Tuần -18 - Ngày 28/03/2024
SỰ KIỆN TRONG TUẦN
Hỏi:

Em cảm thấy vô hướng quá  

Em chào thầy ạ, em là 1 sinh viên đang theo học tại trường Đại học Xây dựng Hà Nội và cũng đang học trong lớp Kiến trúc Công nghiệp của thầy ạ. Em có 1 số vấn đề nội tâm rất mong muốn được thầy giúp đỡ và mách bảo ạ. 
Vấn đề chính em đang gặp phải là em cảm thấy rất vô hướng như trong tiêu đề ạ. Em thấy bản thân mình không có tý năng lực nào để mai sau có thể hành nghề kiến trúc sư. Hiện tại em bị nản chí và cũng lo sợ nữa. Em vào trường cũng vì ước mơ có thể xây ngôi nhà do chính mình thiết kế và hành nghề. Nhưng em cảm thấy mình không đủ năng lực để có thể hành nghề, kiến thức trên trường là vô cùng lớn mà dù e đã học rồi nhưng lại bị quên lãng chỉ sau 1 học kỳ. Em cũng không giỏi vẽ và vẽ rất xấu nếu vẽ tay thì nhìn rất trẻ con và thiếu chuyên nghiệp, nhìn các bạn khác em cảm thấy rất tự ti, Em cũng không biết mình còn có thể đủ trình độ để đi thực tập không nữa. Chuyên môn của em em tự đánh giá là khá tệ, em rất suy sụp và cố gắng học những gì có thể mà chuyên ngành cần. Thầy có thể cho em xin ý kiến và liệu có giải pháp khắc phục không ạ, em rất sợ rằng nếu hành nghề thì bản thân không giỏi giang thì kinh tế làm ra sẽ bị thấp, không đủ sống. Vậy em phải làm sao ạ. 


Trả lời:

Thày đã nhận được thư.

Năng lực tự thân thời điểm này là kết quả của năng lực tự rèn luyện giai đoạn trước. Như em nêu trong thư, năng lực tự thân yếu, trước hết thể hiện:
i) Kiến thức chuyên môn còn nhiều khoảng trống và ngày càng rộng ra, do việc học không chăm chỉ;
ii) Trình bày bản vẽ kiến trúc xấu, do không cẩn thận khi thiết kế;
iii) Mất niềm tin vào chính mình, nản chí và dẫn đến lo sợ cho tương lai. 
Phải thấy đó là điều không tốt đẹp do chính em gây ra, để có trách nhiệm mà sửa mình. 
Được gia đình hỗ trợ, có sức khỏe và năng lực để học đến năm thứ 3, là may mắn lắm, khi so sánh với rất nhiều thanh niên người Việt khác. 

Một số việc phải làm ngay: 
i) Thay đổi ngay nhận thức cũ: Ta phải trở thành người tài với cả kỹ năng cứng và mềm phù hợp để cạnh tranh và hợp tác, không chỉ trong kiến trúc mà cả lĩnh vực liên quan khác mà xã hội đang cần và tạo ra giá trị gia tăng;
ii) Sử dụng thời gian hợp lý: Một ngày ngủ đủ 6- 7 tiếng để tái tạo sức lao động. Thời gian còn lại dành cho: Học ngoại ngữ và chuyển đổi số; Đi học đầy đủ và lắng nghe bài giảng; Đọc sách và tài liệu bổ sung kiến thức; Chủ động trao đổi chuyên môn với giảng viên và bạn bè;
iii) Chăm chỉ tự học tập: Lời chê ghê gớm nhất là Kẻ lười nhác. Từ Kẻ lười nhác đến Kẻ hèn hạ và vô dụng rất gần nhau. Không phải lúc nào cũng có người bên cạnh mà học hỏi, mà phải có kế hoạch tự học, từ trong sách vở đến mạng xã hội và thực tế;
iv) Mở ra với thế giới bên ngoài: Tìm người có đức, có tài mà chơi để học kiến thức và sự đồng thuận; Ra với môi trường tự nhiên mà hòa vào trong đó. Sẵn sàng trải nghiệm làm những điều tốt đẹp; 
v) Còn 2 năm nữa mới ra trường. Phải học để tốt nghiệp đại học, điểm khởi đầu sự nghiệp của một người tri thức. Đây là thời gian đủ để em tìm lại sự cân bằng cảm xúc và tận tâm thay đổi chính mình.

Nếu có vấn đề gì về việc học tập có thể trao đổi với thày. Thày sẵn sàng đồng hành.

Ngày 4/11/2023; Thày Phạm Đình Tuyển 
Hỏi:

Em kính chào thầy ạ.
Em đang đọc lần 2 quyển sách Nghĩ giàu làm giàu, xuất bản lần đầu năm 1937. Quyển sách được viết từ 90 năm trước nhưng nó vẫn đang phản ánh nhiều thực tế.
Em đã đọc được rằng "các cơ sở giáo dục cần có trách nhiệm hơn nữa trong việc định hướng nghề nghiệp cho sinh viên".
Em nghĩ đó là việc các thầy đang làm không ngừng. 
Em viết mail này để cảm ơn công việc của thầy ạ.

Em cảm ơn thầy đã đọc ạ.
Sinh viên 60KD3


Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Rất cám ơn về những dòng chia sẻ, động viên. 
Định hướng nghề nghiệp cho sinh viên không chỉ liên quan đến việc đào tạo kỹ năng cứng mà còn phải là kỹ năng mềm, liên quan trước hết đến năng lực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp. 
Cuốn sách "Nghĩ giàu, làm giàu" chỉ là một trong những nội dung mà thế hệ trẻ quan tâm.
Điều lớn lao hơn là họ phải có năng lực tự thân và năng lực tự rèn luyện để hình thành sự nghiệp và trở thành người tốt cho gia đình, cộng đồng và xã hội, phù hợp với chuẩn mực chung của loài người trong thế kỷ 21. 
Sinh viên là tương lai của thày.
Thày cùng các thày cô giáo khác đang nỗ lực hết sức để biến tương lai tốt đẹp đó thành hiện thực. 
Thày đang viết một cuốn sách với tiêu đề: 'Nâng cao năng lực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho sinh viên (và cựu sinh viên) trong lĩnh vực xây dựng'. Dự kiến tháng 5/2023 xuất bản. 
Chúc mọi điều tốt lành. 
Ngày 8/3/2023; Thày Phạm Đình Tuyển 

 
 
Hỏi:

 

Thưa thầy, em xin gửi kết quả bigfive mới của bản thân, qua đây em cũng xin cảm ơn thầy vì thông qua bài khảo sát bigfive và những lời thầy nói, em đã cố gắng khắc phục những yếu điểm của bản thân và cũng như trau dồi thêm kiến thức để khai phá bản thân, và thực tế đã có những chuyển biến tích cực trong cuộc sống và công việc của em, tuy vậy bản thân em cũng vẫn còn những thiếu sót, những điều em chưa thay đổi đc, em mong thầy thông cảm và trân thành cảm ơn thầy đã lắng nghe em.

 

Sinh viên Khóa 53KD, Khoa Kiến trúc Quy hoạch, ĐHXD Hà Nội

 


Trả lời:

 

Đã nhận được kết quả Big Five. Nên ghép thêm kết quả của những sinh viên khác, người khác để có thể so sánh và rút ra được nhận xét ta là ai và từ đó tự sửa mình. 

Kết quả cho thấy: Tính cách (hay kỹ năng mềm) thuộc loại trung bình. Yếu về tính hướng ngoại. 

Từng bước, từng bước mà cố gắng hơn. 

 

Ngày 3/2/2023, thày Phạm Đình Tuyển 

 


Hỏi:  Em gửi thầy kết quả Big Five ạ.




Trả lời: Thày đã nhận được kết quả đánh giá Big Five của em. 
Sau một năm tự nhìn nhận mình là ai và đã có những thay đổi . 
Tính cách Tận tâm và Hướng ngoại được cải thiện so với trước. 
Tính cách Cân bằng cảm xúc vẫn yếu như cũ. Theo các nghiên cứu mà thày được biết, tính cách Cân bằng cảm xúc là cốt lõi. Mọi năng lực hoạt động chuyên môn, xã hội của một con người đều dựa vào đây mà ra cả. 
Ta có mặt trên đời này đều có nguyên cớ tốt đẹp nào đó.  Phải tự tin hơn nữa vào chính mình, trước hết là từ công việc chuyên môn, nay chính là đồ án tốt nghiệp. 
Thày sẽ hỗ trợ chuyên môn để em có kết quả tốt nhất trong việc thực hiện học phần Đồ án tốt nghiệp. 
Ngày 10/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.  
 

Hỏi: E chào thầy ạ! E là Thắng ,sinh vien nhận đồ án tốt nghiệp nhóm thầy, nhóm mình có nhóm zalo riêng hay thế nào để trao đổi về đồ án k ạ ? Em tìm sđt thầy để add Zalo nhưng không được ạ! Em cảm ơn thầy.
Trả lời: Trao đổi trực tiếp với thày qua mail. 
 
Một số nội dung chính thực hiện trong 4 tuần đầu tiên: :
 
1) Đọc kỹ các yêu cầu về nội dung Học phần đồ án tốt nghiệp của Khoa và Bộ môn KTCN; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành ngay trong tuần thứ 1)  
2) Báo cáo về tên đề tài tốt nghiệp, vị trí cụ thể khu đất dự kiến theo tỷ lệ 1/500 (hoàn thành trong tuần thứ 1)
3) Chuản bị các quy định, tiêu chuẩn thiết kế có liên quan đến đề tài; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành trong tuần thứ 2)
4) Tìm 5 ví dụ trên thế giới về các công trình tương tự với loại hình dự kiến trong đề tài tốt nghiệp; nhận xét và đánh giá, kết luận rút ra để có thể ứng dụng cho đề tài (4 tuần phải hoàn thành); 
5) Đọc lại các nguyên lý thiết kế kiến trúc đã được học (phải làm ngay và liên tục cho đến khi bảo vệ đề tài);
6) Nên tự đánh giá Ta là ai. Đánh giá theo phần mềm  Big Five- tính cách sinh viên, để thày biết rõ hơn về sinh viên. 
Phần mềm đánh giá: http://talaai.com.vn/   (talaai.com.vn)
Sau đó gửi ngay kết quả đánh giá tính cách cho thày, để có thể hỗ trợ. 
 
Gặp nhau 2 tuần/lần. Mỗi lần gặp cần chuẩn bị sẵn câu hỏi để có thể trao đổi tối đa những vấn đề liên quan đến đề tài tốt nghiệp mà không tự trả lời được. 
Địa điểm gặp: Chiều thứ tư hàng tuần, từ 16h - 17h30 tại Văn phòng Bộ môn KTCN. 
 
Đồ án tốt nghiệp là một sự kiện quan trọng của đời người lao động trí óc. 
Phải nỗ lực hết sức và dành tất cả thời gian, nguồn lực cho đồ án. Từ đây mới có kết quả tốt nhất, để trải nghiệm, hình thành năng lực cần thiết chuẩn bị cho việc ra trường và làm việc với vô số những người tài khác trong xã hội. 
 
2/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển. 
 

Hỏi:  Em chào bộ môn ạ, em là Hoàng Đức Dương lớp 66XD8 msv-0013966 đang làm bài tiểu luận về công trình dân dụng ạ em thấy bộ môn có đăng bài về công trình galaxy soho ở Trung Quốc vậy em muốn xin bộ môn cho em bài đăng đó được không ạ, em xin cảm ơn bộ môn,em chào bộ môn ạ.


Trả lời: Trang WEB bmktcn.com được thành lập với mục tiêu chính là phục vụ sinh viên. Đương nhiên là em được đăng lại các bài viết trên trang WEB này. 
Chủ  biên: TS. Phạm ĐÌnh Tuyển 

Hỏi:

Em gửi thày bài Trắc nghiệm tính cách – Big Five (talaai.com.vn)


Trả lời:

Thày đã nhận được biểu tượng Big Five của em. Đây là Big Five rất điển hình của sinh viên. Em còn là người mạnh về Hướng ngoại, một tính cách rất được coi trọng trong Thời đại liên kết và hội nhập. 
Do còn trong giai đoạn là sinh viên gắn với Học hỏi, Học tập là chính và chưa có Học hành, nên tính cách Tận tâm của em còn thiếu mạnh mẽ so với tính cách khác.  
Khi làm việc trong doanh nghiệp hay tổ chức nào đó, người sử dụng lao động đánh giá trước hết tính cách Tận tâm và là kỹ năng mềm cơ bản của mỗi nhân viên. 
Không đợi đến lúc ra trường, ngay từ bây giờ em dành quan tâm hơn cho tính cách này. Nếu làm được như vậy, sẽ thuận lợi hơn khi thử việc và nhiều cơ hội hơn trong sự nghiệp. 
Khi trắc nghiệm Big Five, Tận tâm cũng là tính cách nổi trội của thày. Trong công việc, thày luôn có thiện cảm với những người Tận tâm. 
Chúc em sớm trở thành con người thật sự Tận tâm. 

Ngày 24/4/2021, Thày Phạm Đình Tuyển. 


Hỏi:

Em thưa thầy, thầy có thể cho em hỏi làm sao mình có thể kết nối làm quen với những người giỏi hơn mình ạ, em cảm ơn thầy.


Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Đối với một đất nước: Hiền tài như nguyên khí quốc gia. Mạnh hay yếu từ đó mà ra cả.
Đối với một cá nhân: Suốt cả đời gắn với việc học: Học cái gì và học thày nào. Và sự học luôn đi cùng với sự sang trọng và thịnh vượng.
Những người giỏi hay người hiền tài có thể thức tỉnh cho ta học cái gì một cách hiệu quả và qua đó họ cũng trở thành thày của ta.
Người tài giỏi là người làm những việc mang lại giá trị gia tăng cao mà người thường không làm được. Người hiền tài là người mang tài của mình ra giúp xã hội.
Vị thế xã hội cấp độ nào thì có người tài, người hiền tài cấp độ đó, ví như người tài giỏi trong lớp, trong trường, trong ngành, trong vùng, trong quốc gia và thế giới.
Mỗi người thường tìm và chơi với người giỏi phù hợp với vị thế của họ. Khi tiến bộ, sang một vị thế mới cao hơn, lại tìm thày giỏi tương xứng ở vị thế đó mà học.
Khi đã tài giỏi trong một vị thế, chính ta lại trở thành người thày để dẫn dắt những người khác chưa có điều kiện giỏi bằng ta. Từ đây ta cũng có được phẩm cách của người chủ và người lãnh đạo.  
Khi đã hiểu được sự cần thiết của việc tìm người giỏi hay người hiền tài để học và hành, thì tất yếu ta sẽ tự thay đổi để tìm được cách kết nối với họ.
Những hiền tài luôn mong muốn làm những điều tốt đẹp. Vậy hãy thể hiện cho họ thấy tính cách của ta cũng luôn mạnh mẽ hướng về điều đó.
Là sinh viên, trước hết hãy tìm thày hay người giỏi trong lớp, khoa, trường; trong gia đình và dòng họ để học.
Thày chúc em sớm thành công.

Ngày 19/4/2021. Thày Phạm Đình Tuyển


Hỏi:

Em thưa thầy (cô). Trong quá trình làm đồ án thì trong lớp có nhóm không hoà đồng được và bạn trong nhóm xin sang nhóm khác. Vậy bạn đó đề xuất chuyển nhóm với thầy trong buổi thông tới luôn được không ạ? Em cảm ơn ạ!


Trả lời:

Bộ môn đã nhận được thư của em. 
Học kỹ năng mềm phối hợp với các thành viên có liên quan trong hoạt động tư vấn là một trong những mục tiêu của việc Làm đồ án theo nhóm. 
Ai cũng phải nỗ lực tự học điều này để đình hình được nhận thức: Sức mạnh và vị thế của một tổ chức chủ yếu được xây dựng trên nền tảng của việc "Cùng nghĩ,Cùng làm".Từ đó mới mong công việc đạt được hiệu quả cao nhất.
23/4/2019. Thày Phạm Đình Tuyển 


Hỏi:

Em chào thầy, các câu trả lời của thầy khiến em thấy rất hữu ích. Em muốn hỏi thầy khi thầy gặp những bế tắc hay thất bại trong cuộc sống thầy đã tự khắc phục như thế nào, có khi nào thầy cảm thấy mệt mỏi với công việc của mình không. Hiện tại có những lúc em cảm thấy kém cỏi so với  người khác, xin thầy cho em lời khuyên được không ạ?

Em cảm ơn thầy rất nhiều. 
Trả lời:


Thày đã nhận được thư của em 
Chắc chắn trong cuộc đời không có ai chỉ toàn thành công cả. 
Trong hoạt động chính trị, thất bại là gắn với tính mạng. 
Trong hoạt động kinh tế, thất bại là gắn với thiệt hại về kinh tế và thời gian.
Trong hoạt động xã hội, thất bại là mất niềm tin và vị thế… 

Trong thời đại hội nhập ngày nay, con người phải cạnh tranh với những đối thủ rất mạnh mà trong nhiều trường hợp ta còn chưa biết nhiều về họ; giống như đi thi Olimpic mà không biết sẽ phải thi môn gì; đến đó mới rõ. 
Chính vì vậy, xã hội bây giờ cần những người: i) Tư tưởng tiến bộ; ii) Yêu tự do; iii) Hoạt động đa năng và biết liên kết với nhiều người để làm nhiều việc; trong đó đặc biệt với em là nhân tố thứ ba. 

Nếu một người chỉ chăm chăm làm một việc; việc đó thất bại có nghĩa là mất tất cả. 
Nếu một người làm ba việc; một việc thành công, hai việc thất bại, điều đó cũng chấp nhận được.
Nếu một người làm năm việc; ba việc thành công, hai việc thất bại, điều đó được coi như đã thành công.  

Đã đi học được đến bậc đại học, chắc chắn em có cơ hội hơn rất nhiều người không có điều kiện đi học ngoài xã hội kia (thậm chí nhiều người còn khuyết tật). 
Hãy học và rèn luyện trở thành người đa năng, nghĩa là tập làm nhiều việc một lúc (ưu tiên là việc theo chuyên môn giỏi nhất của mình, tiếp đến là việc mà xã hội đang cần và cuối cùng là việc mà mình yêu thích). Cũng chính từ đây em sẽ tìm được những mặt mạnh của mình.
Đối với những người tri thức, trong tâm thức của họ không có chỗ cho từ “bế tắc” và “mệt mỏi”, chỉ có từ “khó khăn” và “sáng tạo” để vượt qua mà thôi. (Tất nhiên, trong cuộc sống ai cũng phải chịu những nỗi đau buồn, ví như sự mất mát của người thân, bạn bè, đồng loại). 
Một điều nữa em cũng cần biết: Sức mạnh để làm những điều khác biệt và sẽ thành công, không phải chỉ xuất phát từ bản thân em, từ thế giới thực tại này, mà còn được khởi nguồn từ sức mạnh tinh thần của tiền nhân, tổ tiên và dòng họ gia đình em. Vì vậy, phải tìm hiểu, học để phát huy cho được sức mạnh tinh thần này, thậm chí biến thành niềm tin cốt lõi của mình.  

Chúc em trở thành con người đa năng và thành công.  

Ngày 4/12/2018. Thày Phạm Đình Tuyển  

 


Thông tin định kỳ
+ Câu hỏi ôn thi môn học Kiến trúc CN - DD
+ Câu hỏi ôn thi môn học KTCN
+ Bảng giờ lên lớp
+ Giải thưởng Loa Thành
+ Quyết định số 1982/QĐ-TTg phê duyệt Khung trình độ quốc gia Việt Nam
+ Quy định mới về Quy chế đào tạo ĐH hệ chính quy theo hệ thống tín chỉ của Trường ĐHXD
+ Chương trình khung môn học học phần tiến sỹ chuyên ngành Kiến trúc Công nghiệp
+ Dạy học theo tiếp cận “CDIO” trong đào tạo đại học
+ Quyết định số 27/2018/QĐ-TTg ban hành Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam
+ NQ số 44/NQ-CP ban hành Chương trình hành động về đổi mới căn bản, toàn diện GD & ĐT
+ Bộ Xây dựng cung cấp 37 dịch vụ công trực tuyến mức độ 4
+ NĐ 109/2022/NĐ-CP quy định về hoạt động KHCN trong cơ sở giáo dục ĐH
+ Công bố Báo cáo Việt Nam 2035
+ Hệ thống tài liệu phục vụ thực hiện học phần Đồ án KTCN và Công trình đầu mối HTKT
+ Danh mục các video trên WEB bmktcn.com
+ Truyền thuyết Kiến trúc kho báu Chùa Một Cột
+ Danh mục các dự án quy hoạch KCN tại VN
+ Danh mục dự án QH các KKT ven biển Việt Nam
+ Danh mục dự án QH các KKT cửa khẩu tại VN
+ Danh mục hệ thống Văn bản quy phạm pháp luật trên WEB bmktcn.com
Điểm tin
Văn hóa khoa học của một số nước Đông Á
23/12/2015
 

 
Nền KH&CN các nước Đông Á như Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc đã có những thành tựu đáng nể, nhưng đồng thời cũng tồn tại hạn chế có căn nguyên từ văn hóa khoa học ở mỗi quốc gia. 


Hội nghị chuyên đề đầu tiên của Chương trình Hợp tác Nghiên cứu đa phương ở Đông Á e-ASIA JRP, 
Singapore tháng 12/2012.

Đơn cử như khoa học Nhật Bản từng thành công nhờ mở cửa với phương Tây nhưng lâu nay bị chững lại do thiếu “lưu thông chất xám”, trong khi khoa học Trung Quốc chưa thoát khỏi tâm lý chạy theo thành tích, tư duy hành chính quan liêu, và thiếu coi trọng khoa học cơ bản.

Nhật Bản khi không còn giữ được ưu thế tuyệt đối


Nhật Bản là một ngoại lệ của châu Á. Cho tới giữa thế kỷ 19, đây vẫn là quốc gia đa phần tự cung tự cấp, biệt lập khỏi phần còn lại của thế giới, với một thể chế phong kiến toàn trị nghiêm khắc. Sau đó, trước sự tấn công và ép buộc từ Mỹ, Nhật Bản chấp nhận mở cửa giao thương. Hoàng đế Minh Trị là người dẫn dắt đất nước theo xu hướng hiện đại hóa, công nghiệp hóa, thúc đẩy một loạt những cải cách sâu rộng, từ xã hội, kinh tế, văn hóa, tôn giáo, hành chính, tới quân sự. Tới cuối thế kỷ, không chỉ Nhật Bản thoát khỏi sự thao túng mà còn trở thành một cường quốc ngang hàng với phương Tây. Sau đó, từ chỗ bại trận và tổn thất nặng nề trong Thế chiến thứ II, người Nhật lại trỗi dậy từ tro tàn, cũng nhanh chóng như cách họ hiện đại hóa thành công từ một thế kỷ trước. Nhật Bản bước vào thế kỷ 21 ngẩng cao đầu, là cường quốc kinh tế thứ ba trên thế giới, có nhiều thành tựu khoa học, nghệ thuật, với một nền tảng xã hội hòa bình.

Đã có nhiều nghiên cứu về vai trò và lịch sử của KH&CN Nhật Bản hiện đại1. Riêng điều này đã cho thấy Nhật Bản có một di sản khoa học đáng nể mà các quốc gia Đông Á khác không có. Nhưng trong thực tế, chính sách khoa học của Nhật Bản thường bị chê nhiều hơn được khen. Những lời phê phán chủ yếu về sự thiếu tự do học thuật, tình trạng “hôn nhân cận huyết”, quan hệ thầy trò còn nặng tính trên dưới, tính toàn trị trong chia xẻ các nguồn lực và những ảnh hưởng kéo dài của văn hóa samurai từng tồn tại hàng nghìn năm, bất chấp công cuộc hiện đại hóa thần tốc bắt đầu từ nửa sau thế kỷ 19.

Ngày nay, Nhật Bản đối diện những thách thức KH&CN mới: tỷ lệ sinh đẻ rất thấp khiến dân số suy giảm và già đi, trong khi Trung Quốc, Hàn Quốc, và Đài Loan đang vươn lên mạnh mẽ. Đối sách của Nhật Bản trước tình trạng này đã được ba học giả người Nhật miêu tả trong một bài báo rất hay2công bố gần đây mà có lẽ các nhà khoa học Việt Nam nên tìm đọc. Tôi xin tóm tắt ba luận điểm chính sau đây.

Bài báo chỉ ra rằng “sự lưu thông chất xám” là điều đang dẫn dắt nền khoa học thế giới ngày nay, và Nhật Bản nên tăng tốc quá trình lưu thông đó với thế giới để tránh bị đuổi kịp bởi những quốc gia đang phát triển nhanh chóng như Hàn Quốc. Tháng 8/2011, Nhật Bản từng công bố một kế hoạch 5 năm về phát triển KH&CN và đổi mới sáng tạo với tầm nhìn 10 năm. Kế hoạch này được thúc đẩy xuất phát từ những đối thoại chính sách giữa các Bộ trưởng KH&CN của Nhật Bản và các nước khác, đặc biệt là các nước Đông Á, giúp Nhật Bản thấy rằng KH&CN, “lĩnh vực theo đuổi chân lý phi biên giới”, đóng một vai trò quan trọng trong thúc đẩy sự tin cậy giữa các quốc gia, nhất là các nước đang phát triển. Năm 2008, một báo cáo kêu gọi khuyến khích ngoại giao KH&CN, tức là, “gắn KH&CN với chính sách đối ngoại nhằm đạt được những tiến triển cho cả hai lĩnh vực”, trong đó khẳng định “giới khoa học Nhật Bản cần mở cửa với thế giới, kết thúc xu thế hướng nội”, và nên tăng cường hợp tác KH&CN với các nước đang phát triển cũng như các nước đã phát triển nhằm thúc đẩy nền khoa học Nhật Bản. 

Tuy nhiên, để ứng phó với tình hình Trung Quốc và Hàn Quốc đang bắt kịp rất nhanh, Nhật Bản thành lập một tổ chuyên gia với nhiệm vụ vạch ra những giải pháp tăng cường vai trò của Nhật Bản trên thế giới trong bối cảnh ưu thế sức mạnh về KH&CN của quốc gia này suy giảm. Báo cáo của tổ chuyên gia công bố hồi tháng 2/2010, nhận định rằng một số nước đang phát triển trên thế giới đã không còn chỉ nhập khẩu công nghệ [mà đồng thời còn tự nghiên cứu ra công nghệ mới], vì vậy Nhật Bản nên kết nối hệ thống và các nguồn lực R&D của mình với phần còn lại của thế giới, bao gồm cả những nước đang phát triển [để nhanh chóng tiếp thu những thành quả nghiên cứu từ các nước này]. 

Vì vậy, năm 2011, tổ chuyên gia khuyến nghị Nhật Bản tích cực phát triển các hoạt động đối ngoại KH&CN một cách chiến lược với các quốc gia đối tác giàu tiềm năng, theo đó ra đời Sáng kiến Khu vực Đông Á về Khoa học và Đổi mới sáng tạo: “một hợp tác vùng mang tính mở trong đó các nước phối hợp thúc đẩy giao lưu xuyên quốc gia về con người, hàng hóa, và tài chính nhằm tăng cường các nỗ lực R&D và các dự án hợp tác nghiên cứu để giải quyết những vấn đề chung của châu Á”. Trong bối cảnh đó, Chương trình Hợp tác Nghiên cứu e-Asia (e-ASIA JRP) được đề xuất nhằm phát triển và hỗ trợ các dự án hợp tác nghiên cứu đa phương ở Đông Á, với sự tham gia của các cơ quan quản lý kinh phí nhà nước, bao gồm các cơ quan chính phủ các nước tham gia Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á thường niên. Mục đích nhằm tài trợ thông qua các bộ, ngành tới các đại học quốc gia và viện nghiên cứu. Kết quả hướng tới là đóng góp giải pháp cho các thách thức chung của khu vực và nâng cao năng lực KH&CN, đem lại tác động tích cực tới sự phát triển của khu vực. Chương trình e-Asia JRP được chính thức khai mạc tại Singapore hồi tháng 6/2012, với sự tham gia của các bộ liên quan tới quản lý KH&CN của tám quốc gia: Indonesia, Nhật Bản, Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines, Thái Lan, và Việt Nam. Nhưng để thành công, sáng kiến này cần có thêm sự tham gia của một số nước khác trong khu vực như Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore, và có ý kiến cho rằng nên bao gồm cả Mỹ6

Trung Quốc: thay đổi tư duy nặng tính hành chính

Ở đa số các nước mới nổi, sự phát triển KH&CN chủ yếu do nhà nước định hướng, ngân sách do nhà nước tài trợ chủ đạo, và hợp tác quốc tế do nhà nước kiểm soát. Trung Quốc cũng không phải là ngoại lệ. Trong ba thập kỷ qua3, nền KH&CN của Trung Quốc phát triển rất nhanh, tận dụng tối đa các nguồn lực của quốc gia này, từ nguồn nhân lực các nhà khoa học gốc Hoa rải rác trên toàn thế giới, các tổ chức KH&CN có tính định hướng cao từ trung ương, tới một thị trường lao động chú trọng năng lực học hành. Tuy nhiên, khoa học Trung Quốc cũng đối diện những thách thức cơ bản như nạn tham nhũng và gian lận, sự trì trệ của hệ thống hành chính chịu chỉ đạo từ trên xuống, và khó khăn cho các nhà quản lý trong việc đánh giá giá trị thực của các kết quả nghiên cứu.

Năm 2010, hai chủ nhiệm khoa người Trung Quốc viết trên tạp chí Science rằng “để được cấp các nguồn kinh phí quan trọng thì làm nghiên cứu tốt không quan trọng bằng việc lấy lòng các nhà quản lý nhiều quyền lực và những chuyên gia cố vấn mà họ ưa thích”; tháng 7/2014, gian lận bị phát hiện trong một dự án nghiên cứu do Bộ KH&CN Trung Quốc quản lý tại một đại học danh tiếng; năm 2013, tạp chí Science cho biết ở Trung Quốc tồn tại một thị trường đen liên quan tới “các cơ quan ám muội, những nhà khoa học bị tha hóa, và những chuyên gia đánh giá chịu thỏa hiệp”. Giới quan sát đều cho rằng Chính phủ Trung Quốc tài trợ quá thấp cho khoa học cơ bản, và rằng Trung Quốc nên thay đổi cách chi tiêu cho KH&CN, hơn là chỉ tìm cách tăng tổng nguồn tiền. Năm 2012, các doanh nghiệp Trung Quốc đóng góp tới 76% kinh phí cho KH&CN của quốc gia, nhưng hầu như không chi cho khoa học cơ bản, và chỉ chi 3% cho nghiên cứu ứng dụng. Vì vậy, 84% tổng chi R&D của Trung Quốc dành cho phát triển sản phẩm, thương mại hóa công nghệ, trong khi các nước phát triển chỉ dành khoảng 35-65%. Ngay cả các viện nghiên cứu Trung Quốc cũng chỉ dành 13% kinh phí cho khoa học cơ bản. Một báo cáo gần đây cho biết một nửa kinh phí nghiên cứu của Trung Quốc bị dùng sai mục đích, và phát hiện những vụ biển thủ lớn tại Đại học Chiết Giang, và tại Sở KH&CN Quảng Đông. Nhìn chung, nạn quan liêu và xu hướng ưu tiên cho những thành công trước mắt đã ảnh hưởng tiêu cực tới nghiên cứu cơ bản. 

Chính phủ Trung Quốc biết rõ tình hình này, vì vậy, dự kiến họ sẽ có những cải cách thể chế để trao quyền tự chủ nhiều hơn cho các nhà khoa học, và sẽ tăng tỉ trọng kinh phí cho nghiên cứu cơ bản thành 10% tổng đầu tư R&D vào năm 2020. 

Hàn Quốc: không có chiều sâu nhưng vẫn tích cực vươn ra thế giới

Hàn Quốc từ lâu đã quan tâm tới đầu tư cho KH&CN4. Nguồn kinh phí cho KH&CN của quốc gia này được củng cố nhờ sự tăng trưởng nhanh chóng của nền kinh tế, và thông qua hai kênh chủ yếu: các tập đoàn công nghiệp tự đầu tư cho R&D và nhà nước đầu tư cho các dự án nghiên cứu của các trường/viện. Năm 1999, Chương trình R&D Ranh giới Thế kỷ 21 (21St Century Frontier R&D Program) được hình thành nhằm phát triển năng lực cạnh tranh KH&CN ở các lĩnh vực mới như sinh học, công nghệ nano, công nghệ không gian, theo đó tăng hỗ trợ cho những trung tâm xuất sắc có thành công đáng kể. Lượng kinh phí R&D và số lượng nhà nghiên cứu tăng đều đặn, với hai phần ba từ các cơ sở tư nhân, còn lại chủ yếu từ các trường đại học. Hàn Quốc trở thành một trong những quốc gia đi đầu về CNTT do chính sách quyết đoán của nhà nước: hỗ trợ sự kết nối giữa khu vực nhà nước và tư nhân, xây dựng hạ tầng, điều phối nguồn R&D, giới thiệu các kế hoạch phát triển quan trọng và thông tin về các hoạt động của chính phủ, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà nghiên cứu CNTT nước ngoài làm việc tại Hàn Quốc. Công nghệ sinh học cũng phát triển rất nhanh, hình thành khoảng 600 doanh nghiệp, tập trung chủ yếu ở khu vực Seoul, sử dụng hơn 12.000 nhân lực, trong đó hơn một nửa là nhà nghiên cứu, còn lại phục vụ sản xuất.

Các nhà làm chính sách Hàn Quốc tin rằng quốc gia này hiện đã đủ lực tham gia các chương trình “Khoa học Lớn” quốc tế, ví dụ như Lò phản ứng Thí nghiệm Nhiệt hạch Quốc tế (ITER). Chương trình Phát triển Công nghệ Không gian của Hàn Quốc nay bao gồm một địa điểm phóng tại bờ biển phía Nam, nơi đã phóng hầu hết các vệ tinh của đất nước này lên quỹ đạo. Từ năm 2008, Cơ quan Không gian Hàn Quốc đã phối hợp cùng NASA trong các lĩnh vực hàng không dân dụng, đo đạc, vật lý Mặt trời và không gian, nghiên cứu thời tiết. Hàn Quốc đưa ra chương trình 577 nhằm tăng đầu tư quốc gia cho KH&CN lên thành 5% GDP, tập trung vào bảy lĩnh vực công nghệ, đặt mục tiêu tham gia “tốp bảy” cường quốc về lượng trích dẫn khoa học và bằng sáng chế ứng dụng được quốc tế công nhận.

Tuy nhiên, như J.R. Campbell từng nhận định4 “Hàn Quốc không có chiều sâu tri thức trong khoa học cơ bản hay đổi mới sáng tạo như Mỹ hay Nhật Bản, cũng không nâng cấp công nghệ ứng dụng hay hạ tầng công nghệ của mình một cách nhanh chóng như Trung Quốc. Dù có nhiều hoạt động R&D, họ cần những nhà khoa học và kỹ sư có chất lượng cao hơn. Muốn vậy, một trong những cách nhanh nhất là hình thành các mạng lưới quốc tế mạnh hơn khai thác bể chất xám toàn cầu.”

Kinh nghiệm cho Việt Nam

Từ những kinh nghiệm của các nước Đông Á đã được đề cập, có thể thấy một trong những vấn đề quan trọng mà Việt Nam cần xem xét khi xây dựng chính sách KH&CN là đặt ra một chiến lược dài hạn nhằm phát huy khai thác tốt hơn các nguồn lực trong khu vực. KH&CN không có biên giới, sự hợp tác với các nước khác sẽ giúp ích cho sự phát triển của chúng ta. Bên cạnh đó, một trong những ưu tiên hàng đầu cần chú trọng là phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao mà hiện nay Việt Nam đang rất thiếu - và nếu vẫn tiếp tục thiếu như vậy thì KH&CN không thể bay cao một cách bền vững. 

Ở tầm mức thấp hơn, chúng ta cần xây dựng nền tảng cơ bản cho KH&CN, đó là thúc đẩy một nền văn hóa khoa học, yếu tố không thể thiếu để giúp đất nước vượt qua những chuyển đổi trong giai đoạn tới [để có thể đưa nền KH&CN lên một tầm cao hơn].   

Bài viết này liên quan tới sự kiện cách đây chưa lâu khi hai nhà khoa học Nhật Bản được trao giải Nobel năm 2015 trong các lĩnh vực vật lý và y học, nhân đó ban biên tập Tia Sáng đã đề nghị tôi chia sẻ suy nghĩ của mình về nguyên nhân mang đến thành công cho khoa học Nhật Bản. Vì vậy, tôi đã xem lại các số liệu về thành tựu khoa học của một số quốc gia để có cái nhìn so sánh trực quan. Dưới đây là một vài số liệu cụ thể, bắt đầu bằng xếp hạng chỉ số H5 của một số nước năm 2014: 
1) Mỹ, 1.648; 2) Vương quốc Anh, 1.015; 3) Đức, 887; 4) Pháp, 811; 5) Canada, 794; 6) Nhật Bản, 745; …16) Trung Quốc, 495 …19) Hàn Quốc, 424 …25) Hong Kong, 359 …27) Singapore, 349 …29) Đài Loan, 331 …39) Thái Lan, 213… 51) Malaysia, 165… 57) Philippines, 147; 58) Indonesia, 140… 61) Việt Nam, 133.
Tiếp theo là danh sách các nước đăng ký trên mười nghìn bằng sáng chế quốc tế6 năm 2014: 
1) Mỹ, 61.492; 2) Nhật Bản, 42.459; 3) Trung Quốc, 25.539; 4) Đức, 18.008; 5) Hàn Quốc 13.151.
Kế tiếp là danh sách các nước chi hơn 2% GDP cho R&D7 năm 2011: 
1) Hàn Quốc, 4,4%; 2) Israel, 4,2%; 3) Nhật Bản, 3,7%; 4) Thụy Điển, 3,3%; 5) Phần Lan, 3,1%; 6) Mỹ, 2,7%; 7) Áo, 2,5%; 8) Đan Mạch và Estonia, 2,4%; 10) Đức, Iceland và Đài Loan, 2,3%; 13) Singapore, 2,2%; 14) Trung Quốc, 2,1%. Bảng 17 chi tiết hơn, xếp hạng các quốc gia theo mức chi cho R&D (tính bằng USD và điều chỉnh theo sức mua tương đương).

                                                                           

Thứ tự

Quốc gia

R&D (tỷ USD)

% GDP

R&D/đầu người (USD)

Năm

1

Mỹ

405,3

2,7%

1276

2011

2

Trung Quốc

337,5

2,1

248

2013

3

Nhật Bản

160,3

3,7

1260

2011

4

Đức

69,5

2,3

861

2011

5

Hàn Quốc

65,4

4,4

408

2011

6

Pháp

42,2

1,9

641

2011

7

Vương quốc Anh

38,4

1,7

603

2011

8

Ấn Độ

36,1

0,9

29

2011

9

Nga

32,8

1,0

241

2013

10

Canada

24,3

1,8

689

2011

11

Brazil

19,4

0,9

96.5

2011

12

Italy

19,0

1,1

317

2011

13

Đài Loan

19,0

2,3

813

2011

26

Singapore

6,3

2,2

1167

2011

36

Malaysia

2,6

0,63

87

2010

40

Thái Lan

1,46

0,25

22

2010

48

Indonesia

0.72

0.07

3

2010

54

Việt Nam

0.52

0.19

6

2010

 

Cuối cùng, bảng 2 là số lượng các trường đại học của mỗi quốc gia nằm trong top 500 của bảng xếp hạng Thượng Hải8.

 

Xếp hạng

Nhật Bản

Trung Quốc

Hàn Quốc

Đài Loan

Singapore

Malaysia

1-50

2

 

 

 

 

 

51-100

1

 

 

 

 

 

101-150

3

3

1

1

1

 

151-200

2

4

 

 

1

 

201-300

2

8

4

2

 

 

301-400

4

13

3

1

 

 

401-500

5

6

2

3

 

1

 

Tôi sẽ không bình luận về những số liệu trên, bởi chúng chỉ là số liệu, người ta sẽ có nhiều điều để tranh cãi về tất cả những ý nghĩa hàm chứa đằng sau chúng. Tuy nhiên, điều không thể tranh cãi là sự hiện diện rõ rệt của các quốc gia Đông Á trong số các nền khoa học tiên tiến của thế giới: Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, và Đài Loan (ngoài các nước Đông Á, Singapore và Hong Kong - nếu ta xếp họ riêng ra bên cạnh Trung Quốc - cũng rất đáng nể). Trong đó, Nhật Bản vẫn tiếp tục nổi bật là một nền khoa học giàu truyền thống.


Pierre Darriulat
Thanh Xuân
 dịch và đặt tít phụ
Nguồn: http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=110&News=9262&CategoryID=36
-----
1 J.R. Bathomolew, The formation of Science in Japan, Yale U. Press, 1989, ttps://www.google.com/webhp? 
sourceid=chrome-instant&ion=1&espv=2&ie=UTF-8#q=formation%20of%20science%20in%20japan
M. Tanaka, Characteristics of the History of Science and Technology in Modern Japan, http://www.new1.dli.ernet.in/data1/upload/insa/INSA_1/20005aef_123.pdf
2 Atsushi Sunami, Tomoko Hamachi, và Shigeru Kitaba, The Rise of Science and Technology Diplomacy in Japan, Science and Diplomacy (2013), http://www.sciencediplomacy.org/article/2013/rise-science-and-technology-diplomacy-in-japan
3 Jane Qiu, China Goes Back to Basics on Research funding, Nature (2014) 507, 7491
Nan Wu, China’s Rise as a Major Contributor to Science and Technology, Journalist’s resource, Jan 2015
4 J.R. Campbell, Building an IT Economy: South Korean Science and Technology Policy, Issues in Technology Innovation (2012) 19,1, http://www.brookings.edu/~/media/research/files/papers/2012/9/12%
20korean%20technology%20campbell/cti_19%20_korea_tech_paper_formatted.pdf 
5 http://www.scimagojr.com/countryrank.php. Chỉ số H phản ánh cả số lượng và ảnh hưởng trích dẫn trong công bố khoa học của một nhà khoa học.
6 http://www.statista.com/statistics/256845/ranking-of-the-10-countries-who-filed-the-most-international-patent-applications/
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_research_and_ development_spending
8 http://www.shanghairanking.com/ARWU2014.html



Cập nhật ( 23/12/2015 )
 
Tin mới đưa:
Tin đã đưa:

“ Ta phải giữ lấy cốt cách dân tộc, còn phương Đông hay phương Tây có cái gì hay, cái gì tốt phải học lấy để tạo ra nền văn hóa Việt Nam. Nghĩa là lấy kinh nghiệm tốt của văn hoá xưa và văn hoá nay, trau dồi cho văn hoá Việt Nam thật có tinh thần thuần tuý Việt Nam để kết hợp với tinh thần dân chủ. ”

 
Trí thức trẻ là người tốt nghiệp đại học, tuổi từ 39 trở xuống. Do thu nhập sau ra trường hạn hẹp, thị trường nhà ở giá rẻ khan hiếm, nên điều kiện về an cư để lạc nghiệp còn khó khăn. Các bạn trí thức trẻ ước muốn gì về nơi ở của riêng mình (không phải do thừa kế, đi thuê):
 
 
 
Trong thời đại CMCN 4.0, Chuyển đổi số không còn là điều tốt đẹp nên có, mà là điều bắt buộc đối với tất cả tổ chức và doanh nghiệp, gắn với Chính quyền số, Kinh tế số, Xã hội số. Trong bối cảnh đô thị hóa, ngành XD có vai trò tiên phong trong Chuyển đổi số đế nâng cao năng lực cạnh tranh. Người ta còn cho rằng "QH đô thị là bệ phóng cho Chuyển đổi số". Lãnh đạo, người lao động trong doanh nghiệp XD phải chấp nhận và thích ứng dần với quá trình Chuyển đổi số. Các bạn SV, cựu SV trong lĩnh vực XD - Công dân kỹ thuật số trong tương lai, nghĩ gì về nhu cầu đào tạo nâng cao năng lực Chuyển đổi số trong cơ sở đào tạo ĐH:
 
 
Thông báo

   Liên kết website
 
  • Sơ đồ trang 
  • Bản quyền thuộc Bộ môn Kiến trúc Công nghệ - Khoa Kiến trúc Quy hoạch - Trường Đại học Xây dựng
    Địa chỉ liên hệ: Phòng 404 nhà A1 - Số 55 đường Giải Phóng - TP Hà Nội
    Điện thoại: (04) 3869 7045     Email: bmktcn@gmail.com
    Chủ biên: TS. Phạm Đình Tuyển - Phụ trách: TS. Nguyễn Cao Lãnh & cộng sự
    Powered by vnDIC.com