BMKTCN - ĐHXD - Kinh tế nông thôn và sứ mệnh giải cứu

Hỏi:

Em cảm thấy vô hướng quá

Em chào thầy ạ, em là 1 sinh viên đang theo học tại trường Đại học Xây dựng Hà Nội và cũng đang học trong lớp Kiến trúc Công nghiệp của thầy ạ. Em có 1 số vấn đề nội tâm rất mong muốn được thầy giúp đỡ và mách bảo ạ.
Vấn đề chính em đang gặp phải là em cảm thấy rất vô hướng như trong tiêu đề ạ. Em thấy bản thân mình không có tý năng lực nào để mai sau có thể hành nghề kiến trúc sư. Hiện tại em bị nản chí và cũng lo sợ nữa. Em vào trường cũng vì ước mơ có thể xây ngôi nhà do chính mình thiết kế và hành nghề. Nhưng em cảm thấy mình không đủ năng lực để có thể hành nghề, kiến thức trên trường là vô cùng lớn mà dù e đã học rồi nhưng lại bị quên lãng chỉ sau 1 học kỳ. Em cũng không giỏi vẽ và vẽ rất xấu nếu vẽ tay thì nhìn rất trẻ con và thiếu chuyên nghiệp, nhìn các bạn khác em cảm thấy rất tự ti, Em cũng không biết mình còn có thể đủ trình độ để đi thực tập không nữa. Chuyên môn của em em tự đánh giá là khá tệ, em rất suy sụp và cố gắng học những gì có thể mà chuyên ngành cần. Thầy có thể cho em xin ý kiến và liệu có giải pháp khắc phục không ạ, em rất sợ rằng nếu hành nghề thì bản thân không giỏi giang thì kinh tế làm ra sẽ bị thấp, không đủ sống. Vậy em phải làm sao ạ.

Trả lời:

Thày đã nhận được thư.

Năng lực tự thân thời điểm này là kết quả của năng lực tự rèn luyện giai đoạn trước. Như em nêu trong thư, năng lực tự thân yếu, trước hết thể hiện:
i) Kiến thức chuyên môn còn nhiều khoảng trống và ngày càng rộng ra, do việc học không chăm chỉ;
ii) Trình bày bản vẽ kiến trúc xấu, do không cẩn thận khi thiết kế;
iii) Mất niềm tin vào chính mình, nản chí và dẫn đến lo sợ cho tương lai.
Phải thấy đó là điều không tốt đẹp do chính em gây ra, để có trách nhiệm mà sửa mình.
Được gia đình hỗ trợ, có sức khỏe và năng lực để học đến năm thứ 3, là may mắn lắm, khi so sánh với rất nhiều thanh niên người Việt khác.

Một số việc phải làm ngay:
i) Thay đổi ngay nhận thức cũ: Ta phải trở thành người tài với cả kỹ năng cứng và mềm phù hợp để cạnh tranh và hợp tác, không chỉ trong kiến trúc mà cả lĩnh vực liên quan khác mà xã hội đang cần và tạo ra giá trị gia tăng;
ii) Sử dụng thời gian hợp lý: Một ngày ngủ đủ 6- 7 tiếng để tái tạo sức lao động. Thời gian còn lại dành cho: Học ngoại ngữ và chuyển đổi số; Đi học đầy đủ và lắng nghe bài giảng; Đọc sách và tài liệu bổ sung kiến thức; Chủ động trao đổi chuyên môn với giảng viên và bạn bè;
iii) Chăm chỉ tự học tập: Lời chê ghê gớm nhất là Kẻ lười nhác. Từ Kẻ lười nhác đến Kẻ hèn hạ và vô dụng rất gần nhau. Không phải lúc nào cũng có người bên cạnh mà học hỏi, mà phải có kế hoạch tự học, từ trong sách vở đến mạng xã hội và thực tế;
iv) Mở ra với thế giới bên ngoài: Tìm người có đức, có tài mà chơi để học kiến thức và sự đồng thuận; Ra với môi trường tự nhiên mà hòa vào trong đó. Sẵn sàng trải nghiệm làm những điều tốt đẹp;
v) Còn 2 năm nữa mới ra trường. Phải học để tốt nghiệp đại học, điểm khởi đầu sự nghiệp của một người tri thức. Đây là thời gian đủ để em tìm lại sự cân bằng cảm xúc và tận tâm thay đổi chính mình.

Nếu có vấn đề gì về việc học tập có thể trao đổi với thày. Thày sẵn sàng đồng hành.

Ngày 4/11/2023; Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em kính chào thầy ạ.
Em đang đọc lần 2 quyển sách Nghĩ giàu làm giàu, xuất bản lần đầu năm 1937. Quyển sách được viết từ 90 năm trước nhưng nó vẫn đang phản ánh nhiều thực tế.
Em đã đọc được rằng "các cơ sở giáo dục cần có trách nhiệm hơn nữa trong việc định hướng nghề nghiệp cho sinh viên".
Em nghĩ đó là việc các thầy đang làm không ngừng.
Em viết mail này để cảm ơn công việc của thầy ạ.

Em cảm ơn thầy đã đọc ạ.
Sinh viên 60KD3

Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Rất cám ơn về những dòng chia sẻ, động viên.
Định hướng nghề nghiệp cho sinh viên không chỉ liên quan đến việc đào tạo kỹ năng cứng mà còn phải là kỹ năng mềm, liên quan trước hết đến năng lực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.
Cuốn sách "Nghĩ giàu, làm giàu" chỉ là một trong những nội dung mà thế hệ trẻ quan tâm.
Điều lớn lao hơn là họ phải có năng lực tự thân và năng lực tự rèn luyện để hình thành sự nghiệp và trở thành người tốt cho gia đình, cộng đồng và xã hội, phù hợp với chuẩn mực chung của loài người trong thế kỷ 21.
Sinh viên là tương lai của thày.
Thày cùng các thày cô giáo khác đang nỗ lực hết sức để biến tương lai tốt đẹp đó thành hiện thực.
Thày đang viết một cuốn sách với tiêu đề: 'Nâng cao năng lực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho sinh viên (và cựu sinh viên) trong lĩnh vực xây dựng'. Dự kiến tháng 5/2023 xuất bản.
Chúc mọi điều tốt lành.
Ngày 8/3/2023; Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Thưa thầy, em xin gửi kết quả bigfive mới của bản thân, qua đây em cũng xin cảm ơn thầy vì thông qua bài khảo sát bigfive và những lời thầy nói, em đã cố gắng khắc phục những yếu điểm của bản thân và cũng như trau dồi thêm kiến thức để khai phá bản thân, và thực tế đã có những chuyển biến tích cực trong cuộc sống và công việc của em, tuy vậy bản thân em cũng vẫn còn những thiếu sót, những điều em chưa thay đổi đc, em mong thầy thông cảm và trân thành cảm ơn thầy đã lắng nghe em.

Sinh viên Khóa 53KD, Khoa Kiến trúc Quy hoạch, ĐHXD Hà Nội

Trả lời:

Đã nhận được kết quả Big Five. Nên ghép thêm kết quả của những sinh viên khác, người khác để có thể so sánh và rút ra được nhận xét ta là ai và từ đó tự sửa mình.

Kết quả cho thấy: Tính cách (hay kỹ năng mềm) thuộc loại trung bình. Yếu về tính hướng ngoại.

Từng bước, từng bước mà cố gắng hơn.

Ngày 3/2/2023, thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi: Em gửi thầy kết quả Big Five ạ.

Trả lời: Thày đã nhận được kết quả đánh giá Big Five của em.

Sau một năm tự nhìn nhận mình là ai và đã có những thay đổi .

Tính cách Tận tâm và Hướng ngoại được cải thiện so với trước.

Tính cách Cân bằng cảm xúc vẫn yếu như cũ. Theo các nghiên cứu mà thày được biết, tính cách Cân bằng cảm xúc là cốt lõi. Mọi năng lực hoạt động chuyên môn, xã hội của một con người đều dựa vào đây mà ra cả.

Ta có mặt trên đời này đều có nguyên cớ tốt đẹp nào đó. Phải tự tin hơn nữa vào chính mình, trước hết là từ công việc chuyên môn, nay chính là đồ án tốt nghiệp.

Thày sẽ hỗ trợ chuyên môn để em có kết quả tốt nhất trong việc thực hiện học phần Đồ án tốt nghiệp.

Ngày 10/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi: E chào thầy ạ! E là Thắng ,sinh vien nhận đồ án tốt nghiệp nhóm thầy, nhóm mình có nhóm zalo riêng hay thế nào để trao đổi về đồ án k ạ ? Em tìm sđt thầy để add Zalo nhưng không được ạ! Em cảm ơn thầy.
Trả lời: Trao đổi trực tiếp với thày qua mail.

Một số nội dung chính thực hiện trong 4 tuần đầu tiên: :

1) Đọc kỹ các yêu cầu về nội dung Học phần đồ án tốt nghiệp của Khoa và Bộ môn KTCN; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành ngay trong tuần thứ 1)

2) Báo cáo về tên đề tài tốt nghiệp, vị trí cụ thể khu đất dự kiến theo tỷ lệ 1/500 (hoàn thành trong tuần thứ 1)

3) Chuản bị các quy định, tiêu chuẩn thiết kế có liên quan đến đề tài; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành trong tuần thứ 2)

4) Tìm 5 ví dụ trên thế giới về các công trình tương tự với loại hình dự kiến trong đề tài tốt nghiệp; nhận xét và đánh giá, kết luận rút ra để có thể ứng dụng cho đề tài (4 tuần phải hoàn thành);

5) Đọc lại các nguyên lý thiết kế kiến trúc đã được học (phải làm ngay và liên tục cho đến khi bảo vệ đề tài);

6) Nên tự đánh giá Ta là ai. Đánh giá theo phần mềm Big Five- tính cách sinh viên, để thày biết rõ hơn về sinh viên.

Phần mềm đánh giá: http://talaai.com.vn/ (talaai.com.vn)

Sau đó gửi ngay kết quả đánh giá tính cách cho thày, để có thể hỗ trợ.

Gặp nhau 2 tuần/lần. Mỗi lần gặp cần chuẩn bị sẵn câu hỏi để có thể trao đổi tối đa những vấn đề liên quan đến đề tài tốt nghiệp mà không tự trả lời được.

Địa điểm gặp: Chiều thứ tư hàng tuần, từ 16h - 17h30 tại Văn phòng Bộ môn KTCN.

Đồ án tốt nghiệp là một sự kiện quan trọng của đời người lao động trí óc.

Phải nỗ lực hết sức và dành tất cả thời gian, nguồn lực cho đồ án. Từ đây mới có kết quả tốt nhất, để trải nghiệm, hình thành năng lực cần thiết chuẩn bị cho việc ra trường và làm việc với vô số những người tài khác trong xã hội.

2/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi: Em chào bộ môn ạ, em là Hoàng Đức Dương lớp 66XD8 msv-0013966 đang làm bài tiểu luận về công trình dân dụng ạ em thấy bộ môn có đăng bài về công trình galaxy soho ở Trung Quốc vậy em muốn xin bộ môn cho em bài đăng đó được không ạ, em xin cảm ơn bộ môn,em chào bộ môn ạ.

Trả lời: Trang WEB bmktcn.com được thành lập với mục tiêu chính là phục vụ sinh viên. Đương nhiên là em được đăng lại các bài viết trên trang WEB này.

Chủ biên: TS. Phạm ĐÌnh Tuyển

Hỏi:

Em gửi thày bài Trắc nghiệm tính cách – Big Five (talaai.com.vn)

Trả lời:

Thày đã nhận được biểu tượng Big Five của em. Đây là Big Five rất điển hình của sinh viên. Em còn là người mạnh về Hướng ngoại, một tính cách rất được coi trọng trong Thời đại liên kết và hội nhập.
Do còn trong giai đoạn là sinh viên gắn với Học hỏi, Học tập là chính và chưa có Học hành, nên tính cách Tận tâm của em còn thiếu mạnh mẽ so với tính cách khác.
Khi làm việc trong doanh nghiệp hay tổ chức nào đó, người sử dụng lao động đánh giá trước hết tính cách Tận tâm và là kỹ năng mềm cơ bản của mỗi nhân viên.
Không đợi đến lúc ra trường, ngay từ bây giờ em dành quan tâm hơn cho tính cách này. Nếu làm được như vậy, sẽ thuận lợi hơn khi thử việc và nhiều cơ hội hơn trong sự nghiệp.
Khi trắc nghiệm Big Five, Tận tâm cũng là tính cách nổi trội của thày. Trong công việc, thày luôn có thiện cảm với những người Tận tâm.
Chúc em sớm trở thành con người thật sự Tận tâm.

Ngày 24/4/2021, Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi:

Em thưa thầy, thầy có thể cho em hỏi làm sao mình có thể kết nối làm quen với những người giỏi hơn mình ạ, em cảm ơn thầy.

Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Đối với một đất nước: Hiền tài như nguyên khí quốc gia. Mạnh hay yếu từ đó mà ra cả.
Đối với một cá nhân: Suốt cả đời gắn với việc học: Học cái gì và học thày nào. Và sự học luôn đi cùng với sự sang trọng và thịnh vượng.
Những người giỏi hay người hiền tài có thể thức tỉnh cho ta học cái gì một cách hiệu quả và qua đó họ cũng trở thành thày của ta.
Người tài giỏi là người làm những việc mang lại giá trị gia tăng cao mà người thường không làm được. Người hiền tài là người mang tài của mình ra giúp xã hội.
Vị thế xã hội cấp độ nào thì có người tài, người hiền tài cấp độ đó, ví như người tài giỏi trong lớp, trong trường, trong ngành, trong vùng, trong quốc gia và thế giới.
Mỗi người thường tìm và chơi với người giỏi phù hợp với vị thế của họ. Khi tiến bộ, sang một vị thế mới cao hơn, lại tìm thày giỏi tương xứng ở vị thế đó mà học.
Khi đã tài giỏi trong một vị thế, chính ta lại trở thành người thày để dẫn dắt những người khác chưa có điều kiện giỏi bằng ta. Từ đây ta cũng có được phẩm cách của người chủ và người lãnh đạo.
Khi đã hiểu được sự cần thiết của việc tìm người giỏi hay người hiền tài để học và hành, thì tất yếu ta sẽ tự thay đổi để tìm được cách kết nối với họ.
Những hiền tài luôn mong muốn làm những điều tốt đẹp. Vậy hãy thể hiện cho họ thấy tính cách của ta cũng luôn mạnh mẽ hướng về điều đó.
Là sinh viên, trước hết hãy tìm thày hay người giỏi trong lớp, khoa, trường; trong gia đình và dòng họ để học.
Thày chúc em sớm thành công.

Ngày 19/4/2021. Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em thưa thầy (cô). Trong quá trình làm đồ án thì trong lớp có nhóm không hoà đồng được và bạn trong nhóm xin sang nhóm khác. Vậy bạn đó đề xuất chuyển nhóm với thầy trong buổi thông tới luôn được không ạ? Em cảm ơn ạ!

Trả lời:

Bộ môn đã nhận được thư của em.
Học kỹ năng mềm phối hợp với các thành viên có liên quan trong hoạt động tư vấn là một trong những mục tiêu của việc Làm đồ án theo nhóm.
Ai cũng phải nỗ lực tự học điều này để đình hình được nhận thức: Sức mạnh và vị thế của một tổ chức chủ yếu được xây dựng trên nền tảng của việc "Cùng nghĩ,Cùng làm".Từ đó mới mong công việc đạt được hiệu quả cao nhất.
23/4/2019. Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em chào thầy, các câu trả lời của thầy khiến em thấy rất hữu ích. Em muốn hỏi thầy khi thầy gặp những bế tắc hay thất bại trong cuộc sống thầy đã tự khắc phục như thế nào, có khi nào thầy cảm thấy mệt mỏi với công việc của mình không. Hiện tại có những lúc em cảm thấy kém cỏi so với người khác, xin thầy cho em lời khuyên được không ạ?

Em cảm ơn thầy rất nhiều.
Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em
Chắc chắn trong cuộc đời không có ai chỉ toàn thành công cả.
Trong hoạt động chính trị, thất bại là gắn với tính mạng.
Trong hoạt động kinh tế, thất bại là gắn với thiệt hại về kinh tế và thời gian.
Trong hoạt động xã hội, thất bại là mất niềm tin và vị thế…

Trong thời đại hội nhập ngày nay, con người phải cạnh tranh với những đối thủ rất mạnh mà trong nhiều trường hợp ta còn chưa biết nhiều về họ; giống như đi thi Olimpic mà không biết sẽ phải thi môn gì; đến đó mới rõ.
Chính vì vậy, xã hội bây giờ cần những người: i) Tư tưởng tiến bộ; ii) Yêu tự do; iii) Hoạt động đa năng và biết liên kết với nhiều người để làm nhiều việc; trong đó đặc biệt với em là nhân tố thứ ba.

Nếu một người chỉ chăm chăm làm một việc; việc đó thất bại có nghĩa là mất tất cả.
Nếu một người làm ba việc; một việc thành công, hai việc thất bại, điều đó cũng chấp nhận được.
Nếu một người làm năm việc; ba việc thành công, hai việc thất bại, điều đó được coi như đã thành công.

Đã đi học được đến bậc đại học, chắc chắn em có cơ hội hơn rất nhiều người không có điều kiện đi học ngoài xã hội kia (thậm chí nhiều người còn khuyết tật).
Hãy học và rèn luyện trở thành người đa năng, nghĩa là tập làm nhiều việc một lúc (ưu tiên là việc theo chuyên môn giỏi nhất của mình, tiếp đến là việc mà xã hội đang cần và cuối cùng là việc mà mình yêu thích). Cũng chính từ đây em sẽ tìm được những mặt mạnh của mình.
Đối với những người tri thức, trong tâm thức của họ không có chỗ cho từ “bế tắc” và “mệt mỏi”, chỉ có từ “khó khăn” và “sáng tạo” để vượt qua mà thôi. (Tất nhiên, trong cuộc sống ai cũng phải chịu những nỗi đau buồn, ví như sự mất mát của người thân, bạn bè, đồng loại).
Một điều nữa em cũng cần biết: Sức mạnh để làm những điều khác biệt và sẽ thành công, không phải chỉ xuất phát từ bản thân em, từ thế giới thực tại này, mà còn được khởi nguồn từ sức mạnh tinh thần của tiền nhân, tổ tiên và dòng họ gia đình em. Vì vậy, phải tìm hiểu, học để phát huy cho được sức mạnh tinh thần này, thậm chí biến thành niềm tin cốt lõi của mình.

Chúc em trở thành con người đa năng và thành công.

Ngày 4/12/2018. Thày Phạm Đình Tuyển

Chuyên mục PT nông thôn

Kinh tế nông thôn và sứ mệnh giải cứu

20/03/2009

Trong các giai đoạn kinh tế khó khăn, nếu chính sách thích hợp được ban hành, đầu tư tăng thì đóng góp của lĩnh vực nông nghiệp cho tăng trưởng GDP thường tăng lên, bù đắp đáng kể duy trì tăng trưởng kinh tế. Đây được xem là gợi ý quan trọng để Nhà nước ban hành các chính sách tái cấu trúc kinh tế trong hoàn cảnh suy thoái.

Giới học giả khuyến cáo, trong những thời điểm đất nước trải qua các tác động của khủng hoảng kinh tế quốc tế, nông nghiệp và kinh tế nông thôn phát triển luôn là nhân tố tạo sự bình ổn cho kinh tế, xã hội nước nhà.

Dưới đây là trích lược Bản kiến nghị chính sách số 1 của Viện chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn (IPSARD)

Sứ mệnh giải cứu kinh tế của lĩnh vực nông nghiệp

Phát triển nông nghiệp và kinh tế nông thôn là giải pháp tốt để duy trì ổn định xã hội và phát triển kinh tế chung trong các giai đoạn suy thoái. Trong những thời điểm đất nước trải qua các tác động của khủng hoảng kinh tế quốc tế như khi phe XHCN sụp đổ cuối thập kỷ 80, cuộc khủng hoảng kinh tế Châu Á cuối thập kỷ 90 và cuộc khủng hoảng tài chính thế giới hiện nay, nông nghiệp và kinh tế nông thôn phát triển luôn là nhân tố tạo sự bình ổn cho kinh tế, xã hội nước nhà.

Dẫn chứng là năm 1989, khi công nghiệp tăng trưởng âm, chính sách đổi mới của chỉ thị 100 của Bộ Chính trị (Khóa 6) tạo đột phá trong phát triển sản xuất nông nghiệp đã lần đầu tiên giúp đất nước đủ gạo ăn và chuyển sang xuất khẩu.

Tiếp đó, năm 1999, chính sách mới của nghị quyết 6 Bộ Chính trị (Khóa 8) và vốn đầu tư cho nông nghiệp tăng cao tạo ra nhiều việc làm và thu nhập cho lao động gặp khó khăn của khủng hoảng kinh tế châu Á.

Và trong thời điểm hiện nay, rất có thể các chính sách mới của Nghị quyết TW 7 (Khóa 10) sẽ đem lại sức bật mới cho nông nghiệp Việt Nam vượt qua thách thức của suy thoái kinh tế thế giới.

Có thể khẳng định, vào những giai đoạn kinh tế khó khăn, nếu chính sách thích hợp được ban hành, đầu tư tăng thì đóng góp của lĩnh vực nông nghiệp cho tăng trưởng GDP thường tăng lên, bù đắp đáng kể duy trì tăng trưởng kinh tế. Đây được xem là gợi ý quan trọng để Nhà nước ban hành các chính sách tái cấu trúc kinh tế trong hoàn cảnh suy thoái.

ICOR thấp nhưng không thu hút được đầu tư xã hội

Do tốc độ đầu tư suy giảm, kết cấu đầu tư thay đổi nhanh chóng, trở nên mất cân đối so với đóng góp quan trọng của lĩnh vực nông, lâm, thủy sản (NLTS) cho nền kinh tế. Đầu tư xã hội năm 2007 cho NLTS cũng chỉ chiếm 6,7% so với tổng đầu tư cho các ngành kinh tế và chỉ bằng 1/3 so với tỷ trọng GDP do ngành này tạo ra.

Vậy đầu tư vào lĩnh vực NLTS có hiệu quả không?

Để trả lời câu hỏi này, hệ số ICOR giữa các ngành kinh tế đã được xem xét. Hệ số ICOR đo lượng vốn cần thêm để tăng thêm 1 đơn vị giá trị sản lượng. Một cách ước tính nhanh ICOR là lấy tỷ lệ đầu tư/GDP trung bình chia cho tốc độ tăng trưởng GDP trung bình.

Giai đoạn 1996-2007, hệ số ICOR của toàn nền kinh tế Việt Nam ở mức 6,8^{^[1]}. Đây là tỷ lệ khá cao so với mức trung bình của các nước đang phát triển là 3. Điều này đồng nghĩa với việc Việt Nam đang phải đổ quá nhiều vốn cho tăng trưởng.

Trong khi các ngành như CN-XD và dịch vụ đang bị chỉ trích có tỷ lệ ICOR cao thì ngành NLTS đang duy trì hệ số ICOR tương đối thấp.

Như vậy, xét về góc độ sử dụng vốn, đầu tư vào lĩnh vực NLTS so với các lĩnh vực khác đem lại hiệu quả cao. Vậy tại sao lĩnh vực này không thu hút được đầu tư xã hội?

Nguồn : Niên giám thống kê các năm, TCTK 2008.

Chi 1 đồng cho NCKH nông nghiệp sẽ thu được 11 đồng từ sản xuất

Vấn đề là, mặc dù hiệu quả đồng vốn tương đối khá trong lĩnh vực này nhưng không đủ sức hấp dẫn các nhà đầu tư tư nhân trong và ngoài nước vượt qua những khó khăn to lớn về kết cấu hạ tầng yếu kém, dịch vụ kém phát triển, thiếu lao động tay nghề cao và các thủ tục phức tạp trong cấp đất, đăng ký và quản lý doanh nghiệp hoạt động…

Hầu hết các nghiên cứu đều cho thấy đầu tư công vào giáo dục có tác động rõ rệt thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, các đầu tư công khác như thuỷ lợi, đường nông thôn, và nghiên cứu nông nghiệp cũng đóng góp vào tăng trưởng của ngành nông nghiệp Việt Nam.

Theo nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới, xét về vai trò tạo việc làm phi nông nghiệp ở nông thôn, đầu tư công vào giáo dục, đường giao thông và sử dụng điện thoại và điện đều có tác dụng tốt. Về hiệu quả đầu tư, hoạt động nghiên cứu nông nghiệp đem lợi ích lớn nhất, cứ mỗi một đồng chi tiêu thì sẽ tạo ra được khoảng 11 đồng giá trị sản lượng nông nghiệp.

Một đồng đầu tư vào điện thoại và giáo dục cũng đem lại lợi ích 5-7 đồng giá trị sản lượng nông nghiệp. Đường giao thông và điện có tỷ lệ lợi ích/chi phí là 2 - 3,5, cao hơn tỷ lệ với thủy lợi. Về tác động xóa đói giảm nghèo, khi Chính phủ đầu tư 1 tỷ đồng nghiên cứu nông nghiệp có 246 người thoát khỏi nghèo đói, mỗi tỉ đồng chi tiêu vào đường sá sẽ có 207 người thoát nghèo. Đầu tư vào giáo dục, điện thoại và điện cũng mang lại lợi ích lớn cho việc giảm nghèo. [2]

Nghiên cứu của Viện Chính sách Chiến lược Nông nghiệp Phát triển Nông thôn (IPSARD) 2008 cũng chỉ ra rằng, các dự án mở rộng thủy lợi và kiên cố hóa kênh mương có tác động tốt đến hiệu quả kinh tế và tăng trưởng của các doanh nghiệp NLTS. Đối với các hộ NLTS chỉ có các dự án kiên cố hóa kênh mương đem lại tác động tích cực. Khối doanh nghiệp nhà nước đóng góp cho giá trị sản xuất NLTS còn ít. [3]

Hiện nay, trong khi đầu tư công tạo ra những tác động tích cực cho sản xuất nông nghiệp và xóa đói giảm nghèo thì hiệu quả còn thấp và chưa đồng đều trên nhiều lĩnh vực quan trọng, chưa tạo ra đột phá về thu nhập của cư dân nông thôn và phát triển kinh tế nông thôn. Do đó, một mặt cần tăng tổng đầu tư cho NLTS, mặt khác cần điều chỉnh hợp lý tỷ trọng đầu tư từ thủy lợi sang nông nghiệp, thủy sản và lâm nghiệp. Tăng tỷ trọng đầu tư cho khoa học công nghệ, giáo dục, cho thông tin liên lạc và giao thông nông thôn...

“Ma trận hạch toán xã hội” và liên kết kinh tế

Có thể sử dụng “Ma trận hạch toán xã hội” (Social Accounting Matrix - SAM) 2005 của Tổng cục Thống kê xây dựng năm 2007 theo giá sản xuất 2005, để tìm hiểu khả năng lan tỏa kết quả khi đầu tư tập trung cho NLTS.

Sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các khu vực kinh tế và giữa các nhóm tác nhân tham gia vào hoạt động kinh tế của toàn xã hội bao gồm quan hệ chi tiêu - thu nhập, quan hệ sử dụng - cung cấp. Tác động liên kết giữa các ngành thể hiện dưới dạng liên kết ngược và liên kết xuôi.

Chỉ số liên kết ngành của các khu vực

Ngành	Liên kết ngược	Liên kết xuôi	Số nhân (Hệ số biên tiêu dùng cuối cùng)
Nông nghiệp	1,08	1,26	2,35
Công nghiệp - XD	0,92	0,83	2,00
CN Chế biến TP	1,28	0,93	2,77
Dịch vụ	1,02	0,82	2,22

Nguồn: Tính toán dựa trên SAM 2005

Kết quả phân tích cho thấy: khu vực nông nghiệp có mức liên kết ngược rất khá. Mặc dù không sử dụng nhiều đầu vào từ các ngành khác, nhưng trên tổng thể, tăng trưởng của nông nghiệp ảnh hưởng rất mạnh đến tòan kinh tế thông qua tăng thu nhập và chi tiêu gia đình. Trong khu vực công nghiệp thì ngành công nghiệp chế biến thực phẩm có liên kết ngược khá mạnh đối với nền kinh tế. Đây là ngành có triển vọng lớn có thể giúp tăng mạnh giá trị gia tăng của sản phẩm nông nghiệp và đem lại hiệu quả cao cho nền kinh tế. Tuy nhiên, ở Việt Nam ngành này chưa phát triển đáng kể.

Đối với liên kết xuôi, khu vực nông nghiệp cũng có tác động liên kết trên mức trung bình chung. Do phần lớn sản phẩm trồng trọt được xuất khẩu trực tiếp không qua chế biến nên ngành trồng trọt ngoài lúa có chỉ số liên kết xuôi chỉ là 0.9. Ngành sản xuất phân bón, thuốc trừ sâu… cung cấp sản phẩm cho khu vực nông nghiệp nên có mức liên kết xuôi lớn hơn 1. Phát triển các ngành này sẽ thúc đẩy mạnh khu vực nông nghiệp tăng trưởng và thông qua đó kích thích nền kinh tế phát triển. Đáng tiếc là các lĩnh vực này ở nước ta hiện nay còn rất yếu kém.

Bảng 3 trình bày “số nhân” của các ngành sản xuất tính từ bảng SAM 2005. Chỉ số này cho thấy tác động tổng hợp của việc tăng cầu của một ngành tác động tới tổng sản lượng của các ngành khác. Vì các ngành có mức độ liên kết khác nhau nên tác động của từng ngành lên các ngành khác cũng khác nhau. Kết quả phân tích số nhân tổng hợp cho thấy: các ngành sản xuất thuộc khu vực nông nghiệp có số nhân khá lớn, kế đến là các ngành thuộc khu vực dịch vụ. Trong khi đó, trong lĩnh vực công nghiệp chỉ có ngành công nghiệp chế biến thực phẩm là có số nhân tương đối lớn.

Do vậy, tăng cầu sản phẩm các ngành khu vực nông nghiệp và công nghiệp chế biết thực phẩm sẽ tạo nên tác động mạnh mẽ, kích thích tăng sản lượng toàn nền kinh tế. Nếu xét theo ngành chi tiết, thì xếp hạng số nhân từ cao xuống thấp cho thấy ba ngành quan trọng nhất là chế biến thực phẩm, sản xuất lúa, và chăn nuôi, và nếu tính năm ngành hàng đầu thì thêm dịch vụ nông nghiệp và khoa học kỹ thuật.

Số nhân liên kết của các ngành chính

STT	Ngành	Số nhân	Xếp hạng
I	Khu vực nông nghiệp	2,35
1	Lúa	2,72	2
2	Trồng trọt khác	2,25	6
3	Chăn nuôi	2,60	3
4	Dịch vụ NN	2,40	4
5	Lâm nghiệp	1,95	10
6	Ngư nghiệp	2,16	7
II	Khu vực công nghiệp	2,00
7	Khai thác mỏ	1,71	14
8	CN Chế biến TP	2,77	1
9	Phân bón,…	1,91	13
10	Vật liệu xây dựng	2,16	8
11	Sắt thép	1,61	15
12	CN chế biến khác	1,91	12
13	Điện nước-Xây dựng	1,93	11
III	Khu vực dịch vụ	2,22
14	Khoa học công nghệ	2,35	5
15	Dịch vụ khác	2,09	9

Nguồn: Tính toán dựa trên SAM 2005

TS Đặng Kim Sơn (Viện trưởng Viện chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn (IPSARD)

[1] Đây là tỷ lệ khá cao so với các nước đang phát triển và có thể gây nhiều tranh cãi. IPSARD ước lượng chỉ số ICOR của Việt Nam dựa trên số liệu của Tổng cục Thống kê và có so sánh với ước lượng của các nhóm tác giả khác. Theo Bùi Bá Cường, Vụ trưởng Vụ Thống kê tài khoản Quốc gia thì chỉ số ICOR năm 2008 phải trên 7. Một số nguồn khác cho rằng ICOR xoay quanh 6,9. Điều đó chứng tỏ các kết quả ước lượng đều thống nhất ICOR Việt Nam cao và có xu hướng ngày càng tăng lên (Theo Thời báo Kinh tế Việt Nam 1/2009).

[2] Shenggen Fan, Phạm Lan Hương và Trịnh Quang Long (2003)

[3] Để so sánh, số liệu được IMF (2006) cập nhật nhất đến năm 2004 cho thấy kinh tế nhà nước chỉ đóng góp dưới 4% vào tổng giá trị sản xuất của NLTS

( Theo Vietnam.net)

Cập nhật ( 13/10/2014 )

Tin mới đưa:

Tin đã đưa:

Tất cả các tin »