BMKTCN - ĐHXD - Cạnh tranh ngay từ ý tưởng chính sách

Hỏi:

Em cảm thấy vô hướng quá

Em chào thầy ạ, em là 1 sinh viên đang theo học tại trường Đại học Xây dựng Hà Nội và cũng đang học trong lớp Kiến trúc Công nghiệp của thầy ạ. Em có 1 số vấn đề nội tâm rất mong muốn được thầy giúp đỡ và mách bảo ạ.
Vấn đề chính em đang gặp phải là em cảm thấy rất vô hướng như trong tiêu đề ạ. Em thấy bản thân mình không có tý năng lực nào để mai sau có thể hành nghề kiến trúc sư. Hiện tại em bị nản chí và cũng lo sợ nữa. Em vào trường cũng vì ước mơ có thể xây ngôi nhà do chính mình thiết kế và hành nghề. Nhưng em cảm thấy mình không đủ năng lực để có thể hành nghề, kiến thức trên trường là vô cùng lớn mà dù e đã học rồi nhưng lại bị quên lãng chỉ sau 1 học kỳ. Em cũng không giỏi vẽ và vẽ rất xấu nếu vẽ tay thì nhìn rất trẻ con và thiếu chuyên nghiệp, nhìn các bạn khác em cảm thấy rất tự ti, Em cũng không biết mình còn có thể đủ trình độ để đi thực tập không nữa. Chuyên môn của em em tự đánh giá là khá tệ, em rất suy sụp và cố gắng học những gì có thể mà chuyên ngành cần. Thầy có thể cho em xin ý kiến và liệu có giải pháp khắc phục không ạ, em rất sợ rằng nếu hành nghề thì bản thân không giỏi giang thì kinh tế làm ra sẽ bị thấp, không đủ sống. Vậy em phải làm sao ạ.

Trả lời:

Thày đã nhận được thư.

Năng lực tự thân thời điểm này là kết quả của năng lực tự rèn luyện giai đoạn trước. Như em nêu trong thư, năng lực tự thân yếu, trước hết thể hiện:
i) Kiến thức chuyên môn còn nhiều khoảng trống và ngày càng rộng ra, do việc học không chăm chỉ;
ii) Trình bày bản vẽ kiến trúc xấu, do không cẩn thận khi thiết kế;
iii) Mất niềm tin vào chính mình, nản chí và dẫn đến lo sợ cho tương lai.
Phải thấy đó là điều không tốt đẹp do chính em gây ra, để có trách nhiệm mà sửa mình.
Được gia đình hỗ trợ, có sức khỏe và năng lực để học đến năm thứ 3, là may mắn lắm, khi so sánh với rất nhiều thanh niên người Việt khác.

Một số việc phải làm ngay:
i) Thay đổi ngay nhận thức cũ: Ta phải trở thành người tài với cả kỹ năng cứng và mềm phù hợp để cạnh tranh và hợp tác, không chỉ trong kiến trúc mà cả lĩnh vực liên quan khác mà xã hội đang cần và tạo ra giá trị gia tăng;
ii) Sử dụng thời gian hợp lý: Một ngày ngủ đủ 6- 7 tiếng để tái tạo sức lao động. Thời gian còn lại dành cho: Học ngoại ngữ và chuyển đổi số; Đi học đầy đủ và lắng nghe bài giảng; Đọc sách và tài liệu bổ sung kiến thức; Chủ động trao đổi chuyên môn với giảng viên và bạn bè;
iii) Chăm chỉ tự học tập: Lời chê ghê gớm nhất là Kẻ lười nhác. Từ Kẻ lười nhác đến Kẻ hèn hạ và vô dụng rất gần nhau. Không phải lúc nào cũng có người bên cạnh mà học hỏi, mà phải có kế hoạch tự học, từ trong sách vở đến mạng xã hội và thực tế;
iv) Mở ra với thế giới bên ngoài: Tìm người có đức, có tài mà chơi để học kiến thức và sự đồng thuận; Ra với môi trường tự nhiên mà hòa vào trong đó. Sẵn sàng trải nghiệm làm những điều tốt đẹp;
v) Còn 2 năm nữa mới ra trường. Phải học để tốt nghiệp đại học, điểm khởi đầu sự nghiệp của một người tri thức. Đây là thời gian đủ để em tìm lại sự cân bằng cảm xúc và tận tâm thay đổi chính mình.

Nếu có vấn đề gì về việc học tập có thể trao đổi với thày. Thày sẵn sàng đồng hành.

Ngày 4/11/2023; Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em kính chào thầy ạ.
Em đang đọc lần 2 quyển sách Nghĩ giàu làm giàu, xuất bản lần đầu năm 1937. Quyển sách được viết từ 90 năm trước nhưng nó vẫn đang phản ánh nhiều thực tế.
Em đã đọc được rằng "các cơ sở giáo dục cần có trách nhiệm hơn nữa trong việc định hướng nghề nghiệp cho sinh viên".
Em nghĩ đó là việc các thầy đang làm không ngừng.
Em viết mail này để cảm ơn công việc của thầy ạ.

Em cảm ơn thầy đã đọc ạ.
Sinh viên 60KD3

Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Rất cám ơn về những dòng chia sẻ, động viên.
Định hướng nghề nghiệp cho sinh viên không chỉ liên quan đến việc đào tạo kỹ năng cứng mà còn phải là kỹ năng mềm, liên quan trước hết đến năng lực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.
Cuốn sách "Nghĩ giàu, làm giàu" chỉ là một trong những nội dung mà thế hệ trẻ quan tâm.
Điều lớn lao hơn là họ phải có năng lực tự thân và năng lực tự rèn luyện để hình thành sự nghiệp và trở thành người tốt cho gia đình, cộng đồng và xã hội, phù hợp với chuẩn mực chung của loài người trong thế kỷ 21.
Sinh viên là tương lai của thày.
Thày cùng các thày cô giáo khác đang nỗ lực hết sức để biến tương lai tốt đẹp đó thành hiện thực.
Thày đang viết một cuốn sách với tiêu đề: 'Nâng cao năng lực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho sinh viên (và cựu sinh viên) trong lĩnh vực xây dựng'. Dự kiến tháng 5/2023 xuất bản.
Chúc mọi điều tốt lành.
Ngày 8/3/2023; Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Thưa thầy, em xin gửi kết quả bigfive mới của bản thân, qua đây em cũng xin cảm ơn thầy vì thông qua bài khảo sát bigfive và những lời thầy nói, em đã cố gắng khắc phục những yếu điểm của bản thân và cũng như trau dồi thêm kiến thức để khai phá bản thân, và thực tế đã có những chuyển biến tích cực trong cuộc sống và công việc của em, tuy vậy bản thân em cũng vẫn còn những thiếu sót, những điều em chưa thay đổi đc, em mong thầy thông cảm và trân thành cảm ơn thầy đã lắng nghe em.

Sinh viên Khóa 53KD, Khoa Kiến trúc Quy hoạch, ĐHXD Hà Nội

Trả lời:

Đã nhận được kết quả Big Five. Nên ghép thêm kết quả của những sinh viên khác, người khác để có thể so sánh và rút ra được nhận xét ta là ai và từ đó tự sửa mình.

Kết quả cho thấy: Tính cách (hay kỹ năng mềm) thuộc loại trung bình. Yếu về tính hướng ngoại.

Từng bước, từng bước mà cố gắng hơn.

Ngày 3/2/2023, thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi: Em gửi thầy kết quả Big Five ạ.

Trả lời: Thày đã nhận được kết quả đánh giá Big Five của em.

Sau một năm tự nhìn nhận mình là ai và đã có những thay đổi .

Tính cách Tận tâm và Hướng ngoại được cải thiện so với trước.

Tính cách Cân bằng cảm xúc vẫn yếu như cũ. Theo các nghiên cứu mà thày được biết, tính cách Cân bằng cảm xúc là cốt lõi. Mọi năng lực hoạt động chuyên môn, xã hội của một con người đều dựa vào đây mà ra cả.

Ta có mặt trên đời này đều có nguyên cớ tốt đẹp nào đó. Phải tự tin hơn nữa vào chính mình, trước hết là từ công việc chuyên môn, nay chính là đồ án tốt nghiệp.

Thày sẽ hỗ trợ chuyên môn để em có kết quả tốt nhất trong việc thực hiện học phần Đồ án tốt nghiệp.

Ngày 10/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi: E chào thầy ạ! E là Thắng ,sinh vien nhận đồ án tốt nghiệp nhóm thầy, nhóm mình có nhóm zalo riêng hay thế nào để trao đổi về đồ án k ạ ? Em tìm sđt thầy để add Zalo nhưng không được ạ! Em cảm ơn thầy.
Trả lời: Trao đổi trực tiếp với thày qua mail.

Một số nội dung chính thực hiện trong 4 tuần đầu tiên: :

1) Đọc kỹ các yêu cầu về nội dung Học phần đồ án tốt nghiệp của Khoa và Bộ môn KTCN; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành ngay trong tuần thứ 1)

2) Báo cáo về tên đề tài tốt nghiệp, vị trí cụ thể khu đất dự kiến theo tỷ lệ 1/500 (hoàn thành trong tuần thứ 1)

3) Chuản bị các quy định, tiêu chuẩn thiết kế có liên quan đến đề tài; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành trong tuần thứ 2)

4) Tìm 5 ví dụ trên thế giới về các công trình tương tự với loại hình dự kiến trong đề tài tốt nghiệp; nhận xét và đánh giá, kết luận rút ra để có thể ứng dụng cho đề tài (4 tuần phải hoàn thành);

5) Đọc lại các nguyên lý thiết kế kiến trúc đã được học (phải làm ngay và liên tục cho đến khi bảo vệ đề tài);

6) Nên tự đánh giá Ta là ai. Đánh giá theo phần mềm Big Five- tính cách sinh viên, để thày biết rõ hơn về sinh viên.

Phần mềm đánh giá: http://talaai.com.vn/ (talaai.com.vn)

Sau đó gửi ngay kết quả đánh giá tính cách cho thày, để có thể hỗ trợ.

Gặp nhau 2 tuần/lần. Mỗi lần gặp cần chuẩn bị sẵn câu hỏi để có thể trao đổi tối đa những vấn đề liên quan đến đề tài tốt nghiệp mà không tự trả lời được.

Địa điểm gặp: Chiều thứ tư hàng tuần, từ 16h - 17h30 tại Văn phòng Bộ môn KTCN.

Đồ án tốt nghiệp là một sự kiện quan trọng của đời người lao động trí óc.

Phải nỗ lực hết sức và dành tất cả thời gian, nguồn lực cho đồ án. Từ đây mới có kết quả tốt nhất, để trải nghiệm, hình thành năng lực cần thiết chuẩn bị cho việc ra trường và làm việc với vô số những người tài khác trong xã hội.

2/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi: Em chào bộ môn ạ, em là Hoàng Đức Dương lớp 66XD8 msv-0013966 đang làm bài tiểu luận về công trình dân dụng ạ em thấy bộ môn có đăng bài về công trình galaxy soho ở Trung Quốc vậy em muốn xin bộ môn cho em bài đăng đó được không ạ, em xin cảm ơn bộ môn,em chào bộ môn ạ.

Trả lời: Trang WEB bmktcn.com được thành lập với mục tiêu chính là phục vụ sinh viên. Đương nhiên là em được đăng lại các bài viết trên trang WEB này.

Chủ biên: TS. Phạm ĐÌnh Tuyển

Hỏi:

Em gửi thày bài Trắc nghiệm tính cách – Big Five (talaai.com.vn)

Trả lời:

Thày đã nhận được biểu tượng Big Five của em. Đây là Big Five rất điển hình của sinh viên. Em còn là người mạnh về Hướng ngoại, một tính cách rất được coi trọng trong Thời đại liên kết và hội nhập.
Do còn trong giai đoạn là sinh viên gắn với Học hỏi, Học tập là chính và chưa có Học hành, nên tính cách Tận tâm của em còn thiếu mạnh mẽ so với tính cách khác.
Khi làm việc trong doanh nghiệp hay tổ chức nào đó, người sử dụng lao động đánh giá trước hết tính cách Tận tâm và là kỹ năng mềm cơ bản của mỗi nhân viên.
Không đợi đến lúc ra trường, ngay từ bây giờ em dành quan tâm hơn cho tính cách này. Nếu làm được như vậy, sẽ thuận lợi hơn khi thử việc và nhiều cơ hội hơn trong sự nghiệp.
Khi trắc nghiệm Big Five, Tận tâm cũng là tính cách nổi trội của thày. Trong công việc, thày luôn có thiện cảm với những người Tận tâm.
Chúc em sớm trở thành con người thật sự Tận tâm.

Ngày 24/4/2021, Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi:

Em thưa thầy, thầy có thể cho em hỏi làm sao mình có thể kết nối làm quen với những người giỏi hơn mình ạ, em cảm ơn thầy.

Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Đối với một đất nước: Hiền tài như nguyên khí quốc gia. Mạnh hay yếu từ đó mà ra cả.
Đối với một cá nhân: Suốt cả đời gắn với việc học: Học cái gì và học thày nào. Và sự học luôn đi cùng với sự sang trọng và thịnh vượng.
Những người giỏi hay người hiền tài có thể thức tỉnh cho ta học cái gì một cách hiệu quả và qua đó họ cũng trở thành thày của ta.
Người tài giỏi là người làm những việc mang lại giá trị gia tăng cao mà người thường không làm được. Người hiền tài là người mang tài của mình ra giúp xã hội.
Vị thế xã hội cấp độ nào thì có người tài, người hiền tài cấp độ đó, ví như người tài giỏi trong lớp, trong trường, trong ngành, trong vùng, trong quốc gia và thế giới.
Mỗi người thường tìm và chơi với người giỏi phù hợp với vị thế của họ. Khi tiến bộ, sang một vị thế mới cao hơn, lại tìm thày giỏi tương xứng ở vị thế đó mà học.
Khi đã tài giỏi trong một vị thế, chính ta lại trở thành người thày để dẫn dắt những người khác chưa có điều kiện giỏi bằng ta. Từ đây ta cũng có được phẩm cách của người chủ và người lãnh đạo.
Khi đã hiểu được sự cần thiết của việc tìm người giỏi hay người hiền tài để học và hành, thì tất yếu ta sẽ tự thay đổi để tìm được cách kết nối với họ.
Những hiền tài luôn mong muốn làm những điều tốt đẹp. Vậy hãy thể hiện cho họ thấy tính cách của ta cũng luôn mạnh mẽ hướng về điều đó.
Là sinh viên, trước hết hãy tìm thày hay người giỏi trong lớp, khoa, trường; trong gia đình và dòng họ để học.
Thày chúc em sớm thành công.

Ngày 19/4/2021. Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em thưa thầy (cô). Trong quá trình làm đồ án thì trong lớp có nhóm không hoà đồng được và bạn trong nhóm xin sang nhóm khác. Vậy bạn đó đề xuất chuyển nhóm với thầy trong buổi thông tới luôn được không ạ? Em cảm ơn ạ!

Trả lời:

Bộ môn đã nhận được thư của em.
Học kỹ năng mềm phối hợp với các thành viên có liên quan trong hoạt động tư vấn là một trong những mục tiêu của việc Làm đồ án theo nhóm.
Ai cũng phải nỗ lực tự học điều này để đình hình được nhận thức: Sức mạnh và vị thế của một tổ chức chủ yếu được xây dựng trên nền tảng của việc "Cùng nghĩ,Cùng làm".Từ đó mới mong công việc đạt được hiệu quả cao nhất.
23/4/2019. Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em chào thầy, các câu trả lời của thầy khiến em thấy rất hữu ích. Em muốn hỏi thầy khi thầy gặp những bế tắc hay thất bại trong cuộc sống thầy đã tự khắc phục như thế nào, có khi nào thầy cảm thấy mệt mỏi với công việc của mình không. Hiện tại có những lúc em cảm thấy kém cỏi so với người khác, xin thầy cho em lời khuyên được không ạ?

Em cảm ơn thầy rất nhiều.
Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em
Chắc chắn trong cuộc đời không có ai chỉ toàn thành công cả.
Trong hoạt động chính trị, thất bại là gắn với tính mạng.
Trong hoạt động kinh tế, thất bại là gắn với thiệt hại về kinh tế và thời gian.
Trong hoạt động xã hội, thất bại là mất niềm tin và vị thế…

Trong thời đại hội nhập ngày nay, con người phải cạnh tranh với những đối thủ rất mạnh mà trong nhiều trường hợp ta còn chưa biết nhiều về họ; giống như đi thi Olimpic mà không biết sẽ phải thi môn gì; đến đó mới rõ.
Chính vì vậy, xã hội bây giờ cần những người: i) Tư tưởng tiến bộ; ii) Yêu tự do; iii) Hoạt động đa năng và biết liên kết với nhiều người để làm nhiều việc; trong đó đặc biệt với em là nhân tố thứ ba.

Nếu một người chỉ chăm chăm làm một việc; việc đó thất bại có nghĩa là mất tất cả.
Nếu một người làm ba việc; một việc thành công, hai việc thất bại, điều đó cũng chấp nhận được.
Nếu một người làm năm việc; ba việc thành công, hai việc thất bại, điều đó được coi như đã thành công.

Đã đi học được đến bậc đại học, chắc chắn em có cơ hội hơn rất nhiều người không có điều kiện đi học ngoài xã hội kia (thậm chí nhiều người còn khuyết tật).
Hãy học và rèn luyện trở thành người đa năng, nghĩa là tập làm nhiều việc một lúc (ưu tiên là việc theo chuyên môn giỏi nhất của mình, tiếp đến là việc mà xã hội đang cần và cuối cùng là việc mà mình yêu thích). Cũng chính từ đây em sẽ tìm được những mặt mạnh của mình.
Đối với những người tri thức, trong tâm thức của họ không có chỗ cho từ “bế tắc” và “mệt mỏi”, chỉ có từ “khó khăn” và “sáng tạo” để vượt qua mà thôi. (Tất nhiên, trong cuộc sống ai cũng phải chịu những nỗi đau buồn, ví như sự mất mát của người thân, bạn bè, đồng loại).
Một điều nữa em cũng cần biết: Sức mạnh để làm những điều khác biệt và sẽ thành công, không phải chỉ xuất phát từ bản thân em, từ thế giới thực tại này, mà còn được khởi nguồn từ sức mạnh tinh thần của tiền nhân, tổ tiên và dòng họ gia đình em. Vì vậy, phải tìm hiểu, học để phát huy cho được sức mạnh tinh thần này, thậm chí biến thành niềm tin cốt lõi của mình.

Chúc em trở thành con người đa năng và thành công.

Ngày 4/12/2018. Thày Phạm Đình Tuyển

Điểm tin

Cạnh tranh ngay từ ý tưởng chính sách

16/05/2008

Giáo sư Kenichi Ohno, Viện nghiên cứu kinh tế Nhật Bản bàn về các cơ quan nghiên cứu và mô hình phát triển của các cơ quan này để đáp ứng đòi hỏi của sự phát triển của Việt Nam.

Những "nhóm think tank"

- Hiện nay, cộng đồng DN đã lập nên khá nhiều Hiệp hội và bên trong mỗi tổ chức, Hiệp hội có những cơ quan nghiên cứu... nhưng họ vẫn chưa làm được gì nhiều trong quá trình xây dựng chính sách?

GS. Kenichi Ohno. Ảnh: PL

VN có nhiều Hiệp hội, nhiều trung tâm nghiên cứu, nhưng thực tế, nhiều hiệp hội, trung tâm hầu như không hoạt động. Sẽ tốt hơn nếu VN chỉ có vài cơ quan nghiên cứu nhưng là những cơ quan nghiên cứu tốt thay vì có rất nhiều cơ quan nghiên cứu nhưng lại viết ra những bản báo cáo giống nhau. Điều này sẽ lãng phí thời gian cũng như nguồn nhân lực.

VN nên tập trung những người giỏi và đưa ra những báo cáo tốt để Chính phủ có thể sử dụng và triển khai.

Các báo cáo hiện này hầu hết là lời khuyên chính sách, và cơ quan Chính phủ không có trách nhiệm thực hiện, chỉ lắng nghe và đọc báo cáo. Theo tôi, báo cáo nên là khuyến nghị chính sách cho Chính phủ và Chính phủ cần có trách nhiệm triển khai chúng. Nếu không triển khai, Chính phủ phải có trách nhiệm bảo vệ quan điểm và giải thích lí do tại sao không áp dụng.

Ở các nước, việc đưa ra các khuyến nghị chính sách thường là lời gợi ý cho Chính phủ, và Chính phủ có trách nhiệm phản hồi việc có tiến hành hay không và nếu không, nguyên nhân là gì.

Tôi nghĩ VN cần có một cơ quan như vậy, một viện hoặc nhóm người có trọng trách, đệ trình báo cáo cho Chính phủ, Thủ tướng hoặc một Bộ cụ thể. Cơ quan đó phải hoạt động thực sự. Muốn vậy, bạn cần những người rất giỏi, có thể đưa ra những chính sách cụ thể, không phải chính sách chung chung.

Trách nhiệm của hai bên phải rất cụ thể: một bên phải đưa ra những báo cáo tốt, thực tế và bên kia, Chính phủ phải có trách nhiệm đưa ra chính sách, không chỉ đơn giản là bỏ qua. Mối quan hệ này chưa được xây dựng tại VN.

Sẽ tốt hơn nếu VN chỉ có vài cơ quan nghiên cứu nhưng là những cơ quan nghiên cứu tốt thay vì có rất nhiều cơ quan nghiên cứu nhưng lại viết ra những bản báo cáo giống nhau.

Ở các nước khác, tôi thấy khi Chính phủ nhận được các báo cáo, Chính phủ đều phải thay đổi chính sách. Đó thực sự là những báo cáo chính sách, không đơn thuần là những đánh giá hay lời khuyên.

Cạnh tranh ngay từ ý tưởng chính sách

- Vai trò của những nhà nghiên cứu độc lập như thế nào?

Lý tưởng nhất là VN có được những nhóm nghiên cứu độc lập với kiến thức nền khác nhau: như VDF, Fulbright hay Viện nghiên cứu phát triển Việt Nam... Những nhóm "think tank nhỏ" này cạnh tranh về mặt ý tưởng. Chỉ một tổ chức là không đủ. VN cần nhiều cơ quan với nhiều sáng kiến và cạnh tranh với những sáng kiến hay hơn, đưa ra các khuyến nghị chính sách thông qua truyền thông, báo chí, qua các hội nghị, báo cáo chính phủ.

Các cán bộ trong Chính phủ có thể so sánh chất lượng của các khuyến nghị chính sách này. Tôi nghĩ đó là cách tiếp cận so sánh trong xây dựng các think tank.

- VN cần một hệ thống pháp lý như thế nào cho sự hoạt động của các Hiệp hội, cơ quan nghiên cứu độc lập, thưa ông?

Việc thành lập Hiệp hội, trung tâm nghiên cứu ở VN khá khó khăn với những quy định chặt chẽ. Theo tôi, chẳng có lí do gì để e ngại các nhà nghiên cứu. Họ chỉ làm khoa học. Tôi không nghĩ các nhà khoa học thích những kẻ khủng bố.

VN đã mở cửa, nhiều lĩnh vực đã tự do nhanh chóng như thương mại, đầu tư. Các cơ quan nghiên cứu trong và ngoài nước cũng nên được tạo thuận lợi để xây dựng và hoạt động tại VN với những gợi ý về hoạt động pháp lý. Các tổ chức này nên hoạt động trên cơ sở đăng kí thay vì cơ sở pháp lý.

- Vấn đề hạn chế hiệu quả thực tế của các cơ quan nghiên cứu là tài chính. Một số cơ quan thiếu ngân sách nghiên cứu. Một số khác được Chính phủ cấp vốn, do đó công tác nghiên cứu phần nhiều là "minh họa chính sách". Làm thế nào để giải quyết vấn đề?

Đúng là có hiện tượng thiếu ngân sách và cần sự hỗ trợ ngân sách từ Chính phủ. Hầu hết các cơ quan nghiên cứu của VN là cơ quan trực thuộc Bộ. Điều đó là bình thường.

Tuy nhiên, VN cũng cần những trung tâm nghiên cứu tư nhân, phi Chính phủ, tạo sự cạnh tranh chính sách từ các nhóm khác nhau, không chỉ trong chính phủ.

Tài chính là một vấn đề lớn ở một đất nước đang phát triển như VN. Làm thế nào để cung cấp tài chính cho những hoạt động này ngoài Chính phủ. Tôi nghĩ một trong các cách thức là vận động các DN nước ngoài lớn tại VN.

Tại Thái Lan, Viện nghiên cứu phát triển Thái Lan TDRI rất nổi tiếng. Đến thăm trụ sở của Viện này tại Bangkok, một tòa nhà hiện đại, bên trong những DN tài trợ ngân sách đến Mỹ, Nhật... tạo nên quỹ hoạt động cho Viện.

Chính phủ là người quyết định cuối cùng sau tham vấn

- Liệu những nghiên cứu của Viện sẽ còn khách quan khi được cung cấp tài chính như vậy hay sẽ chịu ảnh hưởng từ cách nhìn và sẽ bảo vệ lợi ích của DN tài trợ?

Khả năng này có thể xảy ra. Nhưng thực tế các DN tài trợ không can thiệp nhiều lắm. Họ quan tâm đến chất lượng và sự lâu dài của nghiên cứu. Tôi không nghĩ họ sẽ viết ra các văn bản mang tính lobby cho một ngành cụ thể. Kết quả nghiên cứu sẽ không chịu ảnh hưởng lớn của một DN.

Không thể đòi hỏi các cơ quan nghiên cứu hoàn toàn trung lập. Thay vào đó, các cơ quan này cần phải xác định rõ chỗ đứng của mình

Tuy nhiên, tôi không nghĩ sẽ có sự khác biệt lớn khi sử dụng ngân sách công như ODA hay tài trợ từ DN. Bản thân ODA chính là ngân sách, là tiền thuế của người dân một nước, và ngay cả khi sử dụng ODA cũng không phải là tự do. Bạn có những trách nhiệm cụ thể và phải quan tâm đến tác động chính trị của nhóm này. 35 trong số 50 nhóm được DN tài trợ ngân sách có tiếng nói trung lập hơn nhóm do Chính phủ cấp vốn.

- Không thể tránh được tác động của các nhóm lợi ích trong hoạch định chính sách nhưng Nhà nước cần xây dựng một hệ thống pháp lý đề điều chỉnh hoạt động của các nhóm này. Ở VN vẫn thiếu một hệ thống các quy định về vấn đề này?

Tôi nghĩ Chính phủ VN quá lo ngại về những tổ chức như vậy. Ngay cả khi một nhóm chỉ ủng hộ các quyết định của Chính phủ, một nhóm khác ủng hộ cho các DN có vốn đầu tư nước ngoài, DN dân doanh trong nước... cũng sẽ rất tốt. Càng nhiều nhóm sẽ tạo nên sự cạnh tranh giữa các ý tưởng, quan điểm khác nhau.

Bạn không thể đòi hỏi một tổ chức hoàn toàn trung lập, bởi vì chính sách là một lĩnh vực gây tranh cãi, luôn có những người được lợi và những người chịu thiệt. Tôi không nghĩ là các cơ quan nghiên cứu nên hoàn toàn trung lập. Thay vào đó, các cơ quan này cần phải xác định rõ chỗ đứng của mình.

Ở Mỹ, có rất nhiều cơ quan nghiên cứu bảo vệ những quyền lợi rõ ràng của từng nhóm: đảng Dân chủ, đảng Cộng hòa... và mọi người đều biết điều này. Các cơ quan này cạnh tranh với nhau. Người dân không phải lo ngại về sự độc quyền của một nhóm.

Ví dụ VDF là một tổ chức do Chính phủ Nhật Bản tài trợ ngân sách do đó, rất có thể phản ánh một số quan điểm của Chính phủ Nhật. Chúng tôi nói VN cần học tập Nhật Bản. Một nhóm khác lại cho rằng VN nên học tập Mỹ, học tập Trung Quốc... Điều đó là bình thường.

Các cơ quan không bắt Chính phủ phải áp dụng chính sách, chỉ cố gắng thuyết phục. Nếu bạn không thấy thuyết phục, bạn tìm đến một nơi khác để lắng nghe quan điểm khác. Chính phủ VN mới là người đưa ra quyết định cuối cùng về chính sách. Nếu có nhiều ý tưởng để lắng nghe và chất lượng được cải thiện, nó sẽ tốt hơn cho Chính phủ VN.

- Trong bối cảnh một nước đang phát triển như VN, liệu việc áp dụng mô hình về các cơ quan nghiên cứu như vậy có thích hợp hay không?

Tôi thường nói các bạn hãy đến xem các nước láng giềng đang làm như thế nào: Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái Lan..., cách thức họ xây dựng và vận hành các viện nghiên cứu, cách thức tìm kiếm nguồn vốn hoạt động, nội dung của các báo cáo, những chỉ trích và đóng góp cho Chính phủ... Ở Thái Lan, bạn có thể thăm TDRI, ở Malaysia thăm Viện nghiên cứu chiến lược kinh tế, ở Hàn Quốc có rất nhiều viện nghiên cứu tốt, như KDI, KIEP...

Chính phủ VN mới là người đưa ra quyết định cuối cùng về chính sách. Nếu có nhiều ý tưởng để lắng nghe và chất lượng được cải thiện, nó sẽ tốt hơn cho Chính phủ VN.

Các trường Đại học cũng là nơi đưa ra những nghiên cứu, khuyến nghị chính sách tốt. ĐH Thanh Hoa của Trung Quốc chẳng hạn.

Tôi nghĩ VN có thể làm tất cả những việc này. Nếu các bạn thực sự nghiêm túc trong việc xây dựng các viện nghiên cứu, Chính phủ nên học tập các nước khác. Rất khó để khu vực tư nhân VN tiến hành việc này. Tất nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc Chính phủ tự mình xây dựng viện nghiên cứu, mà có thể xây dựng viện nghiên cứu tư, hoặc trong khuôn khổ trường Đại học và được hỗ trợ vốn bởi các DN nước ngoài lớn.

Khi VN trở thành nước thu nhập trung bình, rất sớm, các bạn sẽ cần một nhóm nghiên cứu thật tốt.

Cơ chế "hấp thụ" người tài

- Để có những viện nghiên cứu tốt cần những nhà nghiên cứu thực sự giỏi. Làm thế nào VN giải quyết được câu chuyện nguồn nhân lực?

Có rất nhiều người VN được nhận bằng Tiến sỹ tại Mỹ, Nhật Bản... Gặp gỡ những sinh viên VN làm Tiến sỹ tại Nhật, tôi thấy chất lượng hầu hết rất tốt. Khi họ trở về với công việc cũ, là giảng viên Đại học, là cán bộ của các Bộ ngành, họ sẽ không sử dụng được hết các kỹ năng và kiến thức mới thu thập đầy đủ. Đó là một vấn đề lớn.

Cần có cơ chế "hấp thụ" những người này, thông qua một mức lương cao hơn và cơ hội để được lắng nghe chính sách.

Mọi người làm việc để kiếm tiền đồng thời họ cũng làm việc vì những thay đổi thực sự họ có thể tạo ra trên thế giới.

Cần có một cơ chế để nhận biết những sinh viên giỏi đang học tập các nơi trên thế giới, Autralia, Singapore, UK, US, và khi họ trở về, Chính phủ và một số cơ quan khác nên tuyển dụng họ đặt họ ở vị trí cao hơn và cho họ thử sức để làm những nghiên cứu tốt.

Thành công sẽ thúc đẩy họ, không chỉ là lương. Môi trường làm việc tại cơ quan nghiên cứu sẽ tạo động lực cho họ làm việc chăm chỉ hơn khi quay trở lại VN.

Đáng buồn là hiện nay, động lực để sinh viên VN tại Nhật trở về vì quan hệ gia đình, vì thức ăn, văn hóa, không phải vì môi trường làm việc.

- Thu hút được những người giỏi từ nước ngoài trở về làm việc cho nhà nước là một công việc quá khó khăn. Ngay tại VN, nhiều cán bộ giỏi làm việc trong các cơ quan công quyền đang tìm cách "chạy trốn" khỏi cơ quan, gây làn sóng "chảy máu chất xám".

Các thay đổi đều hướng tới mở rộng cho khu vực tư nhân nhưng Chính phủ phải là người dẫn đường, lãnh đạo, cung cấp môi trường cho khu vực tư nhân hoạt động. Chúng ta không thể ngồi đợi khu vực tư nhân tự mình xử lý.

Thực tế có những người sau khi đi học nước ngoài trở về làm việc cho cơ quan cũ trong một thời gian ngắn, sau đó họ bỏ ra ngoài kinh doanh riêng. Nhu cầu về một sự cải cách nhanh chóng lĩnh vực giáo dục và nghiên cứu của VN đang trở nên cấp thiết.

Cần có sự lãnh đạo để làm nên một sự thay đổi thực sự. Ở VN rất khó để một cá nhân giữ vai trò lãnh đạo có thể tiến hành một việc nào đó. Chính phủ VN là hệ thống đồng thuận, quan hệ và thống nhất, không phải hệ thống của vai trò cá nhân.

Tuy nhiên, tôi hi vọng Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân sẽ thay đổi được tình hình.

Tất cả các thay đổi đều hướng tới mở rộng cho khu vực tư nhân nhưng Chính phủ phải là người dẫn đường, lãnh đạo, cung cấp môi trường cho khu vực tư nhân hoạt động. Chúng ta không thể ngồi đợi khu vực tư nhân tự mình xử lý những vấn đề này.

Dám đối mặt với rủi ro để tạo sự thay đổi

- Chính phủ cần làm thế nào để thực hiện vai trò dẫn đường trong trường hợp này?

Chính phủ có thể thành lập Viện Nghiên cứu của Chính phủ, và sau 5 năm, có thể mở rộng cho sự tham gia của tư nhân. Sau 10 năm sẽ tiến hành tư nhân hóa.

Những nơi như Viện Quản lý kinh tế Trung ương CIEM họat động tốt, tại sao các bạn không chuyển đổi thành một Viện tốt hơn? Chính phủ nên chu cấp lương cao, trang thiết bị tốt, và một môi trường làm việc tốt...

Nếu e sợ những nguy cơ, người lãnh đạo không thể làm được điều gì để cải thiện tình hình VN

Việc này đòi một lượng tiền lớn nhưng bạn có thể lựa chọn vài viện tốt, cung cấp tài chính và tạo điều kiện cho viện hoạt động, tuyển dụng những người giỏi, để những người này cạnh tranh. Sau 2-3 năm, nếu họ làm tốt, sẽ thăng chức cho họ, ngược lại, nếu làm không tốt thì sa thải.

Muốn làm được như vậy, các bạn cần người lãnh đạo giỏi đứng đầu Viện nghiên cứu. Có rất nhiều thứ phụ thuộc vào người lãnh đạo.

Những người như Thủ tướng, Phó Thủ tướng cần đi đầu, có thể đối mặt với rủi ro nhưng có thể tạo nên sự lưu chuyển. Nếu e sợ những nguy hiểm, người lãnh đạo không thể làm được điều gì để cải thiện tình hình VN.

VN hoàn toàn có thể đạt mức thu nhập trung bình của Thái Lan nhưng thời gian dài hay ngắn tùy thuộc vào chính người VN.

- Xin cảm ơn Giáo sư!

Phương Loan (tuanvietnam.net)

Cập nhật ( 21/11/2014 )

Tin mới đưa:

Tin đã đưa:

Tất cả các tin »