sức khoẻ…ngoài quyền về nơi ở hợp pháp.

c) Vấn đề về Nhà ở cho công nhân KCN

- Hiện tại Mô hình phát triển NOXH dạng dân doanh – Mô hình B, thuộc hình thức phát triển nhà ở của hộ gia đình, cá nhân cho thuê, bán vẫn là nguồn cung chủ yếu về nhà ở cho người lao động (chiếm 72%) và còn có vai trò tích cực trong những năm tới đây. Ngoài các hỗ trợ về vốn, quỹ đất, cần thiết phải sớm ban hành hệ thống tiêu chuẩn nhà ở tối thiểu của Mô hình này, các thiết kế nhà trọ mẫu, để các hộ gia đình, cá nhân cung ứng nhiều hơn nữa sản phẩm nhà ở, nhà trọ giá rẻ với chất lượng chấp nhận được cho thị trường.  

- Nhu cầu về NOXH nói chung hay nhà ở công nhân nói riêng là rất lớn, không thể chỉ trông chờ vào một số ít doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, cho dù họ có tính chuyên nghiệp. Cần thiết phải thực hiện cả Mô hình phát triển NOXH dạng phi tập trung – Mô hình C, thuộc hình thức phát triển NOXH theo dự án do doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế (doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, doanh nghiệp sử dụng lao động) và cả người dân tham gia thực hiện. Đây là mô hình cho phép huy động mạnh mẽ hơn nguồn vốn xã hội vào đầu tư xây dựng NOXH. Gần đây, trên thế giới xuất hiện một khái niệm “Gọi vốn cộng đồng” (Crowdfunding), là hình thức gây quỹ, theo đó tổ chức, cá nhân đóng góp tiền, thông qua internet, để hỗ trợ các dự án do các tổ chức khác khởi xướng. (Trong năm 2015, trên toàn thế giới, một khoản tiền với tổng trị giá hơn 34 tỷ USD đã được huy động bằng cách gây quỹ cộng đồng). Giải pháp công nghệ Crowdfunding cho dự án nhà ở công nhân KCN được thực hiện dựa vào 3 điều kiện: Đã có dự án được phê duyệt; Đã huy động được cá nhân, tổ chức góp vốn thực hiện dự án; Đã có tổ chức và công cụ mang tính pháp lý kiểm soát việc thực hiện dự án. Việc nghiên cứu, chuyển giao công nghệ Crowdfunding thực hiện dự án nhà ở công nhân KCN sẽ tạo ra một hướng đi mới trong quá trình xã hội hóa thực hiện Chương trình phát triển và quản lý NOXH.

- Ngoài 6 loại công nghệ xây dựng tiên tiến đang ứng dụng đại trà trong xây dựng NOXH nêu tại phần trên, cần nghiên cứu các công nghệ mang tính tích hợp sản xuất ra các bộ phận của ngôi nhà, kèm theo tài liệu, công cụ hướng dẫn để người dân tự tổ chức xây dựng ngôi nhà của mình (theo Mô hình NOXH tự xây đơn lẻ - Mô hình D).

d) Vấn đề về Sinh kế

Nhìn chung, thu nhập của công nhân tại các KCN còn thấp. Dù mức lương đã liên tục tăng trong những năm gần đây, song về cơ bản chỉ đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt tối thiểu và rất khó khăn trong việc thuê mua căn hộ, nhà trong các dự án NOXH, hay tự xây dựng ngôi nhà của mình.

Người lao động ai cũng muốn nâng cao mức thu nhập và biết rõ mức thu nhập này chưa thể đến từ lương mà chỉ có thể đến từ các hoạt động sinh kế khác.

Sinh kế trong khu nhà ở cho công nhân KCN là hoạt động kiếm sống của con người thông qua việc sử dụng các nguồn lực (con người, tự nhiên, vật chất, tài chính, xã hội…) trong một môi trường NOXH, có sự quản lý của các tổ chức, định chế, chính sách liên quan. Hoạt động sinh kế này phải thích ứng với đặc điểm, tính chất của khu NOXH, tránh được các tác động tiêu cực, đồng thời vẫn duy trì và phát triển được các nguồn lực hiện tại và lâu dài theo hướng sinh kế bền vững.

Ngày 06/07/2018, tại Quyết định số 27/2018/QĐ-TTg Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam; được chia thành 5 cấp với 734 ngành kinh tế. Ngày 01/11/2018 tại Quyết định số 43/2018/QĐ-TTg Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Hệ thống ngành sản phẩm Việt Nam; được chia thành 7 cấp với 3574 ngành sản phẩm.

Theo đó, có rất nhiều ngành nghề, ngành sản phẩm có thể tạo lập được hoạt động sinh kế theo hướng bền vững trong khu nhà ở công nhân KCN. Cần nghiên cứu, chọn lựa các ngành nghề, ngành sản phẩm phù họp để hướng dẫn cho người lao động và gia đình họ lựa chọn sinh kế. Đó là các ngành nghề, ngành sản phẩm: i) Phù hợp về quy mô, tính chất, môi trường...trong khu nhà ở cho công nhân KCN; ii) Phù hợp về nhu cầu không gian, nguồn vốn, công nghệ và trinh độ của người lao động và gia đình họ; iii) Phù hợp với thị trường tạo lập và tiêu dùng sản phẩm...

Cần thiết có chương trình hướng dẫn, tập huấn “Khởi nghiệp sinh kế” cho công nhân các KCN, tạo cho họ và gia đình họ nhiều cơ hội lập nghiệp và nâng cao chất lượng sống hơn, đặc biệt trong thời kỳ CMCN 4.0.

Cần nghiên cứu để bổ sung thêm các không gian và hoạt động sinh kế trong quá trình đầu tư xây dựng dự án nhà ở công nhân KCN. Qua đó tạo hình ảnh sống động trong khu nhà ở cho công nhân, tương tự như các khu nhà ở thương mại khác (thay thế hình ảnh tương tự như “trại lính” trong các khu nhà tập thể), tạo thành trung tâm dịch vụ hỗ trợ cho cả các khu dân cư (nông thôn) kề liền.

e) Vấn đề về Cộng đồng

Một cộng đồng người là một nhóm xã hội sống chung trong cùng một môi trường và cùng mối quan tâm chung về niềm tin, nhu cầu, hành động và nhận diện các nguy cơ....Cộng đồng được hình thành bởi 4 yếu tố: i) Có quan hệ cá nhân trực tiếp mật thiết với nhau, tạo thành các nhóm nhỏ; các nhóm lại có quan hệ mật thiết với nhau tạo thành nhóm lớn; ii) Có liên hệ chặt chẽ với nhau về tình cảm, cảm xúc khi cá nhân, nhóm thực hiện nhiệm vụ cụ thể nào đó; iii) Có sự đóng góp về mặt tinh thần hoặc dấn thân thực hiện các giá trị xã hội được cả xã hội ngưỡng mộ; iv) Có ý thức đoàn kết tập thể. Cộng đồng được hình thành trên cơ sở các mối liên kết giữa cá nhân và tập thể, dựa trên cơ sở tình cảm, niềm tin, triết lý sống là chủ yếu; không phải do các quy tắc rõ ràng mà do các quan hệ văn hóa.

Những người dân trong các khu nhà ở cho công nhân KCN, trước kia từng được sống trong cộng đồng làng xóm, chắc chắn cũng mong muốn, đây không phải là nơi tập trung sinh sống của những con người, gia đình đơn lẻ, mà phải là một cộng đồng xã hội, nơi kết nối mọi người, mọi thế hệ với nhau trong hiện tại và cả ngày mai.

Cộng đồng trong khu nhà ở công nhân KCN có thể chia thành: Nhóm cộng đồng dân cư gắn với doanh nghiệp mà họ đang làm việc; Nhóm cộng đồng dân cư gắn với hoạt động kinh doanh mà họ tham gia trong khu nhà ở công nhân; Nhóm cộng đồng gắn với sở thích theo nhóm người: thể thao, làm vườn...Nhóm cộng đồng gắn với lứa tuổi, giới tính: người già, thanh niên, trẻ em...

Việc tạo lập cộng đồng ngoài các yếu tố thiết chế văn hóa còn phải có các yếu tố mang tính không gian hay là môi trường cho việc hình thành các nhân tố văn hóa. Vậy đó là các không gian nào?  

Các nhóm cộng đồng trên không chỉ tương tác trên không gian thật mà còn trên mạng xã hội và mở rộng ra với các cộng đồng bên ngoài khu nhà ở.  

f) Về vấn đề Chuyển đổi số các chương trình, dự án nhà ở cho người lao động KCN

Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về NOXH là tập hợp thông tin thể hiện nội dung cơ bản về quy hoạch, dự án NOXH; được xây dựng, cập nhật, duy trì để quản lý, khai thác và sử dụng thông qua các phương tiện điện tử.

Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về NOXH là cơ sở cho việc chuyển đổi số tất cả các dự án đầu tư xây dựng NOXH.

Việc hình thành Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về NOXH sẽ góp phần: Thực hiện chính phủ điện tử, tạo điều kiện rút ngắn thủ tục lập, thẩm định, phê duyệt dự án phát triển NOXH; Công khai hóa vị trí, quy mô quỹ đất dành cho phát triển NOXH để thu hút đầu tư; Công khai danh sách người lao động được hưởng các chính sách hỗ trợ của Nhà nước về nhà ở; Điều chỉnh chính sách phát triển bất động sản của nhiều địa phương, hiện chỉ tập trung thực hiện các dự án phát triển nhà ở thương mại, khách sạn, khu nghỉ dưỡng cao cấp.

Trong Hôi thảo 2018, cần thống nhất được: i) Yêu cầu đối với Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về NOXH; ii) Cách thức xây dựng; iii) Cách thức cập nhật và vận hành; iv) Trách nhiệm xây dựng. Đây là cơ sở cho việc hình thành Chương trình xây dựng Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về NOXH trình Bộ Xây dựng chấp thuận.

g) Về dự kiến Chương trình NOXH sau Hội thảo NOXH 2018

Dự kiến 9 Chương trình NOXH:

- CT1: Chương trình hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến phát triển và quản lý NOXH nói chung và NOXH cho người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài KCN, ví dụ như về đất đai, nguồn vốn...

- CT2: Chương trình lập hợp phần NOXH tích hợp vào quy hoạch đô thị và nông thôn theo Luật Quy hoạch - Luật số 21/2017/QH14; đảm bảo có đủ quỹ đất xây dựng nhà ở cho công nhân cũng như các công trình phục vụ cho nhu cầu thiết yếu, sinh kế và cộng đồng của người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài KCN.

- CT3: Chương trình nghiên cứu mối quan hệ giữa thu nhập của người lao động và quy mô, chất lượng nhà ở; là cơ sở cho việc thực hiện cải cách chế độ tiền lương của người lao động.

- CT4: Chương trình xây dựng Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về NOXH, phục vụ cho việc chuyển đổi số các chương trình, dự án đầu tư xây dựng NOXH; Chương trình tuyên truyền, quảng bá phát triển NOXH.

- CT5:Chương trình thử nghiệm đầu tư xây dựng NOXH theo mô hình Gọi vốn cộng đồng (Crowdfunding), thúc đẩy quá trình xã hội hóa việc xây dựng NOXH...

- CT6: Chương trình hướng dẫn, tập huấn huấn “Khởi nghiệp sinh kế” cho công nhân các KCN.

- CT7: Chương trình công nghệ xây dựng mang tính tích hợp phục vụ cho người dân tự tổ chức xây dựng nhà.

- CT8: Chương trình tập huấn và tự đào tạo cho hộ, gia đình, cá nhân tự tổ chức xây dựng nhà cho công nhân thuê theo mô hình mới.

- CT9: Chương trình xây dựng Bộ tiêu chí đánh giá tổng hợp giải pháp xây dựng nhà ở công nhân KCN, là cơ sở cho việc hình thành Bộ tiêu chí quốc gia đánh giá tổng hợp giải pháp xây dựng NOXH.

Các chương trình nghiên cứu trên (tiếp tục được bổ sung) là cơ sở cho việc tạo lập các hướng đào tạo, nghiên cứu khoa học và triển khai trong thực tiễn; liên kết các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước có liên quan góp phần thực hiện có hiệu quả Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030.  

4) Kết luận 

a) Nền kinh tế Việt Nam là nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Nếu định hướng xã hội chủ nghĩa là hướng tới những điều tốt đẹp, thì có lẽ thể hiện rõ nhất qua việc thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển và quản lý NOXH. Đây còn là một trong những thước đo trình độ quản trị quốc gia và khả năng kiến tạo của Nhà nước; là cơ hội và thị trường rộng lớn cho doanh nghiệp xây dựng, cộng đồng khoa học công nghệ và xã hội khởi nghiệp.

b) Dự báo đến năm 2020:

- Ngoài 12 chỉ tiêu phấn đấu và thực hiện trong năm của Chính phủ, sẽ xuất hiện thêm Chỉ tiêu số 13: Tỷ lệ người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài KCN có nhà ở.

- Quy hoạch phát triển các khu NOXH sẽ trở thành một hợp phần trong quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị và nông thôn theo Luật Quy hoạch và được tích hợp vào Hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia, để toàn xã hội được biết và thực hiện.

c) Để Chương trình phát triển và quản lý NOXH nói chung và nhà ở cho công nhân KCN nói riêng có hiệu quả, phải cần cách làm mới, mô hình mới, gắn với tính năng động, sáng tạo của lãnh đạo từng địa phương, doanh nghiệp sử dụng lao động, các nhà khoa học của nhiều ngành khác nhau, cộng đồng xã hội và từ chính người lao động.

d) Là đơn vị có nhiều năm nghiên cứu trong lĩnh vực phát triển và quản lý NOXH nói chung và nhà ở công nhân nói riêng, Bộ môn KTCN cùng với các tổ chức, chuyên gia trong và ngoài nước liên quan, thông qua Hội thảo năm 2018, góp thêm một tiếng nói, một quyết tâm của giới khoa học, doanh nghiệp gửi đến cộng đồng xã hội mong muốn “Cùng nghĩ – Cùng làm” thúc đẩy việc thực hiện có hiệu quả Chương trình phát triển và quản lý NOXH.

d) Chương trình phát triển và quản lý NOXH đã có khởi đầu, song sẽ không kết thúc, thể hiện triết lý cốt lõi của một quốc gia, dù còn thuộc nhóm nước đang phát triển: “Công dân có quyền có nơi ở hợp pháp” và dần hướng tới: Mọi gia đình Việt Nam ai cũng có nhà ở - Một căn nhà khang trang với môi trường sống (sinh kế và cộng đồng) tốt đẹp để “An cư – lạc nghiệp”, "Dân giàu - Nước mạnh".

 

Ban tổ chức Hội thảo rất mong các quý vị đại biểu trao đổi, đóng góp ý kiến, xây dựng chương trình, phù hợp với mục tiêu của Hội thảo NOXH 2018: "Nơi ở công nhân KCN: Nhà ở, Sinh kế và Cộng đồng".

Chúc Hội thảo NOXH 2018 thành công.

Trân trọng cám ơn quý vị.

 

TS. Phạm Đình Tuyển

Bộ môn Kiến trúc Công nghệ, Khoa Kiến trúc và Quy hoạch, Trường Đại học Xây dựng 

Cập nhật ( 11/12/2018 )
 
Tin mới đưa:
Tin đã đưa:

“Điều gì không đứng đắn, thẳng thắn, tức là Tà.

Một người phải Cần, Kiệm, Liêm nhưng còn phải Chính mới là người hoàn toàn.

Trong xã hội, tuy có trăm công, nghìn việc. Song những công việc ấy có thể chia làm hai thứ: việc Chính và việc Tà.

Làm việc Chính là người Thiện”.

 
Trí thức trẻ là người tốt nghiệp đại học, tuổi từ 39 trở xuống. Do thu nhập sau ra trường hạn hẹp, thị trường nhà ở giá rẻ khan hiếm, nên điều kiện về an cư để lạc nghiệp còn khó khăn. Các bạn trí thức trẻ ước muốn gì về nơi ở của riêng mình (không phải do thừa kế, đi thuê):
 
 
 
Trong thời đại CMCN 4.0, Chuyển đổi số không còn là điều tốt đẹp nên có, mà là điều bắt buộc đối với tất cả tổ chức và doanh nghiệp, gắn với Chính quyền số, Kinh tế số, Xã hội số. Trong bối cảnh đô thị hóa, ngành XD có vai trò tiên phong trong Chuyển đổi số đế nâng cao năng lực cạnh tranh. Người ta còn cho rằng "QH đô thị là bệ phóng cho Chuyển đổi số". Lãnh đạo, người lao động trong doanh nghiệp XD phải chấp nhận và thích ứng dần với quá trình Chuyển đổi số. Các bạn SV, cựu SV trong lĩnh vực XD - Công dân kỹ thuật số trong tương lai, nghĩ gì về nhu cầu đào tạo nâng cao năng lực Chuyển đổi số trong cơ sở đào tạo ĐH:
 
 
Thông báo

   Liên kết website
 
  • Sơ đồ trang 
  • Bản quyền thuộc Bộ môn Kiến trúc Công nghệ - Khoa Kiến trúc Quy hoạch - Trường Đại học Xây dựng
    Địa chỉ liên hệ: Phòng 404 nhà A1 - Số 55 đường Giải Phóng - TP Hà Nội
    Điện thoại: (04) 3869 7045     Email: bmktcn@gmail.com
    Chủ biên: TS. Phạm Đình Tuyển - Phụ trách: TS. Nguyễn Cao Lãnh & cộng sự
    Powered by vnDIC.com